بریده‌هایی از کتاب استاد

اهل روضه هفتگی بود. در خانه خودش روضه می‌گرفت. می گفت: «من باید برای حضرت اباعبدالله کار کنم، چه عالِم باشم چه بی سواد.» نام امام حسین (ع) بی تابش می‌کرد. هر وقت اسم حضرت می‌آمد، به گریه می‌افتاد. کافی بود کسی که منبر می‌رود، جمله اولش را با سلام بر امام حسین (ع) شروع کند. دیگر چیزی نمی‌توانست جلوی سیل اشک‌های آقای قاضی را تا آخر منبر بگیرد... می گفت: «جریان فیوضات و خیرات از مسیر حضرت سیدالشهدا می‌گذرد و پیشکار این فضیلت هم حضرت قمر بنی‌هاشم ابالفضل العباس است

داشت می‌رفت مجلس ترحیم یکی از دوستان. اما ناگهان از نیمه راه برگشت. دیده بود کارش برای خدا نیست. برای این است که بگویند «قاضی به مجلس ما آمد.»

وقتی پول ندارم احساس نیاز بیشتری به خدا می‌کنم و توجهم به او بیشتر می‌شود. در آن حال با خود می‌اندیشم: آیا این لذایذی که از نماز می‌برم در برزخ هم نصیبم می‌شود؟!»

بهترین چیز برای شروع همین نماز است.

بر بنده لازم است بگویم: اطاعت والدین، حُسن خلق، ملازمت صدق، موافقت ظاهر با باطن، ترک خُدعه و حیله، تقدّم در سلام و نیکویی کردن با هر نیکوکار و فاجر مگر در جایی که خدا نهی کرده... الله الله، که دل هیچ کس را نرنجانید. تا توانی دلی به دست آور دل شکستن هنر نمی‌باشد»

«۵- بر شما باد به زیارت مشهد اعظم، که مراد همان حرم مطهر امیرالمؤمنین و قبر نورانی آن بزرگوار است. و نیز سایر مشاهد مشرفه اهل البیت علیهم السلام و مساجد معظمه مانند: مسجد الحرام، مسجد النبی، مسجد کوفه، مسجد سهله و بطور کلی هر مسجدی از مساجد! زیرا مؤمن در مسجد، همانند ماهی است در آب دریا!

«۵- بر شما باد به زیارت مشهد اعظم، که مراد همان حرم مطهر امیرالمؤمنین و قبر نورانی آن بزرگوار است. و نیز سایر مشاهد مشرفه اهل البیت علیهم السلام و مساجد معظمه مانند: مسجد الحرام، مسجد النبی، مسجد کوفه، مسجد سهله و بطور کلی هر مسجدی از مساجد! زیرا مؤمن در مسجد، همانند ماهی است در آب دریا!

۴- بر شما باد اینکه: به انجام دادن اوراد و أذکاری که هر یک از شما بعنوان دستور در دست دارید، ملتزم و متعهد باشید!. و بر شما باد به مداومت سجده یونسیه و گفتن ذکر یونسیه: «لا إلهَ إلا أنتَ سُبحانک إنی کنْتُ مِن الظالمین» در سجده از پانصد تا هزار مرتبه.»

«۳- بر شما باد به قرائت قرآن کریم در نافله‌های شب که انسان را حرکت داده، سیر او را سریع می نماید و برای او بسیار مفید است. تغنّی به قرآن، انسان را بخدا نزدیک می کند! بخلاف غنای محرم که آدمی را به لهو می کشاند. پس تا می توانید در شبها قرائت قرآن کنید، چرا که قرائت قرآن شراب مؤمنین است.

۲- و امّا در مورد نافله شب بخصوص باید بدانید که: انجام دادن آن در نظر مؤمنین و سالکان حضرت معبود از واجبات است و هیچ چاره ای جز اتیان آن نیست! و تعجّب است از کسانی که قصد رسیدن به مرتبه ای از مراتب کمال را داشته ولی به قیام شب و انجام نوافل آن بی توجّه هستند! و ما هیچگاه ندیده و نشنیده ایم که احدی به یک مرحله و مرتبه ای از کمال راه یافته باشد مگر به واسطه برپاداری نماز شب!»

«۱- بر شما باد به اینکه نمازهای فریضه خود را با نوافل آن که مجموعاً پنجاه و یک رکعت است، در بهترین اوقاتشان انجام دهید؛ و اگر نتوانستید چهل و چهار رکعت آنرا بجا بیاورید. چنانچه باز هم شواغل دنیا شما را بازداشت، حتماً نافله ظهر را که به او «صلوة أوّابین» می گویند، انجام بدهید. و نماز ظهر را هم در وقت فضیلت انجام دهید که در قرآن بدان تأکید شده و مراد از صلوة وُسطی» همان نماز ظهر است.

شروع همین نماز است. قدم دوم را اگر نمی‌دانستید، خدای متعال کسی را با لطف و کرم خود می‌فرستد تا به شما یاد بدهد.» سپس همین طور که داشت خارج می‌شد، این آیه را زیر لب تلاوت کرد: «وَ الذینَ جاهَدُوا فینا لَنَهدِیَنَّهُم سُبُلَنا إنَّ اللهَ لَمَعَ المُحسِنینَ» کسانی که خالصانه جهت رسیدن به ما جهاد می‌کنند، بدون شک آن‌ها را به راه‌های اختصاصی خود هدایت می‌کنیم. خدا یقیناً با نیکوکاران است.

