بریده‌هایی از کتاب عیبی ندارد اگر حالت خوش نیست

و عشق واقعاً دشوار است. گاهی حتی عذاب‌آور است.

اگر نمی‌توانید داستانتان را به انسان دیگری بگویید، راه دیگری پیدا کنید؛ دفتر خاطرات، نقاشی، داستان سوگتان را تبدیل به رمانی گرافیکی با داستانی بسیار تاریک کنید. یا به جنگل بروید و به درختان بگویید. وقتی بتوانید داستانتان را بدون اینکه کسی سعی کند تغییرش بدهد بگویید، خیالتان راحت می‌شود. درختان نخواهند پرسید: «واقعاً حالت چطور است؟» و باد اهمیتی نمی‌دهد اگر گریه کنید.

واقعاً تقصیر آن‌ها نبود. آن‌ها نمی‌دانستند چگونه گوش کنند.

مقایسهٔ یک سوگ با سوگی دیگر تقریباً همیشه نتیجهٔ عکس می‌دهد. تجربه‌ای از فقدان هم‌معنی با فقدانی دیگری نیست. فقدان، درست مثل عشق، منفرد است.

واقعیتِ سوگ با آنچه دیگران از بیرون می‌بینند بسیار متفاوت است. دردی در این دنیا وجود دارد که نمی‌توانید با شادی از تنتان بیرون کنید. به راه‌حل نیاز ندارید. نیاز ندارید سوگتان را پشت سر بگذارید. شما به کسی نیاز دارید که سوگتان را بفهمد و بپذیرد. به کسی نیاز دارید که وقتی، درمیانِ وحشتِ سوسوزننده ایستاده‌اید و به حفره‌ای خیره می‌مانید که زمانی زندگیِ شما بوده است، دست‌هایتان را محکم بگیرد. بعضی چیزها را نمی‌توان درمان کرد؛ فقط باید آن‌ها را به دوش کشید.

اگر به عشق پایبند باشیم، به‌ناچار با فقدان و سوگ هم آشنا خواهیم شد. اگر از فقدان و سوگ دوری کنیم، هرگز حقیقتاً عشق را تجربه نخواهیم کرد.

«همهٔ چیزهایی را که در مدرسه یا کلیسا یا هر کتابی به شما گفته شده است دوباره بررسی کنید و هرآنچه را که به روح شما بی‌احترامی می‌کند رها سازید.» والت ویتمن برگ‌های علف

دروغ هرگز احساس خوبی ایجاد نمی‌کند.

حتی کسانی‌که سعی می‌کردند کمکمان کنند نهایتاً به ما ضربه می‌زدند. توصیه و نصیحت، حتی زمانی‌که با نیت خوب گفته می‌شود، تحقیرآمیز به نظر می‌آید؛ انگار چنین دردِ بزرگی را به جمله‌ای پشتِ کارت‌پستال‌ها تبدیل می‌کند.

لازم یا مفید نیست در هر نبردی مبارزه کنیم یا به هر چالشی پاسخ دهیم.

وظیفهٔ ما، به‌تنهایی و باهم، این نیست که درد و فقدانی را که حس می‌کنیم به حداقل برسانیم، بلکه این است که بفهمیم این حوادثِ تحول‌ساز در زندگی، چه چیزی را درونمان بیدار می‌کنند.

هنگامی‌که کسی موقع دردهای شما به سمتتان می‌آید و می‌گوید: «حتی نمی‌توانم تصورش بکنم» حقیقت این است که می‌توانند تصورش کنند. مغز آن‌ها به‌طور خودکار شروع به تصور کرده است. ما پستانداران، ازنظر نوروبیولوژیکی، به یکدیگر متصل شده‌ایم. همدردی درواقع ارتباط «دستگاه کناره‌ای» با درد دیگر افراد (یا لذت آن‌ها) است. نزدیک‌بودن به دردِ دیگران احساس درد در ما به وجود می‌آورد. مغز ما می‌فهمد ما در ارتباط هستیم. دیدن کسی که درد دارد، در ما واکنشی ایجاد می‌کند و این واکنش ما را بسیار ناراحت می‌کند. در مواجهه با این دانش درونی، که ما نیز ممکن است در وضعیت مشابه قرار بگیریم، مراکز همدردی خود را خاموش می‌کنیم، ارتباطمان را انکار می‌کنیم، و به‌سمت قضاوت و سرزنش پیش می‌رویم. این غریزهٔ محافظتیِ احساسات ماست.

فرهنگ سرزنش ما را ایمن نگه می‌دارد. یا شاید بهتر باشد بگوییم به ما اجازه می‌دهد باور داشته باشیم که ایمن هستیم.

برای کسانی‌که نمی‌توانند همراه با شما تغییر کنند و وارد این زندگیِ ناخواستهٔ جدید شوند، عیبی ندارد اگر سر فروبیاورید. برای دوستی‌تان سر فروبیاورید و اجازه بدهید بروند. تقصیر آن‌ها نیست. تقصیر شما نیست. این بخشی از سوگ است. گاهی بهترین صورت عشق این است که اجازه دهید آدم‌ها بروند.

دیگر نمی‌گوییم «درد دارد»، چراکه هیچ‌کس نیست که گوش بدهد.

باید صحبت‌کردن دربارهٔ دردمان را درست مثل صحبت‌کردن دربارهٔ لذتمان عادی کنیم.

مرگ پدربزرگ و مادربزرگ مثل مرگ فرزند نیست. ازدست‌دادن شغلتان مثل ازدست‌دادن یک دستتان نیست. جریان از این قرار است: هر فقدانی معتبر هست، ولی با دیگری یکسان نیست. نمی‌توانید دورنمایی واحد از سوگ‌ها تصور کنید و بگوید همهٔ آن‌ها باهم برابرند. این‌طور نیست.

«درپسِ هر سخت‌کوشی در زندگی، گنجی نهفته است.»

شجاع‌بودن یعنی بیدارشدن از خواب در مواجهه با روزی که ترجیح می‌دهید از خواب بیدار نشوید. شجاع‌بودن یعنی حاضربودن در قلب خود؛ قلبی که شکسته و به میلیون‌ها قطعهٔ مختلف تبدیل شده و هرگز نمی‌توان آن را درست کرد. شجاعت یعنی ایستادن در لبهٔ پرتگاهی که در زندگیِ شخصی ایجاد شده و رو برنگرداندن از آن، پنهان‌نکردن ناراحتیِ خود زیر ماسک کوچک «مثبت فکر کن». شجاعت یعنی بگذاریم درد آزاد باشد و تمام فضای موردنیازش را اشغال کند.

این آتشی است که می‌سوزاند، اما از بین نمی‌برد.