بریده‌هایی از کتاب آیا روزهای خوشی در انتظار بشر است؟ (یک مناظره)

آلن دوباتن: یکی از مسائل واقعی و تراژیک توسعهٔ اقتصادی این است که فکر می‌کردیم با بهبود وضعیت مالی افراد، شادکامی آنها نیز افزایش خواهد یافت. با این‌وجود، اقتصاددانی به‌نام ریچارد استرلین، بیش از چهل سال پیش، مطالعهٔ معروفی دربارهٔ رابطهٔ میان درآمد و شادکامی انجام داد. او نتیجه گرفت که اگر جامعه‌ای در تمام ابعاد ثروتمند باشد، حس حسادت به دیگران بیشتر خواهد شد و اضطراب منزلت همچنان ادامه خواهد داشت. نمی‌توانید از طریق ثروتمند کردن مردم، ناخشنودی مالی آنها را از بین ببرید. مقایسه‌کردن، یک مرض همه‌گیر اجتماعی است و حسادت، رشک‌ورزیدن و حس نابسندگی در میان میلیاردرها وجود دارد. همهٔ اینها کافی است که ما را به تأمل وا دارد.

آلن دوباتن: ما در جهانی زندگی می‌کنیم که دو نیروی قوی خوش‌بینی را در پشت سرش می‌بیند: کسب‌وکار و دانش. در جامعه‌ای زندگی‌می‌کنیم که بر مبنای تجارت بنا شده است و اگر به کسی می‌خواهید چیزی بفروشید، باید چیزهای مثبتی دربارهٔ خودتان، آینده و چشم‌اندازتان بگویید، پس حال و هوایی که در آن زندگی می‌کنیم به‌صورتی باورنکردنی، شاد و مسرور است. علم مدام چشمان ما را خیره می‌کند و همواره به ما قول تغییرات عمده‌ای را می‌دهد. با وجود این دو نیروی قدرتمند، می‌خواهم استدلال کنم که آنها خیلی سمج هستند و در چرخهٔ تکراری بین یک زندگی کاملا شاد و تحقق آرزوها گرفتار آمده‌اند.

هر نسل فکر می‌کند که بر آستانهٔ تحولی ایستاده است که در آن گذشته، دورانی خوب بود و آینده، مبهم و ترسناک است. همان‌طور که لرد مکولی در ۱۸۳۰ گفت: «در هر سنی همه فکر می‌کنند که نهایت پیشرفت در زمانهٔ آنها رخ داده است و به نظر می‌رسد هیچ‌کس بر ترقی نسل‌های بعدی، حسابی باز نمی‌کند. نمی‌توانیم کاملا ثابت کنیم آنهایی که می‌گویند بر آستانهٔ تحول ایستاده‌ایم در اشتباه هستند؛ بهترین روزگارمان را به چشم دیده‌ایم اما همهٔ کسانی که پیش از ما آمده بودند با دلیلی روشن این مسئله را به ما نشان دادند.» گذشته را به‌خاطر خاطرات خوش و آینده را به‌دلیل پیش‌بینی‌های ملال‌انگیز در ذهن خود تصفیه می‌کنیم. این شکل عجیب و غریبی از خودپرستی است. مجبوریم باور کنیم که نسل ما نسل خاصی است و بر آستانهٔ تحول ایستاده است. و من از این اندیشهٔ بی‌معنا بیمناکم.

فکر می‌کنم بسیاری از بدترین جنبش‌های تاریخ، زاییدهٔ ذهن آنهایی است که به کمال‌گرایی اعتقاد داشتند؛ دانشمندان، سیاستمداران و دیگرانی که فکر می‌کردند می‌توانستند همه‌چیز را یک‌بار و برای همیشه درست کنند. این فلسفه‌ای است که به‌طرزی باورنکردنی برای زندگی خطرناک است. کمال‌گرایان در میان ما آنهایی هستند که همیشه جهان را ویران و ویران‌تر می‌کنند. پیشرفت واقعی بشر همیشه حاصل فعالیت افرادی است که تواضع بیشتری به خرج داده‌اند و بر عیب‌های خود و دیگران واقف بوده و سعی در ایجاد بهشتی بر زمین نکرده‌اند.

