بریده‌هایی از کتاب هنر خوب زندگی کردن

یک قانون اصلی زندگی خوب به این شرح است: اگر چیزی واقعاً به شما کمک نمی‌کند، بدون آن هم به مشکل نخواهید خورد. این نکته دربارهٔ تکنولوژی به طور مضاعف صدق می‌کند. دفعهٔ بعد به جای این‌که سراغ نزدیک‌ترین گجت بروید، سعی کنید مغزتان را به کار بیندازید.

مغز انسان، از دورانی که ماموت‌ها هنوز روی زمین پرسه می‌زدند، بدون تغییر باقی مانده است. اگر از این منظر به قضیه نگاه کنیم، جای تعجب ندارد که ما نه‌تنها در تفکرات و تصورات‌مان، بلکه در راه‌وروش زندگی کردن، به طور منظم مرتکب خطا می‌شویم.

این‌که تمایلات خود را در قالب بایدها ببینید فقط شما را به آدمی بداخلاق و ناراضی تبدیل می‌کند. این مسئله فارغ از این‌که چه‌قدر باهوش باشید، باعث می‌شود که مثل احمق‌ها رفتار کنید.

به جای فکر کردن به چیزهایی که هنوز ندارید، به این فکر کنید که اگر داشته‌های‌تان را نداشتید، چه‌قدر جای خالی‌شان برای‌تان محسوس می‌بود.

«اگر کاری انجام دهم که دیگران از آن خوش‌شان نیاید اما خودم حس خوبی نسبت به آن داشته باشم، خوشحالم. اگر دیگران من را بابت کاری ستایش کنند ولی خودم راضی نباشم، احساس ناراحتی می‌کنم.» کارنامهٔ درونی دقیقاً همین است. پس روی آن تمرکز کنید و با تعریف‌ها و انتقادهای بیرونی به شکلی دوستانه اما با بی‌تفاوتی برخورد کنید.

قاعدهٔ طلایی برای سلامت روانی است. این اصل را بپذیرید که زندگی شما و هیچ‌کس دیگری بی‌نقص نیست. آن‌طور که فیلسوف رومی، سنکا، گفته: «در طول زندگی چیزهایی به سمت شما پرت می‌شود و بعضی چیزها به شما اصابت می‌کند. قرار نیست زندگی لطیف باشد.» چه سودی در ناراحت بودن به خاطر این‌که زمانی در گذشته ناراحت بوده‌اید هست؟ اگر می‌توانید برای تسکین مشکلات فعلی‌تان کاری کنید، حتماً انجامش دهید. اما اگر نمی‌توانید، با آن کنار بیایید. شکایت کردن از زندگی وقت تلف کردن است و ترحم نسبت به خود از دو جهت غیرمفید است: اول این‌که هیچ کاری برای غلبه بر حال ناخوش‌تان انجام نمی‌دهید و دوم این‌که با این کار، استیصال ناشی از این رفتار مخرب را هم به ناخوشی اولیه‌تان اضافه می‌کنید. به قول چارلی مانگر در نسخهٔ آهنین: «هر وقت فکر کردید که یک وضعیت یا یک فرد دارد زندگی شما را نابود می‌کند، در واقع خودتان هستید... که در حال نابود کردن زندگی‌تان هستید. خودقربانی‌پنداری یک روش فوق‌العاده برای نابود کردن زندگی‌تان است.»

این حقیقت که ما انسان‌ایم و پی‌درپی مرتکب لغزش و اشتباه می‌شویم، امری اجتناب‌ناپذیر است. اما با تغییر در نگرش و رویکردمان می‌توانیم ضریب اشتباهات‌مان را کاهش دهیم.

هیچ‌کس قادر نیست آن‌چه را که در افکار شما و در قلب شما می‌گذرد، متوقف کند. هیچ نیرویی نمی‌تواند جلوِ جریان زندهٔ درونی شما را بگیرد. جریان روشن و پویایی که به شما انگیزه و توان زیستن می‌بخشد.

