بریده‌هایی از کتاب دیوان شهریار

دل به هجران تو عمریست شکیباست ولی بار پیری شکند پشت شکیبائی را

گیتی متاع چون منش آید گران به دست اما تو هم به دست من ارزان نیامدی صبرم ندیده ای که چه زورق شکسته ایست ای تخته ام سپرده به طوفان نیامدی در طبع شهریار خزان شد بهار عشق زیرا تو خرمن گل و ریحان نیامدی

نالم از دست تو ای ناله که تاثیر نکردی گر چه او کرد دل از سنگ تو تقصیر نکردی شرمسار توام ای دیده ازین گریه خونین که شدی کور و تماشای رخش سیر نکردی

آخر قرار زلف تو با ما چنین نبود ای مایه قرار دل بیقرار من در حسرت تو میرم و دانم تو بی وفا روزی وفا کنی که نیاید به کار من

دیر آشناتر از توندیم ولی چه سود بیگانه گشتی ای مه دیرآشنای وای در دامنت گریستن سازم آرزوست تا سرکنم نوای دل بی نوای وای سوز دلم حکایت ساز تو می کند لب بر لبم بنه که برآرم چو نای وای آخر سزای خدمت دیرین من حبیب این شد که بشنوم سخن ناسزای وای جز نیک و بد به جای نماند چه می کنی نه عشق من نه حسن تو ماند به جای وای ای کاش وای وای منش مهربان کند گر مهربان نشد چکنم ای خدای وای

شمع ما خود به شبستان وفا سوخت که داد یاد پروانه پر سوخته بی پروائی لعل شاهد نشنیدیم بدین شیرینی زلف معشوقه ندیدیم بدین زیبائی کاش یک روز سر زلف تو در دست افتد تا ستانم من از او داد شب تنهائی

عمری از جان بپرستم شب بیماری را گر تو یک شب به پرستاری بیمار آئی ای که اندیشه ات از حال گرفتاران نیست باری اندیشه از آن کن که گرفتار آئی با چنین دلکشی ای خاطره یار قدیم حیفم آید که تو در خاطر اغیار آئی

مرا به وعده دوزخ مساز از او نومید که کافران به نعیمش امیدوارانند جمال رحمت او جلوه می دهم به گناه که جلوه گاه جلالش گناهکارانند تو بندگی بگزین شهریار بر در دوست که بندگان در دوست شهریارانههند

لیک مرگ عاشقان باشد حیات جاودانی

جوانی شمع ره کردم که جویم زندگانی را نجستم زندگانی را و گم کردم جوانی را

رنگ رؤیا زده ام بر افق دیده و دل تا تماشا کنم آن شاهد رؤیائی را از نسیم سحر آموختم و شعله شمع رسم شوریدگی و شیوه شیدائی را جان چه باشد که به بازار تو آرد عاشق قیمت ارزان نکنی گوهر زیبائی را

بی چون تو همزبانی من در وطن غریبم گر باید این غریبی گو در وطن نباشم با عشق زادم ای دل با عشق میرم ای جان من بیش از این اسیر زندان تن نباشم

در رخ من مکن ای غنچه ز لبخند دریغ که من از اشک ترا شاهد گلشن کردم

عزیز دار محبت که خارزار جهان گرش گلی است همانا محبتست ای دوست

هر دم از سینه این خاک دلی زار بنالد که گلی بودم و بازیچه گلچین دل آزار

از گفتگو و یاد جفا کردنم چه سود او بود بی‌وفا و در این گفتگو نبود ماهی که مهربان نشد از یاد رفتنی است عطری نماند از گل رنگین که بو نبود

عشق در آینه چشم و دلم چون خورشید می درخشید بدان مژده که یار آمده بود

تا چشم جان ز غیر تو بستیم پای دل هر جا گذشت جلوه جانانه تو بود دوشم که راه خواب زد افسون چشم تو مرغان باغ را به لب افسانه تو بود هدهد گرفت رشته صحبت به دلکشی بازش سخن ز زلف تو و شانه تو بود برخاست مرغ همتم از تنگنای خاک کورا هوای دام تو و دانه تو بود بیگانه شد بغیر تو هر آشنای راز هر چند آشنا همه بیگانه تو بود

بجز خواب پریشانی نبود این عمر بیحاصل کی آن آسایش خوابش که گویم خواب را ماند

چه می کند بدو چشم شب فراق تو ماه که این ستاره شماران ستاره بارانند