بریده‌هایی از کتاب هنر کارکردن

رسالت خط سیری برای زندگی است که به ما اجازه می‌دهد مهارت‌ها و علایق خود را در یک مسیر رضایت‌بخش و معنادار کنار هم بگذاریم.

خوشبختی اگر شهرت و ثروت نیست، پس چیست؟ راز خوشبختی حالتی ذهنی است که او آن را «غرقگی» می‌نامد. غرقگی نقطهٔ تلاقی چیزی که در آن خوب هستید و چیزی که با آن چالش دارید، است؛ جایی‌که دشواری و شایستگی به هم می‌رسند. وقتی شایستگی‌هایتان از دشواری‌های یک وظیفه پیشی بگیرد، خسته هستید و وقتی دشواری از شایستگی‌هایتان سبقت بگیرد، مشوش هستید. مشکل من همین بود؛ من خسته بودم. بنابراین هرکاری که فکر می‌کردم شغل جدیدم را سخت‌تر می‌کند، انجام دادم. می‌دانید چه شد؟ خستگی‌ام از بین رفت.

این یعنی صرف کردن وقت بیشتر برای خانواده، آزادی مالی بیشتر داشتن و به جا گذاشتن میراثی برای فرزندان. این‌ها اهدافش بود. پولی که حاصل کار بود یک نتیجهٔ فرعی به شمار می‌آمد.

وقتی از یک نوازندهٔ موفق پرسیدم که چطور از درآمد معمولی برای یک هنرمند متوسط در این صنعت به درآمد میلیون دلاری یک هنرمند برجسته در یک سال رسیده است، پاسخش شگفت‌زده‌ام کرد. آیا او ترانه‌ای نوشته بود که طرفداران زیادی پیدا کرده باشد؟ یا کارش در رادیو پخش شده بود؟ چه چیزی باعث چنین موفقیت سریعی شده بود؟ پاسخ او به سؤال من این بود: «از تلاش برای مشهور شدن دست کشیدم.»

استادکاری یعنی خالصانه بهترین خود را ارائه دادن. چرا؟ چون آن مهارت شایستهٔ آن است، چون رسالت به آن نیاز دارد و شاید چون از شما آدمی بهتر برای آن کار می‌سازد. از همهٔ این‌ها گذشته، این نقش کار کردن در زندگی ما است. این یعنی کار کردن نه‌تنها وسیله‌ای برای ساختن زندگی بلکه ابزاری برای تبدیل شدن ما به کسی است که از ابتدا قرار بود باشیم.

از نظر پیتر سنگ، استاد دانشگاه ام‌آی‌تی، استادکاری «چیزی فراتر از رقابت و مهارت است... استادکاری یعنی تلاش برای نزدیک کردن زندگی کسی به کاری خلاقانه.»

چارلز هندی زمانی در مصاحبه‌ای چنین گفت: «اگر از شغلتان شکایت دارید و آن را یکنواخت و خسته‌کننده می‌دانید، باید در خلوت درونی از خود بپرسید؛ چه کاری را می‌خواهید انجام دهید؟ همان را انجام دهید. می‌توانید جایی دست از کار بکشید و خود را بازیابی کنید. افراد عمل‌گرا خود را هر ده سال یک بار بازیابی می‌کنند.»

اما همهٔ ما کارهایی داریم که به خاطر عشق خالص به آن فعالیت انجامش می‌دهیم، فارغ از اینکه این فعالیت‌ها برای ما درآمدی دارند یا خیر. روان‌شناسان به این نوع کار «تفریح» می‌گویند.

آنچه باعث می‌شود سفر در مسیرِ پیشه ارزشمند شود، وجود کسی است که بتوانید اشتیاق خود را با او سهیم شوید. در مورد من به‌عنوان یک نویسنده، اگرکسی که از کارم حمایت نکند، کلماتی که روی کاغذ می‌آورم بی‌معنی می‌شوند.

و او پاسخ داد: «زندگی چندوجهی. یعنی تو تنها نویسنده یا شوهر یا پدر نیستی. تو همه اینها هستی و باید با آغوش باز از همه آنها استقبال کنی.»

درس این ماجرا روشن است. می‌توانیم روزها فقط رویای زندگی بهتر را در سر بپرورانیم یا اولین و دردسترس‌ترین کاری را که همین امروز از دستمان برمی‌آید انجام دهیم.

بعد یکی از دوستان گفت: «چه می‌شود اگر از گفتن چه می‌شود اگر دست برداریم و بگوییم بیا فلان کار را انجام دهیم؟»

آنچه باید بیاموزید به تعادل رساندن وسواس است، یعنی زندگی با تنش‌ها و کشمکش‌هایی که شما را به جلو می‌برند بدون دیوانه‌کردنتان؛ برای اینکه شما در آن استعداد استاد شوید نه اینکه آن استعداد، استاد شما شود. این تنها راه مسلط شدن به هنر کار کردن و تشخیص وسوسهٔ درونمان است؛ وسوسه‌ای که اگر به آن بی‌توجهی کنیم، نابودمان خواهد کرد.

بونهوفر در نامه‌ای به دوستش رینولد نیبور دو انتخابی را که پیش روی خودش داشت توضیح داد؛ ماندن در آمریکا و ادامهٔ زندگی در این کشور یا برگشتن به آلمان و احتمالاً کشته شدن.

آدم‌ها و سازمان‌های موفق علی‌رغم وجود شکست موفق نمی‌شوند، آن‌ها به خاطر وجود شکست موفق می‌شوند

به‌نظرم ما با رویاهایمان هم همین کار را می‌کنیم. اول، از راه دور با آن‌ها عاشقی می‌کنیم. بعد با تصور اینکه وقتی به این عشق برسیم، زندگی چه سر و شکلی خواهد داشت، خیال‌بافی می‌کنیم. در این میان، دست زدن به اقدامی واقعی برای این رؤیا تنها کاری‌ست که نمی‌کنیم.

سایمون گفت: «تو نمی‌توانی بخوانی، نمی‌توانی برقصی، انتظار داری چه بگویم.» ویلیام گفت: «من بهترینم را انجام دادم پس حسرت نمی‌خورم».

فقط چون توانایی دارید فضانورد یا پیک تحویل روزنامه شوید، به این معنی نیست که باید این‌کاره شوید. هر کس نه تنها مسئول است کاری را انجام دهد که توانایی‌اش را دارد، بلکه باید به کاری که برایش به این دنیا آمده است هم بپردازد. به قول پارکر پالمر، نویسنده و فعال این حوزه؛ «فقط شما به زندگی نگویید چه می‌خواهید، به صدای زندگی هم گوش کنید که بدانید از شما چه می‌خواهد.»

وقتی می‌گوییم نمی‌دانیم چه باید بکنیم، کاری که واقعاً می‌کنیم پرسیدن سؤالی عمیق‌تر است. چیزی که می‌خواهیم بدانیم این است؛ «می‌توانی به من قول بدهی که شکست نخواهم خورد؟» پاسخ مشخص است: «نه.» البته که نه.

شاید بدترین راه شاد بودن، تلاش برای شاد بودن است.