بریده‌هایی از کتاب ظلمت در نیمروز

بارزترین ویژگی شخصیت انسان نئاندرتال فقدان کامل شوخ‌طبعی یا، دقیق‌تر، فقدان ظرافت طبع بود.

«... نابود نشویم. سنگر را باید حفظ کرد، به هر قیمت و با فداکردن هرچیزی. رهبر حزب با بصیرت بی‌مانندی این اصل را تشخیص داد؛ و همیشه هم آن را به کار بسته است. خط‌مشی انترناسیونال می‌بایست تابع خط‌مشی ملی ما باشد. هرکسی که این ضرورت را درک نمی‌کرد، می‌بایست نابود شود. گروه‌هایی از بهترین مأموران ما در اروپا باید به طور کامل تصفیه می‌شدند. هر زمان که منافع آن دژ نفوذناپذیر ایجاب می‌کرد، از متلاشی‌کردن تشکیلاتمان در خارج ابا نکردیم.

با خود گفت، من تو را می‌بینم و نمی‌شناسمت؛ تو مرا نمی‌بینی و پیداست که مرا می‌شناسی.

از خودش بپرسد کدام بهتر است: دو دهه خواب وخیال روی دشک کاه در سلول تاریک، یا دو هفته واقعیت در روشنایی روز.

«هرگاه موجودیت کلیسا به خطر می‌افتد، از قید احکام اخلاقی رها می‌شود. استفاده از هر وسیله‌ای برای رسیدن به هدف قداست می‌یابد، حتی مکر و نیرنگ، خیانت، خشونت، خرید و فروش امتیازات و مناصب کلیسا، زندان، مرگ. زیرا هر نظم و سامانی برای جامعه است، و فرد باید در راه مصلحت عمومی قربانی شود.»

ما برای شما پیام‌آور حقیقت بودیم، ولی حقیقت در دهان ما طنین دروغ داشت. برایتان آزادی به ارمغان آوردیم، ولی این آزادی در دست‌هایمان به شلاق بدل شد. به شما وعده حیات و زندگی دادیم، ولی صدایمان به هرجا که رسید، درخت‌ها خشکیدند و خِش‌خِش برگ‌های خشک بلند شد. از آینده به شما نوید دادیم، ولی زبانمان الکن بود و عربده کشیدیم.

روباشف از پشت عینک رودماغی‌اش با دقت به او نگاه کرد؛ پیش از آن، متوجه لکنت زبان مرد جوان نشده بود. با خود گفت: «عجیب است؛ در دو هفته اخیر، این سومین نفر است. تعداد آدم‌های ناقص در حزب به طرز عجیبی زیاد است. دلیلش یا شرایط کار ماست، یا این‌که جنبش خودش آدم‌های ناقص را جذب می‌کند....»

ما استنتاج منطقی را جایگزین بصیرت کردیم؛ ولی با این‌که همگی از یک نقطه شروع کردیم، به نتایج متفاوتی رسیدیم. برهانی بطلانِ برهان دیگر را ثابت کرد، و سرانجام ناگزیر به ایمان بازگشتیم ــ ایمان بدیهی به درستی استدلال خود. این همان نقطه حساس است. ما همه وزنه‌های تعادل را به دریا ریخته‌ایم؛ تنها یک لنگر ما را نگه داشته است: ایمان به نفس خود. هندسه ناب‌ترین تحققِ قدرت استدلال انسان است، ولی اصل‌های اقلیدس را نمی‌توان ثابت کرد. در نظر کسی که به آن‌ها اعتقاد نداشته باشد، تمام بنا فرومی‌ریزد.

«هرگاه موجودیت کلیسا به خطر می‌افتد، از قید احکام اخلاقی رها می‌شود. استفاده از هر وسیله‌ای برای رسیدن به هدف قداست می‌یابد، حتی مکر و نیرنگ، خیانت، خشونت، خرید و فروش امتیازات و مناصب کلیسا، زندان، مرگ. زیرا هر نظم و سامانی برای جامعه است، و فرد باید در راه مصلحت عمومی قربانی شود.» دیتریش فون نیهایم، اسقف وِردن، کتاب سوم درباره انشقاق، ۱۴۱۱ بعد از میلاد

برای سرکوب آن جنبش‌های انقلابی که در زمان نامناسبی روی می‌دادند، از همکاری با نیروهای پلیس کشورهای ارتجاعی سر باز نزدیم. برای حفظ این دژ، در خیانت به دوستان و سازش با دشمنانمان کوتاهی نکردیم. این وظیفه‌ای بود که تاریخ به ما نمایندگان اولین انقلاب پیروزمند محول کرده بود. کوته‌بین‌ها، هنردوست‌ها، و اخلاق‌گراها آن را درک نمی‌کردند. ولی رهبر انقلاب می‌دانست که همه این‌ها به یک چیز بستگی دارد: این‌که بیش‌تر از دیگران دوام بیاوری.