بریده‌هایی از کتاب تندتر از عقربه ها حرکت کن

توی زندگی، رفتارهای ما را تصویرهای ذهنی‌مان شکل می‌دهند. یعنی این تصویر توی ذهنت هست و گاهی خودت هم خبر نداری؛ اما لحظه‌ای که می‌خواهی تصمیم بگیری، این تصویر می‌آید بالا و به رفتارت شکل می‌دهد که چه تصمیمی بگیری. تصویر ذهنی سعید هم از زندگی تفریح است و خوش‌گذرانی و راحتی. حالا وقتی که باید تصمیم بگیرد و ریسک کند، این تصویر می‌آید و او را منصرف می‌کند که برای چه باید خودش را به دردسر و زحمت بیندازد؟ این رفتار هنوز هم در جامعهٔ ما خیلی طرف‌دار دارد. کسانی که جرئت ریسک ندارند، دنبال کارهای بی‌زحمت و بی‌دردسرند. ریسک هم اگر می‌کنند، بیشتر در کارهای شبه‌دلالی است: خرید و فروش دلار، طلا

این سال‌ها به‌دنبال روایت بوده‌ام؛ روایت زندگی کسانی که هدفی مقدس دارند و برای این هدف مقدس می‌جنگند؛ جنگی تا بُن جانشان و بدون خستگی؛ بدون تسلیم شدن و بدون ناامیدی؛ جنگی که مثل هدفش مقدس است و برای اطرافیانشان روح‌بخش، امیدبخش و سازنده. گاه این جنگ پشت خاکریز بوده، گاه کنار دیوارهای حرم بوده (گیرم بیرون از مرزهای جغرافیایی ایران)، گاه در روابط انسانی و اجتماعی بوده و گاه در صحنه‌های صنعتی و اقتصادی.

کار در واحد تعمیرات تجهیزات پزشکی احتمالاً اساسی‌تر بود. اینکه یک دستگاه در حال مرگ را نجات بدهی، اینکه هر بار با یک دستگاه جدید و با یک ایراد جدید بجنگی، کیف بیشتری داشت. این‌طوری خود آدم هم احساس زنده‌بودن بیشتری می‌کند. بابا می‌گفتند جهاد به آدم حس زندگی می‌دهد. اینکه بتوانی جلوی شرارت بایستی، جلوه‌ای از حیات را در تو زنده می‌کند. حالا گاهی جهاد در بیرون توست و لابه‌لای خاک‌ریزها. گاهی هم در خود توست. جاهایی که بین دو انتخاب مانده‌ای. یکی برایت سود و منفعت بیشتری دارد. با رسیدن به آن شادی. می‌توانی راحت‌تر زندگی کنی؛ اما یکی دیگر تو را به سختی می‌اندازد. در عوض، اطرافیانت راحت‌تر زندگی می‌کنند؛ درست مثل یک مادر، مثل یک پدر. به خودشان سختی می‌دهند تا فرزندانشان راحت‌تر زندگی کنند؛ وگرنه که با درآمد کمتر و کار کمتری می‌توانند رفاه بیشتری برای خودشان فراهم کنند. در این دومی شاید سختی بیشتری تحمل کنی؛ اما درونت آرام‌تر است.

گاهی به مهندسانمان می‌گویم باید شما را از دریای علم بیرون بکشم. ما برای طراحی خیلی از قطعاتمان فقط به یک ملاقه از دانش و علم احتیاج داریم. فقط مهم این است که بدانی آن یک ملاقه کجای دریای علم است و بروی همان جا سراغش؛ اما اگر بیشتر هم توی دریا غوطه خوردی، در حقیقت انرژی‌ات را هدر داده‌ای.

افتاده‌ایم که این‌ها را داریم می‌بینیم. ما همین الان هم با توکل به خدا داریم حرکت می‌کنیم. با ایمانمان پیش می‌رویم. مثلاً اگر این دستگاه شتاب‌دهندهٔ خطی را نتوانیم به تولید برسانیم، تکلیف ما چیست؟ ما که پول و پس‌انداز آن‌چنانی نداریم که بتوانیم چنین ضرری را جبران کنیم. پس چرا در این مسیر حرکت می‌کنیم؟ به‌خاطر ایمانی که به وعدهٔ الهی داریم. اطمینان داریم در این وعدهٔ الهی اتفاقات خوبی خواهد افتاد. حالا چه اتفاقی را نمی‌دانم؛ ولی خدا بی‌جواب نمی‌گذارد این تلاش‌ها را، ایمان و همکاری و همدلی را.

این‌ها همه‌اش از اقتصاد دولت ما نشئت می‌گیرد. من همیشه می‌گویم دولت غیرعقلانی‌ترین و بدترین خریدار است؛ چون پول از جیب خود کارشناس نمی‌رود. دارد چیزی را امضا می‌کند که پولش را خودش نمی‌دهد. شما اگر امروز بخواهید برای خودتان وسیله‌ای بخرید، همیشه نمی‌روید گران‌ترینش را بخرید. می‌روید بهینه‌ترینش را می‌خرید که یکی از ویژگی‌هایش حتماً تناسب قیمتش است.

فضا و میدان برای همه باز است. آن جایی اشتباه می‌شود که ما بخواهیم کپی کنیم. هرکس باید ببیند در آن جایی که قرار گرفته است، چه وظیفه‌ای دارد و برای چه کاری آمده است و آن پیام را دریافت کند.

حساب‌کتاب کارهای خدا با ما فرق می‌کند. اصلاً خداست که کارهایش حساب‌کتاب دارد. ما ادایش را درمی‌آوریم.

ما هرجا دنبال نشان‌دادن خودمان باشیم، مسیر را اشتباه می‌رویم. هرجا نقش خدا را کم‌رنگ کنیم، قدم را اشتباه برمی‌داریم. کجا نقش خدا را کم‌رنگ می‌کنیم؟ آنجایی که همه‌چیز را می‌آوریم توی دو دو تای حساب‌کتاب خودمان.

به نظر من، خیلی از جاهای کارها دست ما نیست. همان قدم اول و عزم اول از ماست. ما عزم می‌کنیم که اینجا را بسازیم. کار درست این است که ما بسازیم. وقتی واردش می‌شویم، خودش جور می‌شود؛