بریده‌هایی از کتاب هنر خوب زندگی کردن

بی‌درنگ و بدون عذاب‌وجدان، با بازنگری در اموری که موردپسندتان نیست، هنر اصلاح را به کار بگیرید.

افرادی که توان اصلاح زودهنگام خودشان را دارند نسبت به کسانی که مدت‌ها وقت صرف پیدا کردن یک نقطهٔ شروع ابتدایی بی‌نقص می‌کنند و سپس امیدوارند که برنامه‌شان به نتیجه برسد، مزیت دارند.

حقیقت این است که تقریباً هیچ برنامه‌ای به طور کامل و موبه‌مو محقق نمی‌شود. اگر هم بعضی اوقات یک برنامه بدون هیچ مشکلی اجرا شود، کاملاً اتفاقی بوده است.

بیشترین سوءبرداشتی که با آن مواجه می‌شویم این است که زندگی خوب یک حالت یا وضعیت پایدار است، درحالی‌که زندگی خوب فقط با تطبیق مداوم حاصل می‌شود. پس چرا ما این‌قدر نسبت به تصحیح و بازبینی بی‌میلی نشان می‌دهیم؟

این‌که یک نوشیدنی دو دلار گران‌تر یا ارزان‌تر از معمول باشد، هیچ واکنش احساسی‌ای در من ایجاد نمی‌کند. ترجیح می‌دهم انرژی‌ام را پس‌انداز کنم تا پولم را.

آن‌چه در مورد کشورها صادق است، دربارهٔ شما هم به همان اندازه مصداق دارد. اگر زندگی‌تان همراستا با میثاق‌های‌تان باشد، هر چه که باشد، مردم به‌تدریج دست از سرتان برخواهند داشت. برای مثال سرمایه‌گذار افسانه‌ای وارن بافِت، اساساً از مذاکره کردن سر بازمی‌زند. اگر بخواهید شرکت‌تان را به او بفروشید، دقیقاً یک فرصت دارید. به‌ناچار تنها می‌توانید یک پیشنهاد بدهید. یا بافِت شرکت را با مبلغی که پیشنهاد کرده‌اید خریداری می‌کند یا دیگر به‌هیچ‌وجه آن را نخواهد خرید. اگر مبلغ خیلی بالا باشد، دیگر فرصتی نیست که آن را پایین بیاورید. نه یعنی نه و همه این را می‌دانند. بافِت چنان اعتباری بابت انعطاف‌ناپذیری‌اش به دست آورده که از همان ابتدای کار بهترین پیشنهاد به او داده خواهد شد، بدون آن‌که وقتش با چانه‌زنی تلف شود.

زندگی ما هم مثل هواپیما یا ماشین است. ترجیح می‌دادیم این‌طور نمی‌بود و همه‌چیز طبق برنامه، قابل‌پیش‌بینی و بدون دردسر جلو می‌رفت. در این صورت فقط کافی بود روی تنظیمات اولیه یا به عبارتی نقطهٔ بهینهٔ شروع تمرکز کنیم و در تمام مراحل زندگی مثل تحصیل، کار، عشق و خانواده یک نقطهٔ شروعِ عالی را انتخاب کنیم و مطابق برنامه به اهداف‌مان برسیم. البته مطمئنم همان‌طور که خودتان هم می‌دانید، زندگی این‌چنین نیست. زندگی ما در معرض تلاطم‌های پی‌درپی قرار دارد و بیشتر وقت ما صرف مبارزه با بادهای مخالف و تغییرات غیرمنتظرهٔ جوّی می‌شود. با وجود این، ما همچنان مثل خلبان‌های ساده‌لوح و ناشی رفتار می‌کنیم؛ نقش تنظیمات ابتدایی را دست‌بالا گرفته و به طور منظم نقش اصلاح را دست‌کم می‌گیریم.

من ترجیح می‌دهم که هزینهٔ هتل‌ها را از قبل پرداخت کنم. به این ترتیب روبه‌رو شدن با صورت‌حساب در روز پایانی سفر، آخر هفتهٔ عاشقانه‌ام را در پاریس خراب نخواهد کرد. برندهٔ جایزهٔ نوبل، دنیل کانمن، این اثر را قاعدهٔ اوج ـ پایان می‌نامد: شما نقطهٔ اوج و نقطهٔ پایان تعطیلات خود را به خاطر خواهید سپرد، اما باقی را فراموش خواهید کرد. در فصل ۲۰ نگاه دقیق‌تری به آن خواهیم داشت.

