بریده‌هایی از کتاب نخبگان معنوی

لذا یکی از سختی‌های کار تبلیغات دینی همین است که باید در عمق تأثیر بگذارد تا ماندگار باشد. اگر سطحی باشد، ادامه‌دار نخواهد بود و با اوّلین امتحان از بین می‌رود.

روضه و مدّاحی برای مجالس عمومی باید قشنگ و در حد ظرفیّت عموم باشد و جلوهٔ بدی نداشته باشد. امّا مذهبی‌ها که دور هم جمع می‌شوند و می‌خواهند روضه بگیرند، گریه کنند، سینه بزنند، چه نیازی دارند که بهترین مداح را دعوت کنند؟ هرکس باید خودش بسوزد و گریه کند. روضه خواندن هم بهانه‌ای برای گریه و یادآوری است. باید گریه‌هایشان برای مصیبت باشد، نه برای سوز صدای روضه‌خوان. زمان جنگ از این نمونه‌ها دیده می‌شد که خیلی‌هایشان هم شهید شدند. البته قبول داریم که وقتی کسی می‌خواهد حرکت بزرگی را در محلّ خودش راه بیندازد، سخن دیگری است و باید با جذابیت و تبلیغات کار کند. امّا اگر چند نفر مذهبی می‌خواهند برای خودشان برنامه بگذارند،

اولین و مهم‌ترین خطری که جذب کردن انسان‌ها به دین می‌تواند داشته باشد، سطحی بار آمدن آن‌هاست. از طرف دیگر هم خدا ایمان سطحی را رها نمی‌کند و امتحان می‌گیرد: «أَحَسِبَ النَّاسُ أَن یُتْرَکُوا أَن یَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لَا یُفْتَنُونَ؛ آیا مردم پنداشتند که تا گفتند ایمان آوردیم، رها می‌شوند و مورد آزمایش قرار نمی‌گیرند؟» (عنکبوت/۲)

تا خوب‌ها خوب‌تر نشوند، بدها خوب نمی‌شوند

«تا خوب‌ها خوب‌تر نشوند، بدها خوب نمی‌شوند»

این تصور اشتباه است که فکر کنیم موفقیّت در یک مسجد به این است که جمعیّت زیادی در مسجد جمع شود. هرگز این‌گونه نیست! موفّقیت یک روحانی در یک مسجد و یا موفّقیت یک کانون فرهنگی، به این است که ببیند اگر ده نفر را برگزیده و برایشان سرمایه‌گذاری کرده، وقت گذاشته و آن‌ها را تربیت کرده است، آن ده نفر چقدر پرورش یافته‌اند؟ موفّقیت یک روحانی در مسجد به این است که مثلاً بعد از پنج سال بتواند بگوید: «من با این چند نفر کار کردم و هر چه بلد بودم به آن‌ها یاد دادم»، و بعد از مدّتی هر کدام از این چند نفر برای خودشان جایگاهی بدست آورده و مؤثر باشند. این کاری است که ارزش دارد.

کار روحانیت، اسوه‌سازی است نه تربیت حداقلی

تا خوب‌ها خوب‌تر نشوند، بدها خوب نمی‌شوند

پرورش انسان‌های خوب و تبدیل آنها به انسان‌های خوب‌تر، بر تبدیل انسان‌های معمولی یا بد به انسان‌های خوب، کاملاً ترجیح دارد.

علت اینکه چنین مباحثی، در مورد سیاست‌گزاری مساجد مطرح می‌شود این است که هدف روحانیت از تربیت کردن در مساجد حداقلی نیست. بلکه هدف، تربیت «انسان» و به اوج رساندن اوست. هدف ما تربیت سیصد و سیزده نفر برای یاری کردن امام زمان (عج) است، نه اینکه بخواهیم آمار آسیب‌های اجتماعی یا بزهکاری را پایین بیاوریم. البته طبیعی است که اگر ما وظیفه‌مان را به‌درستی انجام دهیم، آمار زندانی‌ها هم کاهش پیدا خواهد کرد؛ اما کار ما این نیست که نگذاریم جوانی قتل انجام دهد. کار ما این است که قلّه و اُسوه بسازیم، تا این اُسوه‌ها روی بقیه تأثیر بگذارند. تا وقتی که تفاوت و اختلاف این اُسوه‌ها با بقیه زیاد نباشد، نتیجه حاصل نخواهد شد. تفاوت اُسوه‌ها با بقیه باید بسیار زیاد باشد و در تربیت اُسوه‌ها نیز باید سخت‌گیری شود