بریده‌هایی از کتاب علیه تربیت فرزند

کار خود را با خلق احتمالات گوناگون و فراوانی آغاز می‌کنیم که دست‌کم بخشی از آن‌ها بی‌هدف هستند، و سپس آن‌هایی را که مفید هستند حفظ می‌کنیم. اگرچه احتمالات جایگزین را نیز به‌طور کامل کنار نمی‌گذاریم. درعوض به پدیدآوردن احتمالات جایگزین ادامه می‌دهیم و آن‌ها را برای مقابله با شرایط جدید یا مجموعه‌ای غیرمنتظره از مشکلات ذخیره می‌کنیم.

دومین تنش از کیفیت خاص عشق ما به فرزندانمان ناشی می‌شود. من توجه خاصی به فرزند خودم دارم. ما احساس می‌کنیم رفاه فرزندان خودمان از هر چیز دیگری مهم‌تر است، حتی از رفاه کودکان دیگر یا شادی و خوشبختی خودمان.

روی‌هم‌رفته، اگر والدبودن نوعی شغل باشد که هدف از آن پرورش یک بزرگ‌سال موفق است، شغل کاملاً افتضاحی است، ساعات طولانی، بدون حقوق و مزایا، و پر از کار یدی سنگین. و تا بیست سال هیچ تصوری ندارید که آیا کارتان را خوب انجام داده‌اید یا نه، واقعیتی که به‌خودی‌خود می‌تواند این شغل را به کاری اعصاب‌خردکن و مملو از احساس گناه و عذاب وجدان تبدیل کند.

والدین یک کودک ریسک‌پذیر ممکن است کل زندگی خود را با دلایل منطقی خودشان در ترس شدید بگذرانند. اگر افراد ریسک‌پذیر واقعاً بیشتر در خطر باشند، چرا انتخاب طبیعی این خصلت‌ها را مدت‌ها قبل از بین نبرده است؟ یا اگر امتیازهای ریسک‌کردن بیشتر از خطرات آن است، چرا کودکان کم دل و جرئت‌تر از بین نرفته‌اند؟

مراقبتگران انسان باید هم سرسختانه از هر کودک محافظت کنند و هم زمانی‌که آن‌ها بزرگ شدند دست از این کار بردارند؛

والدبودن ایجاد اکوسیستمی قوی و انعطاف‌پذیر است که اجازه می‌دهد کودکان، خود، انواع بسیار متنوع و غیر قابل پیش‌بینی آینده‌ها را خلق کنند. همچنین والدبودن یک رابطهٔ انسانی خاص، یک عشق متعهدانه و بی قید و شرط، میان والدی خاص و کودکی خاص است.(۱)

عشق‌ورزیدن به کودکان برای آن‌ها مقصد تعیین نمی‌کند، بلکه قدرت و مایهٔ آغاز سفر را به آن‌ها می‌بخشد.

هر انسان تازه‌متولدشده‌ای مراقبانی داشته باشد، افرادی که این اطمینان را به وجود می‌آورند که کودک می‌تواند با وجود آسیب‌پذیری بسیارش شکوفا شود، بیاموزد و تخیل کند. این مراقبتگران همچنین دانشی را انتقال می‌دهند که نسل‌های پیشین اندوخته‌اند. همچنین آن‌ها می‌توانند برای هر کودک این موقعیت را فراهم کنند که انواع جدیدی از دانش را خلق کند. البته که این مراقبان والدین هستند، اما پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها، عموها و دایی‌ها و دوستان و مراقبتگران نیز این نقش را ایفا می‌کنند. مراقبتگران انسان باید هم سرسختانه از هر کودک محافظت کنند و هم زمانی‌که آن‌ها بزرگ شدند دست از این کار بردارند؛ آن‌ها باید هم اجازهٔ بازی‌کردن بدهند و هم او را قادر به کارکردن سازند؛ باید سنت‌ها را منتقل کنند و مشوق نوآوری باشند.

مهم‌ترین پاداش‌های والدبودن نمرات و افتخارات فرزندان ما یا حتی فارغ‌التحصیل‌شدنشان یا ازدواجشان نیست؛ مهم‌ترین پاداش والدبودن از لحظه لحظهٔ لذت جسمی و روانیِ در کنار این کودک خاص بودن و لذت لحظه به لحظهٔ او در بودن با شما به وجود می‌آید.

یک باغ خوب بسته به تغییر شرایطِ جوّی و فصول دائماً تغییر می‌کند. و در درازمدت، آن نوع سیستمی که متنوع، منعطف، پیچیده و پویاست قبراق‌تر و انعطاف‌پذیرتر از آن گلی خواهد بود که در گلخانه با احتیاط تمام تیمار شده است. والدِ خوب بودن کودکان را به بزرگ‌سالانی زیرک یا شاد یا موفق تبدیل نمی‌کند، اما می‌تواند به ایجاد نسل جدیدی کمک کند که قبراق و منعطف و ترمیم‌پذیر است و بهتر می‌تواند به تغییرات ناگزیر و نامنتظره‌ای بپردازد که در آینده در مقابل آن‌ها قرار می‌گیرد. باغبانی پرمخاطره و اغلب تأثرانگیز است. هر باغبانی با دردِ تماشای پژمردنِ ناگهانیِ جوانه‌های نویدبخش آشناست.

