بریده‌هایی از کتاب حسرت نمی خوریم

در ۱۹۹۸،‌ بدترین قطحی‌ای که با آن مواجه بودند تمام شد، نه ضرورتاً به خاطر نظام‌هایی که اصلاح شده بود، بلکه بر اساس چیزی که خانم سونگ بعداً حدس می‌زد، دیگر دهان کم‌تری برای غذا خوردن مانده بود. ‫«هر آدمی که در حال مرگ بود، دیگر مرده بود.»

ریتم زندگی در کره شمالی کندتر بود و هیچ‌کس ساعت نداشت.

«ما بدون برق فرهنگ نداریم.»

یک شبه دورانی به پایان نمی‌رسد. سال‌ها زمان می‌برد تا مردم بفهمند جهانشان غیرقابل تغییر است.

وقتی کره شمالی از نظر غذایی دچار کمبود شد، رژیم در عوض تبلیغات بیش‌تری به خورد مردم می‌داد. در پیونگ‌یانگ، کارمندان جوان حزب، زیر لامپ‌های کم‌نور خیابان‌ها می‌ایستادند و زیر لب کلماتی را که کیم جونگ_ ایل برای پیشرفت استانداردهای زندگی مردمش در سال نو صادر کرده بود از حفظ می‌خواندند. پوسترها با اصرار از مردم می‌خواستند سخت‌تر کار کنند و برای پیشرفت اقتصاد در «نبرد ۱۵۰ روزه» و به دنبال آن کمپین دیگری برای یک «نبرد ۱۰۰ روزه» پایداری کنند و برای کشورشان از خودگذشتگی بیش‌تری نشان دهند.

حزب بیانیۀ ممنوعیت لوازم آرایش چینی (با این ادعا که باعث تاول زدن می‌شود) و غذاهای حاضری چین (با این ادعا که باعث ناراحتی معده می‌شود) را صادر کرد. بیش‌تر لباس‌های مد روز، که از چین وارد می‌شدند، نیز به این دلیل که پر زرق‌وبرق و ضدسوسیالیسم است ممنوع شدند. اگر عذر موجهی نداشتند، حزب به سادگی می‌گفت که مردم نباید اجناس «ساخت چین» را بخرند، زیرا آن‌ها باید از تولیدات خود در کره شمالی حمایت کنند.

دولت کره شمالی، ایالات متحد و کره جنوبی را متهم به فرستادن پنهانی کتاب‌ها و دی‌وی‌دی‌ها می‌کرد تا رژیم را سرنگون کند. فروشندگان دی‌وی‌دی دستگیر می‌شدند و بعضی اوقات به جرم خیانت اعدام می‌شدند. اعضای حزب کارگر مقالاتی برای هشدار مردم علیه فرهنگ خارجی ارائه داد: دشمنان ما با استفاده از این محصولات خاص ساخته‌شده سعی در زیبا نشان دادن دنیای امپریالیسم دارند و در پی گسترش شیوۀ زندگی فاسد بورژوازی هستند. اگر ما به خودمان اجازه دهیم که تحت‌تأثیر این محصولات غیر معمول قرار بگیریم، افکار و عقاید تحول و آگاهی طبقاتی ما فلج خواهد شد و پرستش خالصانه نسبت به مارشال (کیم ایل_ سونگ) از بین خواهد رفت.

رژیم کره شمالی برای محصور کردن مردمش به اعمالی غیرعادی متوسل می‌شد. در اوایل دهۀ نود برای جلوگیری از سفر دریایی مردم به ژاپن، حصارهایی در طول سواحل چونگ‌جین و دیگر شهرهای ساحلی کشید. وقتی کره شمالی‌ها برای کسب‌وکار رسمی آن‌جا را ترک می‌کردند، مجبور بودند همسر و بچه‌هایشان را بگذارند، کسانی که در واقع برای اطمینان از بازگشت آن‌ها به عنوان گروگان نگه داشته می‌شدند. پناهندگان باید توانایی پذیرفتن این واقعیت را می‌داشتند که آزادی آن‌ها به بهای زندگی کسانی بود که دوستشان داشتند و احتمالاً بقیه زندگی‌شان را در اردوگاه‌های کار اجباری می‌گذراندند.

«خیلی از مردم حاضر بودند، اگه جونی برای دادن مونده بود اون رو هم بدن تا از دست رژیم خلاص بشن، اما فقط اونا مجازات نمی‌شدن. خونواده‌هاشون هم با اونا وارد جهنم می‌شدن.» اصلاً امکان نداشت بتوانی باشگاه کتابخوانی راه بیندازی یا بحثی سیاسی را اداره کنی. هرگونه تبادل عقاید آزاد مطلقاً ممنوع بود. در هر گروه سه یا چهارنفره، باید حداقل یک جاسوس آژانس‌های متعدد اطلاعاتی حضور داشته باشد.

