بریده‌هایی از کتاب شجاع باش دختر

برخلاف اصرارهای مربی‌ام، همچنان نگران دوست داشته‌شدن هستم. شرکت در انتخابات کنگره مخصوصاً در شهر نیویورک باعث شد ازلحاظ انتقاد عمومی جان‌سخت شوم. اما در سطح روزمره، به علاقهٔ تیمم به خودم اهمیت می‌دهم. بسیار زیاد هم اهمیت می‌دهم.

«اگر زندگی مدرسهٔ ابتدایی بلندمدت بود، دختران در دنیا سلطنت می‌کردند.»

از قبل عادت داده شده‌اند که مدام ریسک‌پذیرباشند و معمولاً از شکست‌خوردن آشفته نمی‌شوند. برخلاف دختران، بابت ریسک‌کردن تحسین و تأیید دریافت می‌کنند؛ حتی اگر نتیجهٔ مناسبی نداشته باشد. به‌عبارت‌دیگر، پسران آموزش دیده‌اند که شجاع باشند؛ درحالی‌که دختران آموزش دیده‌اند که بی‌عیب‌ونقص باشند.

مشکل این است که وقتی سخت می‌کوشید تا علاقهٔ همه را به خود جلب کنید، اغلب در انتها علاقهٔ چندانی به خودتان ندارید. اما به‌محض آن‌که می‌آموزید به‌حدی شجاع باشید که نگران خوشی دیگران نباشید و خود را در اولویت قرار دهید (که چنین کاری نیز خواهید کرد!) در آن حالت است که نویسندهٔ قدرتمند زندگی خودتان می‌شوید.

پسران آموزش دیده‌اند که شجاع باشند؛ درحالی‌که دختران آموزش دیده‌اند که بی‌عیب‌ونقص باشند. به‌دلیل این‌که از سنین کم بابت بی‌عیب‌ونقص‌بودن پاداش گرفته‌ایم، در بزرگ‌سالی به زنانی تبدیل شده‌ایم که از شکست‌خوردن هراس دارند. در زندگی‌های شخصی و حرفه‌ای خود خطر نمی‌کنیم؛ زیرا می‌ترسیم در صورت خطاکردن قضاوت شویم، خجالت‌زده و بی‌اعتبار شویم، وجههٔ عمومی‌مان افول کند یا اخراج شویم. به‌طور خودآگاه یا ناخودآگاه از انجام هرکاری که از موفقیت در آن اطمینان نداریم، خودداری می‌کنیم تا از ناراحتی و تحقیر احتمالی آن اجتناب بورزیم. هیچ نقش و مسئولیتی را به عهده نمی‌گیریم، مگر آن‌که مطمئن باشیم انتظارات را برآورده کرده‌ایم یا فراتر از حد انتظار بوده‌ایم.

آناییز نین نوشته است: «زندگی، متناسب با شجاعت انسان، کوچک یا وسیع می‌شود.»

«شجاع باش، نه بی‌نقص»

ترس مرز میان این دو ناحیه را مشخص می‌کند. کلید عبور از این مرز این است که متوجه باشید چه زمانی به‌طور عاقلانه محتاط هستید و چه زمانی فقط به‌خاطر این‌که ترسیده‌اید، در حال منصرف‌کردن خود از انجام کاری هستید. زمانی که چالش یا فرصتی را رد می‌کنید، از خود بپرسید: آیا انجام این کار واقعاً عاقلانه نیست یا من به‌دلیل ترس و بیرون‌بودن از نقطهٔ امن خود مایل به انجام آن نیستم؟

از سیزده‌سالگی آرزوی کار در ادارهٔ دولتی و اثربخشی واقعی داشتم

یک بار در کنفرانسی در کالیفرنیا با زنی آشنا شدم که از من پرسید: «چطور می‌تونم برای بی‌نقص‌بودن تلاش نکنم، وقتی دنیا به بی‌نقصی پاداش می‌ده؟» جواب من این بود که شاید دبیرستان یا دانشگاه به بی‌نقصی پاداش دهد؛ اما در دنیای واقعی مسئله تفاوت دارد. دنیای حقیقی به شجاعت پاداش می‌دهد.

ما عادت داده شده‌ایم که شکسته‌نفسی کنیم تا دوست داشته شویم. مشکل این است که وقتی سخت می‌کوشید تا علاقهٔ همه را به خود جلب کنید، اغلب در انتها علاقهٔ چندانی به خودتان ندارید. اما به‌محض آن‌که می‌آموزید به‌حدی شجاع باشید که نگران خوشی دیگران نباشید و خود را در اولویت قرار دهید (که چنین کاری نیز خواهید کرد!) در آن حالت است که نویسندهٔ قدرتمند زندگی خودتان می‌شوید.

