بریده‌هایی از کتاب هربار که معنی زندگی را فهمیدم، عوضش کردند: زیست با استفاده از خرد فلاسفه‌ی بزرگ

انسان مدرن چنان گرفتار و شیفتهٔ زندگی‌هایی که تجربه نکرده ــ زندگی افراد مشهور، بازیگران و خوانندگان جذاب و اشخاص ثروتمند ــ شده که نمی‌تواند قدر زندگی خود را بداند و آن را واقعاً تجربه کند.

به اعتقاد سارتر از لحاظ تاریخی، جامعهٔ انسانی تحت‌تأثیر تعالیم مسیحی ـ یهودی تمایل به شیئی شدن داشتند. «خدا جوهرهٔ خود را در ما دمیده و ما را به شکل خودش آفریده و به ما امتیاز ویژه‌ای اعطا کرده. تلاش برای تغییر خودمان و خروج از گلهٔ مؤمنانش در حکم توهین به مقدسات است.» اما دلیل اصلی این‌که ما از مسئولیتِ خودسازی طفره می‌رویم این است که پذیرش آن بسیار ترسناک است. فکرش را بکنید اگر به این باور برسیم که معمارِ سرنوشت خود هستیم و بعد براساس این اندیشه در زندگی‌مان به جایی برسیم که حال‌وروز خوب و خوشی نداشته باشیم چه کسی را غیر از خودمان می‌توانیم مقصر قلمداد کنیم؟ یقهٔ چه کسی را می‌توانیم بگیریم؟

زندگی مانند پاندولی است که مدام بین رنج و ملال در نوسان است. آرتور شوپنهاور

«ما همیشه در حال آماده کردن خودمان برای زندگی کردن هستیم اما هیچ‌وقت زندگی نمی‌کنیم.»

کامو معتقد است که در مواجهه با پوچی انسان‌ها سه واکنش دارند: خودکشی ایمان به خدا پذیرش

«همنشینی همراه‌تر از تنهایی نیافتم، قابل‌معاشرت و شایستهٔ رفاقت.»

«زندگی چیزی است که در مورد شما اتفاق می‌افتد درست در همان زمان که درگیر نقشه‌های دیگری هستید.»

در کتاب ملاحظاتی در باب بدبینی او چنین می‌نویسد: اگر جهان بهشت رفاه و راحتی بود. اگر سرزمینی بود که در رودهایش شیر و عسل جریان داشت. اگر هر مردی می‌توانست به‌راحتی و بدون هیچ رنج و مشقتی محبوبش را به دست آورد، انسان‌ها یا از شدت ملالت و یکنواختی می‌مردند یا خودشان را به دار می‌آویختند.

«بهتر است یک انسان ارضانشده باشید تا یک خوک ارضاشده. بهتر است سقراط ناکام باشید تا ابله کامیاب.»

«همهٔ ما در ته چاه فاضلاب‌ایم اما شماری از ما به ستارگان خیره شده‌ایم.

قسمت اعظم عمرم را در این‌باره فکر کردم که «خب بعدش چی می‌شه؟» وقتی شام می‌خوردم فکر می‌کردم که قرار است بعد از شام چه کتابی را بخوانم یا چه فیلمی را ببینم و همین باعث می‌شد که در آن لحظه مثلاً نتوانم از سیب‌زمینیِ تنوری که زیر دندانم بود لذت کامل و وافر را ببرم. در حقیقت سؤال تکرارشوندهٔ «بعدش چی؟» تبدیل به یکی از موضوعات اصلی تکراری زندگی من شد.

شوپنهاور در ششمین دههٔ عمرش کتابی نوشت با نام ضمایم و زواید. بخش عمدهٔ کتاب تکرار مکررات فلسفهٔ بدبینانه‌اش بود، اما بخش‌هایی نیز داشت که نشان از تغییر نگرشش در دوران سال‌خوردگی بود جملاتی چون: «فقدان و از دست دادن، ارزش چیزها را برای ما آشکار می‌کند.» «هر روز یک زندگی جدید است.» «هر برخاستن و بیدار شدنی یک تولد نوین است. هر صبح زیبایی یک جوانیِ کوچک است. هر استراحت و آرمیدنی یک مرگ کوچک است.»

جوری زندگی کن که انگار بار دومی است که زندگی را تجربه می‌کنی و انگار بار اول اشتباه زندگی کرده‌ای.

«ایمن‌ترین شیوه برای خیلی بدبخت نبودن این است که انتظار نداشته باشیم خیلی خوشبخت شویم.»

از حال لذت ببر چون بهترین شکل ممکن است.

اقدام گرین به شکل دراماتیکی نشان می‌دهد که چگونه مواجهه با خودکشی می‌تواند یک فرد را قادر کند تا صاحب‌اختیار زیستن یا مرگش باشد. این‌که فرد به نقطه‌ای از استقلال رأی و شناخت هویت فردی برسد که دربارهٔ وجود یا عدم‌وجودش در این جهان تصمیم بگیرد.

اگر جهان بهشت رفاه و راحتی بود. اگر سرزمینی بود که در رودهایش شیر و عسل جریان داشت. اگر هر مردی می‌توانست به‌راحتی و بدون هیچ رنج و مشقتی محبوبش را به دست آورد، انسان‌ها یا از شدت ملالت و یکنواختی می‌مردند یا خودشان را به دار می‌آویختند.

به‌نظرم رسید که یک خود دیگری زیر هر خودی که کشف می‌کردم پنهان شده. به قول یکی از دوستان ما تا مغز استخوان یا تا همان اعماق وجودمان هم متظاهریم.

«زندگی من سرشار از بدبختی‌ها و مصایب هولناکی بود که تقریباً هیچ‌کدام‌شان رخ نداد.»

در دنیایی که آدم‌های بدکار اداره‌اش می‌کنند، غیرقابل‌تصور است که حاکمِ واقعاً درست‌کار برای مدت زیادی دوام بیاورد. نیکولو ماکیاولی؛ فیلسوف و سیاستمدار