بریده‌هایی از کتاب پل پوت

پل پوت خواهان آدم‌های بیش‌تر بود. او نمی‌خواست تعداد مردم کشورش کم‌تر شود. او خواهان دو تا سه برابر شدن جمعیت کامبوج شده و گفته بود: «کامبوج ظرف ده سال آینده باید پانزده تا بیست میلیون نفر جمعیت داشته باشد.» او برای اجرای برنامه‌های رفاهی‌اش برای کامبوج و قوی‌تر کردن این کشور به چنین جمعیتی نیاز داشت. اما در جایی که زنان به سبب سوءتغذیه نمی‌توانستند قاعده شوند، افزایش جمعیت چگونه امکان‌پذیر بود؟ جمعیت فعلی کشور چگونه می‌توانست کارآیی مفیدی داشته باشد در زمانی که نیمه‌گرسنه بود؟

اشاره به سیاست «چماق و هویج» برای ساکت کردن مردم است؛ به این معنا که برای ساکت کردن مردم یاباید شکم آن‌ها را سیر کرد یا باید سرکوبشان کرد. ـ م.

این ایده که مالکیت زهرآگین است ریشه در اسطوره آفرینش بودایی دارد، که عصر طلایی را توصیف می‌کند که در آن برنج به وفور رشد می‌کند و آدم‌ها هرچقدر که دلشان بخواهد می‌خورند تا این‌که سرانجام حرص و طمع برای داشتن مال و اموال باعث نابودی جامعه مرفه پیشین می‌شود. یک قرن پیش از انقلاب کامبوج، زمانی که فرانسوی‌ها حق مالکیت زمین را در کامبوج به رسمیت شناختند، پادشاه کامبوج به آن‌ها گفت: «شما با این کارتان مالکیت را در این سرزمین برقرار کرده‌اید، و با آن فقر را به وجود آورده‌اید.»

آمریکا، تحت فشار متحدانش ( تایلند و ویتنام جنوبی) ، حاضر به شناسایی مرزهای فعلی کامبوج نشده بود؛ شناسایی‌ای که شرط لازم و ضروری سیهانوک برای عادی‌سازی روابط کشورش با آمریکا بود. علاوه بر این را بمباران می‌کردند که ارتش کامبوج را به این نتیجه رساند که بمباران‌های مذکور، برخلاف ادعای آمریکایی‌ها، باید عامدانه باشد. مشکل دیگر این بود که تجدید رابطه میان کامبوج و آمریکا باید به نحوی صورت می‌گرفت که خشم چین را، که همچنان کمک‌دهنده اصلی به کامبوج بود، برنینگیزد.

Tito؛ مارشال ژوزف تیتو (۱۸۹۲ ـ ۱۹۸۰) پس از پایان جنگ جهانی دوم در یوگسلاوی معتقد بود که از سوسیالیسم روسی فقط باید آن چیزهایی را کسب کرد که به درد کشورش می‌خورد. او مخالف طرفداری کورکورانه از اتحاد شوروی بود و اعتقاد داشت که سوسیالیسم را در کشورش می‌تواند بدون نیاز به شوروی و اردوگاه تحت امرش حفظ کند. ـ م.

هزینه رقابت استراتژیک با ناتو، تنش نظامی با چین و جنگ پایان‌ناپذیر در افغانستان بیش‌تر از آنی بود که اقتصاد راکد شوروی توان تحملش را داشته باشد.

در زمان حاضر باید هر کاری از دستمان برمی‌آید انجام دهیم تا نیروهای دشمن به حداقل برسند و نیروهای خودمان گسترده شوند تا حزب قوی‌تر شود، تا مردم قوی‌تر شوند، تا نیروهای مسلح قوی‌تر شوند، و تا اقتصاد قوی‌تر شود. نباید هیچ نیرویی را که می‌خواهد به ما ملحق شود نفی بکنیم...

در همه فرقه‌ها، شستشوی مغزی توام با فشارهای شدید جسمی و روحی است. این فشارها در کامبوج خمر سرخ به معنای گرسنگی دادن، پیک نوشت: «همه فکر و ذکرمان متمرکز بر غذا بود. زمانی که قطرات آموزه‌های سیاسی را در اذهان خالی شده بر اثر گرسنگی، خستگی و قطع ارتباط با دنیای بیرون، بچکانند تأثیر حاصله شگفت‌انگیز و قابل ملاحظه خواهد بود. عکس این قضیه هم درست بود.

طی پانزده سالی که از فروپاشی خمرهای سرخ می‌گذرد، هرازگاه خبرهایی در باره دستگیری و محاکمه رهبران و فرماندهان سابق خمرهای سرخ در رسانه‌های بین‌المللی منعکس شده است. پرونده جنایت‌های خمرسرخ هنوز باز است. ـ م.

دولت ائتلافی میان خمرهای سرخ، سیهانوک و سون سانن که با هدف آزادسازی کامبوج از چنگ اشغالگران ویتنامی تشکیل شده بود. ـ م.