برای عشق، هیچ نشانهٔ قطعی‌تری از پس و پیش‌رفتن در طنازی و شوخی، کودکانه رفتارکردن و نوازش، توجه عمیق به احساسات دیگری و گپ‌وگفت وجود ندارد. برای یک صمیمیت شکست‌خورده نیز هیچ علامت ویرانگرتری از اجتناب از سخن‌گفتن با دیگری وجود ندارد. کودکان، از طریق مشارکت در این گفت‌وگوهای صمیمانه، باز و پویا یاد می‌گیرند.

وقتی یک شخص صلح‌طلب با ارزش‌های عمیق ضدخشونت ناگهان پسران عزیزدردانه‌اش را در حالتی می‌بیند که به جان هم (یا بدتر از آن، دوستانشان) افتاده‌اند، چه کاری باید انجام بدهد؟

هدفْ تغییردادن کسانی نیست که به آن‌ها عشق می‌ورزیم، بلکه بخشیدن آن چیزی است که برای شکوفایی بدان نیاز دارند. هدف عشق شکل‌دادن به سرنوشت معشوق نیست، بلکه کمک‌کردن به اوست در این جهت که خودش به سرنوشتش شکل دهد.

هر نسلی از انسان‌ها هم در جهان نسبتاً متفاوتی از جهان نسل قبل از خود رشد می‌کنند و هم جهان نسبتاً متفاوتی را خلق می‌کنند. این یک آشوب است. اما آشوب خوبی است، آشوبی که به انسان‌ها اجازه می‌دهد در مجموعهٔ حیرت‌آوری از محیط‌های دائماً در حال تغییر رشد کنند و شکوفا شوند.

هر نسلی از انسان‌ها هم در جهان نسبتاً متفاوتی از جهان نسل قبل از خود رشد می‌کنند و هم جهان نسبتاً متفاوتی را خلق می‌کنند. این یک آشوب است. اما آشوب خوبی است، آشوبی که به انسان‌ها اجازه می‌دهد در مجموعهٔ حیرت‌آوری از محیط‌های دائماً در حال تغییر رشد کنند و شکوفا شوند.

هر نسلی از انسان‌ها هم در جهان نسبتاً متفاوتی از جهان نسل قبل از خود رشد می‌کنند و هم جهان نسبتاً متفاوتی را خلق می‌کنند. این یک آشوب است. اما آشوب خوبی است، آشوبی که به انسان‌ها اجازه می‌دهد در مجموعهٔ حیرت‌آوری از محیط‌های دائماً در حال تغییر رشد کنند و شکوفا شوند.

هر نسلی از انسان‌ها هم در جهان نسبتاً متفاوتی از جهان نسل قبل از خود رشد می‌کنند و هم جهان نسبتاً متفاوتی را خلق می‌کنند. این یک آشوب است. اما آشوب خوبی است، آشوبی که به انسان‌ها اجازه می‌دهد در مجموعهٔ حیرت‌آوری از محیط‌های دائماً در حال تغییر رشد کنند و شکوفا شوند.

هر نسلی از انسان‌ها هم در جهان نسبتاً متفاوتی از جهان نسل قبل از خود رشد می‌کنند و هم جهان نسبتاً متفاوتی را خلق می‌کنند. این یک آشوب است. اما آشوب خوبی است، آشوبی که به انسان‌ها اجازه می‌دهد در مجموعهٔ حیرت‌آوری از محیط‌های دائماً در حال تغییر رشد کنند و شکوفا شوند.

اگر هر نسل به‌صورت برده‌وار و کورکورانه دقیقاً آنچه را که نسل پیش انجام می‌داده تکرار می‌کرد، ما هرگز هیچ پیشرفتی نمی‌کردیم. یک جایی، و البته ترجیحاً در جاهای بسیار، کسی در نسل جدید باید نوآوری کند، و دیگران نیز باید تشخیص دهند که شخص نوآور کسی است که باید از او پیروی کنند.

کار مراقبِ کودک تنها مهیاکردن فضایی حفاظت‌شده نیست که کودک در آن به کاوش، یادگیری و خراب‌کاری مشغول شود. او همچنین موظف است کودک را، در راه انتقال از این بی‌نظمی اکتشافی، به‌شکلی جدید از تدبیر امور هدایت کند، نوع جدیدی از نظم که با مجموعه‌ای جدید از قابلیت‌های بزرگ‌سالی از راه می‌رسد. اما نمی‌توانیم دقیقاً پیش‌بینی کنیم که آن نظم چه خواهد بود. و مسئله همین است، تغییرات نسلیِ بشر پیش‌بینی‌ناپذیر است.