هیچ تضمینی برای رسیدن به آن پایان وجود ندارد اما اگر هیچ نقطهٔ پایانی در ذهن نداشته باشید، بدون تردید به هیچ‌چیزی دست پیدا نمی‌کنید.

پیش‌شرطْ اصطلاحی است که در روان‌شناسی به آن اطلاق می‌شود: اول پرداخت کنید، بعداً استفاده کنید. این نوعی از حسابداریِ ذهنی است که زهرِ پرداختِ پول را می‌گیرد.

هر چه در جا خالی دادن از مغالطه‌ها کارکشته‌تر باشید، به کار بردن عامدانهٔ آن‌ها برای‌تان جالب‌تر خواهد شد. به یاد داشته باشید این به نفع خودتان است.

دنیل کانمن، این اثر را قاعدهٔ اوج ـ پایان می‌نامد: شما نقطهٔ اوج و نقطهٔ پایان تعطیلات خود را به خاطر خواهید سپرد، اما باقی را فراموش خواهید کرد

این حقیقت که ما انسان‌ایم و پی‌درپی مرتکب لغزش و اشتباه می‌شویم، امری اجتناب‌ناپذیر است. اما با تغییر در نگرش و رویکردمان می‌توانیم ضریب اشتباهات‌مان را کاهش دهیم.

مستقل فکر کنید، بیش‌ازاندازه به خط‌مشی یک حزب پای‌بند نباشید و مهم‌تر از همه فاصلهٔ ایمنی را با تعصبات حفظ کنید.

مشکل اما این است که خیلی‌ها متوجه نمی‌شوند که دارند به دام یک ایدئولوژی می‌افتند. چه‌طور یک ایدئولوژی را شناسایی کنید؟ با کمک این سه نشانه: الف. همه‌چیز را توضیح می‌دهند؛ ب. غیرقابل‌انکارند؛ ج. مبهم‌اند. مارکسیسم یک نمونهٔ بارز از یک ایدئولوژی غیرقابل‌انکار است که برای هر چیز یک توضیح دارد.

تا این‌جا که همه‌چیز خوب‌وخوش است، مگر این‌که حضورِ در لحظه با «فکر نکردن به آینده» اشتباه گرفته شود؛ یک طرز فکر غلط. جملهٔ کلیشه‌ای و پُرطرف‌دار «جوری زندگی کنید که انگار روز آخرتان است» که همیشه روی صفحات تقویم‌ها جا داشته، یک توصیهٔ احمقانه است که در زمان کوتاهی شما را با یک منجنیق به بیمارستان، زندان یا قبرستان پرتاب خواهد کرد. بخشی از زندگی خوب تدارک دیدن برای آینده، شناخت زودهنگام خطرات و جاخالی دادن از آن‌هاست.

«من پیرمردی هستم که مشکلات زیادی را در طول عمرم شناختم اما بیشتر آن‌ها هرگز اتفاق نیفتادند.»

بیمه‌نامه‌ها ابداعات فوق‌العادهٔ بشر هستند. آن‌ها از کارکشته‌ترین قاتلان نگرانی محسوب می‌شوند. ارزش واقعی آن‌ها در پولی که موقع بروز مشکل به شما می‌رسد نیست، بلکه در کاهش نگرانی در دورهٔ قبل از آن است.

«خدایا، به من آرامش کافی بده برای پذیرش چیزهایی که قادر به تغییر آن نیستم، شجاعت بده برای تغییر چیزهایی که قادر به تغییر آن هستم و حکمت کافی به من عطا فرما تا این دو را از هم تمیز دهم.

بخش مهمی از یک زندگی خوب بیشتر از این‌که در گرو تلاش برای رسیدن به سعادت مطلق باشد، به دوری جستن از حماقت، بی‌فکری و گرایش‌های عامه‌پسند است. آن‌چه زندگی شما را غنی‌تر می‌کند، چیزهایی نیستند که به آن اضافه می‌کنید، بلکه آن چیزهایی هستند که از آن حذف می‌کنید.