غالبآ این ادعا مطرح شده است ــ بر اساس پاره‌ای منابع ویتنامی و خمر سرخی ــ که گویا سو پیم سعی کرده بود تحت حمایت ویتنامی‌ها علیه پل پوت شورش کند. ادعا شده است که شکست سو پیم در براندازی پل پوت سرانجام ویتنام را به این نتیجه رساند که تنها راه براندازی رژیم خمر سرخ یک تجاوز نظامی تمام‌عیار است. هیچ مدرکی برای اثبات این ادعاها وجود ندارد. سو پیم، مثل رائوس نهیم، احتمالاً نقطه‌نظرهای خاصی در باره سیاست‌های داخلی پل پوت داشت. او احتمالاً در منطقی بودن موضع‌گیری نظامی علیه ویتنام شک وتردیدهایی داشت. اما او بیش‌تر از خود پل پوت هواخواه ویتنام نبود. سو پیم تماسی با ویتنامی‌ها نداشت. دلیلاین ادعا، بی‌خبری رهبران ویتنامی از مرگ سو پیم بود. آن‌ها تا چهار ماه پس از مرگ سو پیم همچنان فکرمی‌کردند که او زنده است. ـ ن.

آشناترین تصویر برای جهانیان از کشتارهای خمر سرخ، اسکلت‌ها و جمجمه‌هایی است که در قفسه‌های مختلف در موزه تائول اسلنگ روی هم انباشته شده است. ـ م.

سیهانوک بیست سال پیش از این نیز از اصطلاح «قفس طلایی» برای تشریح وضعیتش در مقام یک پادشاه مشروطه فاقد قدرت اجرایی استفاده کرده بود. ـ م.

خمرهای سرخ به رغم شهرتشان در زمینه سنت‌شکنی و بت‌شکنی، مهم‌ترین بناهای تاریخی کامبوج راحفظ کردند. مجسمه بزرگ بودا در مقابل ایستگاه راه‌آهن پنوم‌پن و نیز قصر سلطنتی و موزه ملی کامبوج در زمان خمرهای سرخ دست‌نخورده باقی ماند. معابد عمده بودایی در پنوم‌پن و غالب شهرهای کشور نیز از ویرانی مصون ماندند. معابد آنگکور هم حفظ و نگهداری شدند. ـ ن.

مائو این جمله را از کوماراجیو نقل کرد: «اگر شما از هر کاری که می‌کنم تقلید کنید، دچار اشتباه مرگباری خواهید شد.» مائو داستان پشت این ضرب‌المثل بودایی را بیان نکرد. کوماراجیو معشوقه‌های بسیاری داشت. اوزمانی که فهمید شاگردانش در صدد برآمده‌اند که مثل او معشوقه‌هایی برای خود داشته باشند آن‌ها را دورخودش جمع کرد و سپس کاسه‌اش را پر از خرده‌های آهن کرد و به آن‌ها گفت: «آن کسی که می‌خواهد از من تقلید بکند اول باید محتویات این کاسه را بخورد و اگر در این کار موفق شد می‌تواند برای خودش زنان زیادی داشته باشد.» او قاشقی برداشت و به راحتی براده‌های آهن را خورد. شاگردان خجل شدند و رفتارشان را اصلاح کردند. ـ ن.

The Killing Fields؛ فیلم کشتزارهای مرگ در سال ۱۹۸۴ به کارگردانی رولند جافی، بر اساس خاطرات سیدنی شانبرگ، خبرنگار نیویورک تایمز، که پس از رفتن آمریکایی‌ها از کامبوج در این کشور باقی مانده بود، ساخته شده است. هینگ نگور که در دوران حکمرانی خمرهای سرخ در کامبوج زندگی می‌کرد به خاطر ایفای نقش در این فیلم برنده جایزه اسکار بهترین بازیگر مکمل مرد شد. ـ م.

با قطعیت می‌توان گفت که بانک عامدانه توسط خود رژیم منفجر نشد. در پنوم‌پن چندین نماد سرمایه‌داری انگیزه‌های بسیاری برای انتشار یک واحد پولی تازه و ایجاد یک نظام بانکی خاص خودشان داشتند. یک ماه بعد، زمانی که تیم مقدماتی کارش را آغاز کرد، پایگاهش را در ویرانه‌های ساختمان بانک ملی برپا کرد. ـ ن.

خمرهای سرخ نواحی اطراف پایتخت ( پنوم‌پن) را «منطقه ویژه» نامگذاری کرده بودند. ـ م.

بنا به گفته پی پون، آجودان پل پوت: «پس از امضای توافقنامه صلح پاریس، همه اعضای گروه ویت مین خمر دچار مسئله شدند... بعضی از آن‌ها ناپدید شدند، برخی از آن‌ها از مناصبشان برکنار شدند؛ و بعضی‌ها درمناصب کم‌اهمیت‌تر به کار گمارده شدند.» کشتن کمونیست‌های برگشتی از ویتنام شمالی از پاییز ۱۹۷۴ با جدیت شروع شد اما هنوز نظام‌مند نبود؛ برخی از آن‌ها حداقل تا اواسط ۱۹۷۶ و حداکثر تا اواسط ۱۹۷۸ در اردوگاه کار اجباری در کرانه مکونگ زنده بودند. ـ ن.

در چین هم قبلاً اتفاق مشابهی رخ داده بود. در پی آغاز جنگ کره در سال ۱۹۵۰، فضای میهن‌پرستانه‌ای درچین شکل گرفت که باعث شتاب‌گیری روند سلب مالکیت از زمینداران، شکل‌گیری تعاونی‌های کشاورزی، حذف عناصر ضد انقلاب، و ملی کردن صنعت و تجارت شد. در نتیجه، آن تغییرات اقتصادی و اجتماعی‌ای که انتظار می‌رفت طی بیست سال به وقوع بپیوندد طی پنج سال به وقوع پیوست. ـ ن.