بریده‌هایی از کتاب دوباره فکر کن

در این دنیای پیچیده، مجموعهٔ دیگری از مهارت‌های شناختی وجود دارد که شاید اهمیتی فراتر از هوش داشته باشند: قابلیت تجدیدنظر و کنار گذاشتن آموخته‌های پیشین

تحقیقات نشان می‌دهد که هرقدر نمرهٔ بالاتری در تست هوش داشته باشید، احتمالش بیشتر است که اسیر کلیشه‌ها شوید، زیرا الگوها را سریع‌تر از دیگران تشخیص می‌دهید. و آزمایش‌های اخیر نشان می‌دهند که هرقدر باهوش‌تر باشید، کشمکش بیشتری با به‌روزرسانی باورهایتان خواهید داشت.

اکثر ما به دانش و تخصص‌مان افتخار می‌کنیم و خیلی دوست داریم پای باورها و عقایدمان بمانیم. در یک دنیای باثبات، چنین طرز فکری منطقی خواهد بود و ثبات عقیدهٔ ما عواید قابل توجهی را به همراه خواهد داشت. اما مشکل اینجاست که دنیای ما به‌سرعت تغییر می‌کند و باید معادلِ زمانی که صرف تفکر می‌کنیم، برای بازنگری و اصلاح تفکرات‌مان هم وقت بگذاریم. تجدیدنظر یک مجموعه مهارت و البته یک طرز فکر است.

این کتاب، فراخوانی برای رها کردن دانش و عقاید منسوخ، و نیز تثبیت خودانگاره‌مان نه بر اساس ثبات رأی بلکه با اتکا بر انعطاف‌پذیری است. اعتقاد دارم که در صورت تسلط بر هنر بازنگری و تجدیدنظر، شرایط بهتری برای موفقیت‌های کاری خواهید داشت و زندگی‌تان راضی‌کننده‌تر خواهد شد

در حین اندیشه و تکلم، غالباً ذهنیتِ سه حرفهٔ متفاوت را به کار می‌گیریم: واعظ‌ها، دادستان‌ها و سیاستمدارها. در هر کدام از این سه طرز فکر، هویت بخصوصی را می‌پذیریم و مجموعهٔ مجزایی از ابزارها را به کار می‌گیریم. وقتی باورهای مقدسمان در معرض خطر باشند، واعظ می‌شویم: موعظه‌هایی ارائه می‌دهیم که حافظ و مروج ایده‌آل‌هایمان باشند. وقتی نقصان‌های استدلال دیگران را کشف کنیم، طرز فکر دادستان را اتخاذ می‌کنیم: استدلال‌هایی را گردآوری می‌کنیم که با اثبات اشتباهات طرف مقابل، پرونده را پیروز شویم. وقتی خواهان جلب نظر مخاطبان باشیم، طرز فکر سیاستمدار را در پیش می‌گیریم: کمپین تشکیل می‌دهیم و لابی می‌کنیم تا نظر مثبت رأی‌دهندگان را جلب کنیم. نکتهٔ خطرناک اینجاست که آن‌قدر درگیر موعظه برای اثبات حقانیت، بازپرسی دیگران برای اثبات اشتباهات آن‌ها و سیاسی‌بازی برای جلب پشتیبانی می‌شویم که زحمت تجدیدنظر راجع به دیدگاه‌هایمان را به خود نمی‌دهیم.

تیم اِربانِ بلاگ‌نویس می‌گوید: «تکبر ترکیبی از جهالت و ثبات رأی است. درحالی‌که فروتنی همچون یک فیلتر نفوذپذیر است و با جذب تجربیات زندگی، آن‌ها را مبدل به دانش و خرد می‌کند، تکبر مثل یک سپر لاستیکی است که تجربیات را دفع خواهد کرد».

اگر دانش یک قدرت است، پس آگاهی از نادانسته‌ها نیز نشانهٔ خرد خواهد بود.

وجه تمایز روسای جمهور بزرگ، کنجکاوی و پذیرش آن‌ها نسبت به ایده‌های جدید بود. آن‌ها کتاب می‌خواندند و مشتاقانه به‌دنبال اطلاع از پیشرفت‌های زیست‌شناسی، فلسفه، معماری و موسیقی در داخل و خارج از کشور بودند. آن‌ها علاقهٔ فراوانی به شنیدن دیدگاه‌های جدید و بازنگری دربارهٔ نظرات قدیمی‌شان داشتند. آن‌ها بسیاری از سیاست‌های خود را به دید آزمایش می‌دیدند، نه امتیازی که قرار است کسب کنند. هرچند حرفهٔ آن‌ها سیاست‌مداری بوده اما غالباً مسائل‌شان را مثل یک دانشمند حل می‌کردند.