پیش‌تر برگه‌های جریمهٔ پارک ممنوع برآشفته‌ام می‌کردند، اما این روزها بالبخند آن‌ها را پرداخت‌شان می‌کنم. هزینه‌اش را از یک حساب بانکی می‌پردازم که برای کمک‌های مالی در نظر گرفته‌ام. هر سال ده هزار فرانک برای کارهای خیر کنار می‌گذارم و جریمه‌هایم را هم از همان محل می‌پردازم. در دنیای روان‌شناسی این ترفند ساده به عنوان حسابداریِ ذهنی شناخته می‌شود. من این را از ریچارد تیلر، یکی از بنیان‌گذاران اقتصاد رفتاری، وام گرفته‌ام.

از آن‌جا که زندگی من تقریباً از هر نظر بهتر شده است (ریختن مویم و به وجود آمدن چین‌وچروک روی صورتم چیزی از احساس خوشبختی من کم نمی‌کند)، می‌توانم آن‌ها را با وجدانی آسوده به شما توصیه کنم: این پنجاه و دو ابزار ذهنی شاید رسیدن به زندگی خوب را تضمین نکند، اما این فرصت را به شما می‌دهد تا برای رسیدن به آن مبارزه کنید.

به عنوان کسی که سال‌ها در کنار شما ایستاده و از موهبت اعتماد و مهرتان بهره‌مند شده، از شما می‌خواهم اجازه ندهید هیچ نیرویی، هیچ سدی و هیچ قدرتی امید شما را ویران کند

یک زندگی خوب یعنی چه. چه‌طور باید زندگی کرد؟ یک زندگی خوب چه مؤلفه‌هایی دارد؟ نقش سرنوشت در آن چیست؟ پول چه نقشی در آن دارد؟ آیا در پیش گرفتن یک زندگی خوب به ذهنیت انسان بستگی دارد؟ به داشتن یک رویکرد بخصوص وابسته است؟ یا این دست‌یابی به اهدافِ مشخص است که نقش پُررنگ‌تری دارد؟ بهتر است که مدام به دنبال رسیدن به شادی باشیم یا دوری از ناخوشی‌ها؟

از بیمه استفاده کنید. بیمه‌نامه‌ها ابداعات فوق‌العادهٔ بشر هستند. آن‌ها از کارکشته‌ترین قاتلان نگرانی محسوب می‌شوند. ارزش واقعی آن‌ها در پولی که موقع بروز مشکل به شما می‌رسد نیست، بلکه در کاهش نگرانی در دورهٔ قبل از آن است.

فلاسفه‌ای از روم و یونان که به رواقیون مشهور بودند این ترفند را برای رفع هر نگرانی‌ای توصیه کردند: دقیقاً مشخص کنید بر چه چیزهایی می‌توانید اثر بگذارید و بر چه چیزهایی نه. فقط به بخش اول بپردازید. اجازه ندهید بخش دوم در ذهن شما رژه برود.

هر چه کمتر خودبزرگ‌بین باشید، زندگی‌تان بهتر خواهد بود

دایرهٔ شأن خود را به‌روشنی ترسیم کنید. وقتی ویروس‌های مالی تلاش می‌کنند که به سیستم ایمنی ارزش‌های‌تان نفوذ کنند، مانع آلودگی خود بشوید. بدون توجه به این‌که چه‌قدر پول نقد به شما پیشنهاد داده شده، چیزهایی که درون دایرهٔ شأن شما هستند همیشه غیرقابل‌مذاکره‌اند.

مردم معمولاً ادعا می‌کنند که چاره‌ای جز انجام دادن فلان کار نداشته‌اند. لفاظی شاعرانهٔ جالبی است اما در حقیقت مزخرف است. این اجداد شکارچی و خوشه‌چین ما بودند که چاره‌ای نداشتند. یک برده در مصر چاره‌ای نداشت. زن یک کشاورز در قرون وسطا چاره‌ای نداشت. اما اگر در عصر حاضر یک نفر به شما بگوید ندای درونی‌اش هیچ راه دیگری برای او باقی نگذاشته به‌جز وقف زندگی‌اش به گیتار، می‌توانید بااطمینان بگویید که شیرین‌عقل است.

مشکلات مالی بدبختی مطلق هستند.

آن‌طور که تصور می‌کنیم برنامه‌ریزی کردن برای زندگی راحت نیست. نقشی که شانس در زندگی ما ایفا می‌کند، بسیار بیشتر از چیزی است که دوست داریم باور کنیم.

او پی برد که ما نقطهٔ اوج یک ماجرا، یعنی لحظه‌ای که تنش به حداکثر می‌رسد و همچنین پایان آن را با بیشترین وضوح به خاطر می‌سپریم. چیزهای دیگر به‌ندرت از این صافی عبور می‌کنند و در حافظهٔ ما جای می‌گیرند.