بریده‌هایی از کتاب نیلوفر و مرداب

یکی از دشوارترین کارها برای ما پذیرفتن این واقعیت است: هیچ قلمرویی نیست که در آن تنها شادی باشد و بس، بی‌هیچ رنجی.

نکتهٔ مهم این است که به یاد بیاورید همه‌چیز ناپایدار است. در زندگیِ هر کس در هر لحظه ممکن است رنجی پدید آید و ممکن است در هر آن هم به‌خودیِ‌خود از بین برود.

اگر بتوانید با شفقت به کلام کسی گوش دهید، این عمل شما همچون مرهمی برای زخم‌های اوست. وقتی با شفقت به سخنان کسی گوش می‌دهیم تنها یک هدف داریم: فرصت‌دادن به دیگری برای آنکه بی‌پرده سخن بگوید و کمتر رنج بکشد.

درست همان‌طور که از میان کود ـ‌کودی که به‌درستی از آن مراقبت و نگهداری شده است‌باغ گُل می‌روید، وقتی عمیقاً به غم‌هایمان بنگریم و از آنها مراقبت کنیم، آنها نیز دگرگون و به درک و شفقت تبدیل می‌شوند.

بسیاری از ما باور داریم تنها زمانی می‌توانیم شاد باشیم که صاحب قدرت، شهرت، ثروت، و لذت‌های جسمانی باشیم. اما کافی است به اطرافتان نگاه کنید تا دریابید کسانی هستند که بسیاری از آن معیارها را دارند و بااین‌حال شاد نیستند. این موارد ـ‌یعنی قدرت، ثروت، شهرت، و لذت‌های جسمانی‌ که اهداف امیال ما هستند، شرایط واقعی شادکامی نیستند.

بسیاری از ما باور داریم تنها زمانی می‌توانیم شاد باشیم که صاحب قدرت، شهرت، ثروت، و لذت‌های جسمانی باشیم. اما کافی است به اطرافتان نگاه کنید تا دریابید کسانی هستند که بسیاری از آن معیارها را دارند و بااین‌حال شاد نیستند. این موارد ـ‌یعنی قدرت، ثروت، شهرت، و لذت‌های جسمانی‌ که اهداف امیال ما هستند، شرایط واقعی شادکامی نیستند.

ما با رنج، پشیمانی، و غم‌هایمان همان کاری را می‌کنیم که حیوانات نشخوارکننده با غذاهایشان می‌کنند! جویدن، بلعیدن، بالاآوردن و سپس دوباره خوردن آنها!

همان‌قدر که تصور «سمت چپ» بدون «سمت راست» اشتباه است، تصور زندگی خالی از هرگونه رنج نیز اشتباه است.

باید خودمختاری و آزادی خودمان را بازیابیم و همچون انسانی آزاد روی زمین گام برداریم. این آزادی به‌معنای آزادی سیاسی نیست، بلکه به‌معنای رهایی از گذشته و آینده، نگرانی‌ها، و ترس‌هایمان است.

به‌عبارتی، می‌توانیم ذهن و بدن را با پنج شیوهٔ خاص برای تجربهٔ شادی و تکرار آن آماده‌سازی کنیم. این پنج تمرین عبارتند از: رها‌کردن، پرورش‌بذرهای مثبت، ذهن‌آگاهی بر‌پایهٔ لذت، تمرکز‌کردن و بصیرت.

ابتدایی‌ترین عمل برای خلق «ذهن‌آگاهی» این است که آگاهانه نفس بکشیم. به این معنا که با تمام وجود به عمل دم و بازدم خود توجه کنیم. هنگامی‌که درنگ کنیم و این‌گونه با تمرکز‌و توجه نفس بکشیم، ذهن و بدن را متحد می‌کنیم و به خودمان باز می‌گردیم

«ذهن‌آگاهی» بهترین شیوه برای کنارآمدن با رنج‌هاست، بدون اینکه رنج‌ها همهٔ زندگی‌مان را فراگیرند. «ذهن‌آگاهی» همان استعداد زیستن در لحظهٔ حال است

چهار حقیقت ناب بودا عبارتند از: انسان رنج می‌کشد؛ برخی اعمال رنج را پدید می‌آورند؛ می‌توان رنج را متوقف ساخت (می‌توان شادکام شد)؛ و اعمالی هستند که به توقف رنج‌بردن می‌انجامند (مرحلهٔ طلوع شادی).

البته ممکن است که در گِل‌و‌لای زندگی فرو رفته باشید و به‌آسانی می‌توان فهمید که گاه زندگی را گِل‌و‌لای فرامی‌گیرد. در این شرایط دشوارترین کار این است که تسلیم ناامیدی نشویم

البته ممکن است که در گِل‌و‌لای زندگی فرو رفته باشید و به‌آسانی می‌توان فهمید که گاه زندگی را گِل‌و‌لای فرامی‌گیرد. در این شرایط دشوارترین کار این است که تسلیم ناامیدی نشویم

پیش از هرچیز‌برای تبدیل رنج به شادی لازم است توجه کامل ذهن را به بدن، که در لحظه در حال انجام کاری است، معطوف کنیم و به زندگی اینجایی و اکنونی بازگردیم. در‌واقع این عمل ما را یاری می‌کند که بتوانیم با رنج‌هایمان روبه‌رو شویم، آنها را با آغوشی باز بپذیریم، عمیقاً به آنها بنگریم و ریشه‌های آنها را دریابیم و تکلیفمان را با آنها مشخص کنیم و به یک صلح درونی برسیم. سپس باید رنج‌های بیهوده و بی‌فایده را رها کنیم، آن «تیر دوم» را بیرون بکشیم، و عمیق‌تر و جدی‌تر به افکار و عقایدمان دربارهٔ شادی بیندیشیم. و در گام آخر‌لازم است با پذیرش، درک، و شفقت‌ورزی نسبت به خودمان و تمام افراد پیرامونمان بذر شادی را هر‌روز آبیاری کنیم و پرورش دهیم.

چهار حقیقت ناب بودا عبارتند از: انسان رنج می‌کشد؛ برخی اعمال رنج را پدید می‌آورند؛ می‌توان رنج را متوقف ساخت (می‌توان شادکام شد)؛ و اعمالی هستند که به توقف رنج‌بردن می‌انجامند (مرحلهٔ طلوع شادی).

مصیبت اصلی ما در دنیای امروزی این است که نمی‌دانیم چگونه رنج‌های درونمان را مدیریت کنیم.

هرجا که رنج باشد شادی هم حضور دارد.

توانایی بهره‌مندی از شادی مستلزم این نیست که رنج‌هایمان را به صفر‌برسانیم. در‌واقع، مهارت شاد بودن مهارت درست رنج‌کشیدن نیز هست.