میزان اطلاعات و دانش دریافتی روزمرهٔ هر شخص در سال ۲۰۱۱، تقریباً ۵ برابر بیشتر از ۲۵ سال قبل آن بود. در سال ۱۹۵۰، تقریباً ۵۰ سال طول می‌کشید تا دانش پزشکی دو برابر شود. در سال ۱۹۸۰، بازهٔ دو برابر شدن دانش پزشکی به هفت سال رسید و در ۲۰۱۰، به سه‌ونیم سال! افزایش سرعت تغییرات، یعنی اینکه باید راحت‌تر از همیشه باورهایمان را زیر سوال ببریم.

وقتی با تحقیقی مواجه شوید که نتیجه‌اش غافلگیرتان می‌کند، چه واکنشی نشان خواهید داد؟ خیلی از افراد حالت دفاعی می‌گیرند و به‌دنبال ضعف‌های طراحی یا تحلیل آماری آن می‌روند. اما دنی دقیقاً عکس آن‌ها عمل کرد. چشمانش درخشید و یک لبخند بزرگ روی صورتش ظاهر شد. او گفت: «واقعاً فوق‌العاده بود. من اشتباه می‌کردم». بعدها یک ناهار مشترک با دنی داشتم و از او دربارهٔ واکنشش پرسیدم. واکنش او خیلی شبیه به لذت اشتباه کردن بود – چشمانش جوری برق می‌زد که انگار داشت لذت می‌برد. اشاره کرد که در طول عمر ۸۵ ساله‌اش، تاکنون هیچ‌کس به این موضوع اشاره نکرده، اما قبول داشت که واقعاً از کشف اشتباهاتش خوشحال می‌شود، چون می‌داند که هم‌اکنون ذهنیت‌های اشتباهش کمتر از گذشته شده‌اند.

وقتی پای مایملک‌مان در میان باشد، با شوق آن‌ها را به‌روز می‌کنیم. پس از قدیمی شدن کمد لباس، آن را نوسازی می‌کنیم و وقتی دکوراسیون آشپزخانه از مد بیفتد، اقدامات لازم برای اصلاحش را انجام می‌دهیم. اما وقتی پای عقاید و دانش‌مان در میان باشد، سر حرف خود می‌مانیم. روانشناسان این پدیده را تصرف و توقف می‌نامند

البته همیشه هم با تجدیدنظر مشکل نداریم. وقتی پای مایملک‌مان در میان باشد، با شوق آن‌ها را به‌روز می‌کنیم. پس از قدیمی شدن کمد لباس، آن را نوسازی می‌کنیم و وقتی دکوراسیون آشپزخانه از مد بیفتد، اقدامات لازم برای اصلاحش را انجام می‌دهیم. اما وقتی پای عقاید و دانش‌مان در میان باشد، سر حرف خود می‌مانیم. روانشناسان این پدیده را تصرف و توقف می‌نامند. آ

فروتنی همچون یک فیلتر نفوذپذیر است و با جذب تجربیات زندگی، آن‌ها را مبدل به دانش و خرد می‌کند، تکبر مثل یک سپر لاستیکی است که تجربیات را دفع خواهد کرد».

وقتی تجربه کسب می‌کنیم، مقداری از فروتنی‌مان را از دست می‌دهیم. این پیشرفت سریع مایهٔ غرورمان می‌شود و یک حس تسلط کاذب پیدا می‌کنیم.

به‌نظر می‌رسید که نسبت به نابینائی‌اش کاملا نابینا بود؛ نمی‌دانست که نمی‌داند!

وجه تمایز روسای جمهور بزرگ، کنجکاوی و پذیرش آن‌ها نسبت به ایده‌های جدید بود. آن‌ها کتاب می‌خواندند و مشتاقانه به‌دنبال اطلاع از پیشرفت‌های زیست‌شناسی، فلسفه، معماری و موسیقی در داخل و خارج از کشور بودند.

می‌توانید علی‌رغم باور به توانایی خود برای دستیابی به هدف، متواضعانه ابزارهای کنونی‌تان برای دستیابی به آن را زیر سوال ببرید. این همان نقطهٔ مطلوب اعتمادبه‌نفس است.

ربانِ بلاگ‌نویس می‌گوید: «تکبر ترکیبی از جهالت و ثبات رأی است. درحالی‌که فروتنی همچون یک فیلتر نفوذپذیر است و با جذب تجربیات زندگی، آن‌ها را مبدل به دانش و خرد می‌کند، تکبر مثل یک سپر لاستیکی است که تجربیات را دفع خواهد کرد».

ربانِ بلاگ‌نویس می‌گوید: «تکبر ترکیبی از جهالت و ثبات رأی است. درحالی‌که فروتنی همچون یک فیلتر نفوذپذیر است و با جذب تجربیات زندگی، آن‌ها را مبدل به دانش و خرد می‌کند، تکبر مثل یک سپر لاستیکی است که تجربیات را دفع خواهد کرد».

خصیصه‌ای که فاقد آن بود، یکی از اصلی‌ترین مواد مغذی ذهن است: فروتنی. پادزهرِ گرفتار شدن در قلهٔ حماقت، مصرف یک دوز منظم از این ماده است