دختران بسیار بیش‌تر از پسران به خواسته‌ها جواب مثبت می‌دهند؛ حتی زمانی که می‌خواهند (و حتی نیاز دارند) که جواب منفی بدهند. به‌خاطر داشته باشید، سازگاری در دی‌ان‌ای عاطفی آن‌ها حک شده است.

این کتاب نگاهی می‌اندازد به تربیت گذشتهٔ ما برای بی‌نقص‌بودن و اجتناب از شکست‌خوردن به هر قیمت ممکن، و این‌که چگونه آن تربیتِ دوران کودکیِ دختران در دوران بزرگ‌سالی نیز ما را دنبال می‌کند. مهم‌تر از همه، این کتاب راجع‌به تغییر این آموخته هاست.

به‌عنوان مدیرعامل سازمان غیرانتفاعی دختران برنامه نویس آن‌را در کارمندان جوان خودم می‌بینم که در زمینه‌هایی که تجربه ندارند، داوطلب نمی‌شوند؛ درحالی‌که آقایان قاطعانه به زمینه‌های ناشناخته وارد می‌شوند، بدون آن‌که سر سوزنی بابت شکست‌خوردن یا احمقانه به‌نظررسیدن نگران باشند. دلیلی برای این رفتار و احساس زنان وجود دارد. هیچ ارتباطی به بیولوژی ندارد و فقط مربوط به شیوهٔ تربیتی ماست. از سنین کم به دختران آموزش داده شده است که محافظه‌کار باشند، تلاش کنند بالاترین نمره را برای خوشحالی والدین و معلم‌ها کسب کنند، مراقب باشند خیلی از میله‌های بازی پارک بالا نروند تا سقوط نکنند و آسیب نبینند، آرام و مطیعانه بنشینند، زیبا باشند، سازگار و دل‌پذیر باشند تا دوست داشته شوند. والدین و معلمان خوش‌نیتْ ما را به‌سوی فعالیت‌هایی هدایت می‌کنند که در آن‌ها موفق هستیم تا خوش بدرخشیم و ما را از فعالیت‌هایی که استعداد طبیعی خوبی در آن‌ها نداریم، دور می‌کنند تا احساسات و معدل نمرات‌مان خدشه‌دار نشوند.

زنانی که عادت دارند زمانی را مختص خود کنار بگذارند از زنانی که چنین کاری نمی‌کنند، زندگی رضایتمندانه‌تری دارند.

فرهنگ ما در تلاش برای گردآوری دختران است تا به آن‌ها بگوید که می‌توانند هرکاری که علاقه دارند انجام دهند و هر آن‌که تمایل دارند باشند. البته که ما می‌خواهیم دختران‌مان بدانند که می‌توانند به هرچه در ذهن دارند، دست یابند. مگر غیر از این است؟ اما این پیغام‌رسانی «مثبت» جنبهٔ منفی نیز دارد. ما این زنان خارق‌العاده را با هدف توانمندسازی الگو قرار می‌دهیم؛ اما برای بسیاری از دختران این مسئله به‌معنای فشار خردکننده برای بی‌عیب‌بودن تلقی می‌شود. شاید ما بگوییم: «تو می‌تونی هرکاری رو انجام بدی و به هرچی می‌خواهی تبدیل بشی»، اما چیزی که آن‌ها می‌شنوند این است که: «تو باید هرکاری رو انجام بدی و به هرچی می‌خواهی تبدیل بشی.»

تحقیقات نشان می‌دهند که والدین کمک‌های مستقیم‌تر و اخطار بیش‌تری به دختران‌شان می‌دهند، درحالی‌که تشویق و راهنمایی پسران‌شان از فاصلهٔ دورتری است و بعد آن‌ها را رها می‌کنند تا خود بر چالش‌های فیزیکی غلبه کنند. ما با حفاظت فیزیکی دختران کار را آغاز می‌کنیم و نازپرورده‌کردن از همان نقطه ادامه پیدا می‌کند.

اگر شکست انتخاب ما نیست، پس ریسک‌کردن هم انتخاب ما نیست. کمال‌گرایی دقیقاً به همین شیوه شجاعت را سرکوب می‌کند

اگر می‌گفتیم گور پدرش چطور؟ می‌خواهم آن‌چه در سر دارم بیان کنم، صرف‌نظر از این‌که دوست داشته باشند یا نداشته باشند... یا در آن مأموریت که دشوار به نظر می‌رسید شرکت کنم... یا تغییری را که مخفیانه آرزوی اجرایش در زندگی را داشتم بدون نگرانی بابت نتیجه به انجام برسانم. در این حالت زندگی چگونه می‌شد؟

شجاعت مثل ماهیچه است؛ هرچه بیش‌تر از آن کار بکشید، قوی‌تر خواهد شد.