ما مخلوقات ناقصی هستیم و نیازمندیم نقاط ضعفمان را به یاد داشته باشیم تا به‌درستی انسان باشیم. صادقانه بگویم، کمال‌گرایی چیز وحشتناکی است. عصبانی می‌شویم هنگامی‌که گمان می‌کنیم بهشت را از دست داده‌ایم و درون ترافیک و شلوغی گیر افتاده‌ایم، کلیدها را گم کرده‌ایم، رابطهٔ ناامیدکننده‌ای داریم و دورنمای شغلی‌مان مطلوب نیست. خشمگین هستیم و حس این‌که مستحق این وضعیت نیستیم، ما را آزار می‌دهد. این خطر گذار عمر است. از قبول تقدیر دست می‌شوییم و گمان می‌بریم همه‌چیز باید بی‌نقص باشد و می‌توانیم بر همهٔ مشکلات شناخته‌شده چیره شویم.

مادی‌گرایی تمام نیازهای شما را برآورده نمی‌سازد اما فکر می‌کنم تغذیهٔ مناسب و بیچارگی، بهتر از گرسنگی و بیچارگی است. بنابراین ارضای نیازهای مادی بسیار مهم است.

به گونهٔ انسان، موهبتی به نام مغز بخشیده شده که دوست دارم اسم آن را گردوی معیوب بنامم. ما گردوهای معیوبی بر بالای ستون فقرات خود داریم و این گردوهای معیوب مرتکب اشتباهاتی می‌شوند: آنها ذات تهاجمی دارند، یادشان می‌رود چه باید بکنند و از سوی انواعی از انگیزه‌های غیرمفید احاطه شده‌اند.

این تیم می‌خواهد تمام پیچیدگی‌های روان بشری، یا گرایش‌های فراطبیعی که ما روح می‌نامیم را نادیده بینگارد. این مبارزه‌ها همچنان ادامه دارد و ما برای مقابله با آنها، فلسفه، هنر و دیگر رشته‌ها را برای ارائه داریم که شانه به شانهٔ علم ایستاده‌اند به امید یافتن راهی برای ساختن زندگی‌ای نه لزوما بی‌نقص بلکه دست کم با درد و رنج کمتر.

این لحظه را بدون تغییر به ذهن بسپارید. یکی از دانشمندان بزرگ ما گفته بود که ادبیات واقعی نیست، بلکه ساخته‌شده است. به بیان دیگر، او بیان می‌کند که تخیل‌کردن چیزی است بی‌اعتبار. استدلال می‌کند که فقط علم پاسخ نیازهای بشری را می‌دهد. این چیزی که من از آن بیمناکم، و استیون به من اطمینان داد که حق دارم بترسم، دقیقا این نگرش است که در بین دانشمندان خطرناک است. از لحاظ تاریخی، دانشمندان بزرگ، محدودیت‌های خود را می‌شناخته‌اند و همراه با علوم انسانی کار می‌کردند تا پیچیدگی‌های ذهن بشر را درک کنند. خانم‌ها و آقایان، آنچه در مقابل شماست، نوع جدیدی از دانشمندان پرافاده است که در برابر آنچه در آزمایشگاهشان می‌توانند انجام دهند، می‌توانند دوهزار سال بینش‌های به‌دست آمده از علوم انسانی، مذهب و هر چیز دیگری خارج از حوزهٔ روش‌های علمی را نادیده بگیرند. و این بسیار فروکاهش‌گرا و بس خطرناک است.

نرخ مرگ و میر ناشی از بیماری‌های عفونی خیلی کم شده است و ده‌ها نوع مختلف از آنتی‌بیوتیک‌های جدید در راه هستند.