«حاج آقا یک نصیحتی بفرمایید استفاده کنیم.» آقای بهجت سرش پایین بود. این جمله را که شنید سرش را بالا آورد و فرمود: «از آنچه تا الان یاد گرفته‌ای، استفاده لازم را کرده‌ای؟!» سپس ادامه داد: «شما بحمدلله همه نماز می‌خوانید ولی آیا واقعاً از نظر نفسانی و معنوی از این نماز که عمود دین و مایه تقرب به خداست بهره کافی برده‌اید؟ آیا آثار آن را در نفس خود احساس می‌کنید؟

و در مستحبّات، در زیارت حضرت سیدالشّهداء مسامحه نکنید. روضه هفتگی ولو دو سه نفر باشید اسباب گشایش امور است. اگر از اوّل عمر تا آخرش در خدمت آن بزرگوار از تعزیه و زیارت و... بجا بیاورید، هرگز حقّ آن بزرگوار ادا نمی‌شود. اگر روضه هفتگی ممکن نشد، دهه اوّل محرم ترک نشود. بر بنده لازم است بگویم: اطاعت والدین، حُسن خلق، ملازمت صدق، موافقت ظاهر با باطن، ترک خُدعه و حیله، تقدّم در سلام و نیکویی کردن با هر نیکوکار و فاجر مگر در جایی که خدا نهی کرده... الله الله، که دل هیچ کس را نرنجانید. تا توانی دلی به دست آور دل شکستن هنر نمی‌باشد»

معتقد بود همین که کسی مقید به خواندن نماز اول وقت حتی بدون حضور قلب باشد، نماز کارش را درست خواهد کرد. چندین مرتبه وصیت نامه نوشته بود. در آخرین وصیت، دوازدهم صفر ۱۳۶۵ قمری یعنی یک سال قبل از رحلت، گفته بود: «... اما وصیت‌های دیگر: عمده آن‌ها نماز است. نماز را بازاری نکنید. اوّل وقت بجا بیاورید و با خضوع و خشوع. اگر نماز را حفاظت کردید همه چیزتان محفوظ می‌ماند. تسبیح صدّیقه کبری (س) و آیت‌الکرسی در تعقیبات نماز ترک نشود.

نفس نفس می‌زد. گویا تمام مسیر را دویده بود. به خیال خودش خبر مهمی آورده بود: «از شما نزد آسید ابوالحسن اصفهانی بدگویی کرده‌اند. ایشان هم دستور داده‌اند هر کسی برنامه‌ای جز فقه و اصول دارد، شهریه‌اش قطع شود، از جمله شما و شاگردان شما...» سید ابوالحسن اصفهانی رئیس حوزه علمیه و مرجع شیعیان بود. آقای قاضی نگاهی کرد. آرامش در نگاهش موج می‌زد. گفت: «احترام آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی و اطاعت از ایشان بر همه واجب است. پرچم اسلام اکنون به دست ایشان است و همه وظیفه دارند ایشان را به هر نحو ممکن یاری کنند.»

آقای قاضی در نظافت ضرب المثل بود. عمامه و پیراهنش همیشه تمیز بود. در طول پنجاه سالی که در نجف بود، هیچ لکه یا چرکی روی لباسش دیده نشد. تابستان و زمستان، لباسش همیشه به رنگ سپید بود.

به مولوی ارادت زیادی داشت. هشت مرتبه مثنوی مولوی را از اول تا آخر خوانده بود. هر دفعه هم مطلب جدیدی از آن می‌فهمید. معتقد بود مولوی از شیعیان خالص امیرالمؤمنین (ع) است؛‌ چون محال است کسی به کمال برسد امّا حقیقتِ ولایت برای او مشهود نشده باشد. می‌گفت: «وصول به توحید فقط از ولایت است. ولایت و توحید یک حقیقت دارند. بنابراین عرفای مشهور هم یا در باطن شیعه بوده‌اند یا اینکه اصلاً به کمال نرسیده بوده‌اند.»

آقای قاضی به شاگردان و کسانی که به دنبال راه خدا بودند، دستور داده بود روایت «عنوان بصری» را در جیب داشته باشند و هفته‌ای یکی دوبار آن را مطالعه کنند. روایت عنوان بصری معجونی کامل از دستور سلوک و آموزش سبک زندگی اسلامی و عرفانی از زبان امام صادق (ع) است. از آداب معاشرت، خلوت، غذا، تحصیل علم و تحمل سختی‌ها گرفته تا ظرایف عبودیت، تسلیم، رضا و رسیدن به مقام توحید، همه و همه در این روایت به زیباترین شکل آمده. آقای قاضی کسی را که به این روایت تعهد نداشت، به عنوان شاگرد نمی‌پذیرفت.

آقای قاضی به شاگردانشان می‌گفت: «نفْسِ انسان مثل همین حوض‌هاست. اگر آرامش داشته باشد، اضافات و کثافات ته‌نشین می‌شود. راه کسب این آرامش چیست؟ سکوت. وقتی پرحرفی می‌کنیم و خودمان را به تلاطم بی‌خود می‌اندازیم، در واقع داریم نفس‌مان را زیر و رو می‌کنیم! اما اگر کسی رعایت «صَمت» و سکوت را بکند، آرام آرام این آلودگی‌ها که ته‌نشین شده، منجمد می‌شود و دیگر حرکت نمی‌کند. این طوری نفسش را تحت تسلط خود در می‌آورد...».