این اولین رویارویی‌اش با عقاید غربی در بارۀ روابط بود و او را شوکه کرد. او نمی‌توانست نصایحی را که کارنگی به خوانندگان می‌دهد باور کند. یاد بگیریم عشق بورزیم، احترام بگذاریم و دیگران را دوست بداریم. جون_ سونگ از خودش می‌پرسید چطور محصولی از سیستم آمریکای کاپیتالیست می‌تواند چنین باشد؟ آیا همۀ دشمنان کاپیتالیست با قانون جنگل زندگی نمی‌کنند؛ بکش یا کشته شو؟

به او گفته شد به خاطر سالگرد تأسیس حزب کارگر به او عفو داده‌اند. هیوک مطمئن بود او را به خاطر جا باز کردن برای سیل زندانیانی که به آن‌جا سرازیر می‌شدند آزاد کرده‌اند. رژیم کره شمالی دشمنانی مهم‌تر از کیم هیوک داشت.

کیم ایل_‌ سونگ مدت کوتاهی بعد از به قدرت رسیدن این اردوگاه‌ها را راه انداخت تا هر فردی که احتمالاً به قدرت او اعتراض دارد، مثل رقیبان سیاسی، نوادگان زمینداران یا همدستان ژاپن و کشیشان مسیحی را کنار بزند. کسی که روزنامه‌های خارجی می‌خواند دستگیر می‌شد. مردی بعد از خوردن کلی مشروب در بارۀ قد کیم ایل_‌ سونگ جوکی گفت و به جرم «توهین به قدرت رهبر» محکوم شد. جدی‌ترین جرم «جرم‌های ضد دولت» نامیده می‌شد.

در گذشته، دانستن این موضوع که او و هر شخص دیگری که می‌شناخت کم‌تر یا بیش‌تر به‌طور مساوی فقیرند به او آرامش می‌داد. حالا می‌دید که ثروتمندان ثروتمندتر می‌شوند، فقیرها فقیرتر. افرادی که به آن‌ها انگ مجرمان اقتصادی زده شد، یک دهه قبل‌تر با کفش‌های چرمی و لباس‌های نو می‌خرامیدند. دیگران گرچه تمام‌وقت کار می‌کردند، همچنان گرسنه بودند. تورم خارج از کنترل بود.

اما رهبر بزرگ هرگز از اذهان کودکان دور نمی‌ماند. هرچیزی که به آن‌ها یاد داده شود، ریاضی، علوم، خواندن، موسیقی یا هنر. به بچه‌ها یاد داده می‌شد که به رهبر بزرگ احترام بگذارند و از دشمن متنفر باشند. برای مثال، کتاب ریاضی پایۀ اول حاوی این سؤالات است: «هشت پسر و نُه دختر در حال خواندن سرودی در ستایش کیم ایل_ سونگ هستند. در مجموع چند کودک در حال خواندن سرود هستند؟»

کیم ایل_ سونگ آن جنگجوی مقاوم ضدژاپنی که ادعا می‌کرد نیست، بلکه او عروسک دست‌نشاندۀ اتحاد جماهیر شوروی است. او به دخترش گفت کره جنوبی در میان کشورهای آسیایی ثروتمندترین کشور است؛ حتا مردم با شغل معمولی، ماشین شخصی دارند. اثبات شد کمونیستی که رهبرشان ارائه می‌دهد، یک سیستم اقتصادی شکست‌خورده است. چین و اتحاد جماهیر شوروی، حالا کاپیتالیسم را پذیرفته‌اند. پدر و دختر ساعت‌ها با هم حرف می‌زدند و مراقب بودند به خاطر جاسوسی همسایه‌های دوروبر، صدایشان در حد زمزمه بماند.

او و همکارانش گزارش‌های خبری سانسورنشدۀ رسانه‌های خارجی را می‌شنیدند. کار آن‌ها این بود که آن اخبار را برای مصرف داخلی سانسور کنند. هرچیز مثبتی که در کشورهای سرمایه‌داری یا به خصوص کرهٔ جنوبی اتفاق می‌افتاد، مثل میزبانی المپیک تابستانی ۱۹۸۸ در این کشور کم‌اهمیت جلوه داده می‌شد. اعتصابات، بلایای طبیعی، اغتشاش‌ها، قتل‌ها __ در هر جای دنیا __ بیش‌ترین پوشش خبری را داشتند.

کیم ایل_ سونگ نمی‌خواست که جوزف استالین باشد، او می‌خواست بابانوئل باشد. چال گونه‌هایش ظاهر او را دوست‌داشتنی‌تر از دیگر دیکتاتورها ساخته بود. او به عنوان پدر در مکتب کنفوسیوسی از احترام و عشق برخوردار بود. می‌خواست خانواده‌های کرهٔ شمالی او را مثل گوشت و خون خود در نظر بگیرند. این نوع از کمونیسم کنفوسیوسی شباهت زیادی به فرهنگ امپراتوری ژاپن داشت، جایی که امپراتور خورشید بود و همه برابر آن سر فرود می‌آوردند

کره شمالی‌ها به اندازه‌ای که اسکیموها برای برف واژه دارند برای زندان کلمه‌هایی متعدد دارند.

بدیهی است که مرگ یک نفر تراژدی است و مرگ هزاران نفر فقط آمار است.

یک شبه دورانی به پایان نمی‌رسد. سال‌ها زمان می‌برد تا مردم بفهمند جهانشان غیرقابل تغییر است.