بریده‌هایی از کتاب دوپامین، مولکولی با خواص شگفت انگیز

بین خواست یک چیز و دوست داشتن آن چیز، تفاوت بسیاری وجود دارد.

‫دوپامین می‌تواند منطق انسان را فلج کند و آرزوهای مخربی را در وجوش بیدار کند و سبب بروز شدیدترین رفتارهای آسیب‌زایی شود که در تصور می‌گنجد.

بین خواست یک چیز و دوست داشتن آن چیز، تفاوت بسیاری وجود دارد.

‫تماس‌های جنسی حین یک رابطه عاطفی طولانی نیز از اینگونه خواب و خیال‌های برخاسته از ترشح دوپامین در امان نیستند. تحقیقی درباره ۱۴۱ زن نشان داد که ۶۵ درصد آن‌ها حین تماس جنسی در عالم خیال خود را با شخصی دیگر و حین انجام عملی متفاوت می‌بینند. در سایر مطالعات این درصد بالاتر و در حد ۹۲ درصد بود. مردان نیز حین تماس جنسی مانند زنان دستخوش خواب و خیال می‌شوند و هر اندازه تعداد تماس‌های جنسی بیشتر باشد، میزان بروز اینگونه خواب و خیال‌ها نیز بیشتر خواهد بود.

عواطفی که ارضاء آن‌ها به تأخیر بیفتد برجا می‌مانند و دوام پیدا می‌کنند. اگر مادری می‌خواهد دخترش ازدواج کند بهترین راه تقویت عواطف است. چون وقتی خیال به واقعیت تبدیل شود میزان ترشح دوپامین کمتر می‌شود و دوپامین همان ماده شیمیایی هدایت‌کننده عشق سودایی است.

انتظار، بخش هیجانی عشق را طولانی‌تر و شدیدتر می‌کند

‫ تستوسترون و دوپامین با هم رابطه خاصی دارند. در عشق سودایی تستوسترون بخشی از سیستم «اینجا و اکنون» است که به نفع دوپامین سرکوب نمی‌شود. در واقع آن‌ها با هم کار می‌کنند تا نوعی چرخه فیدبک یا ماشین دارای حرکت مداوم را بسازند که حس ما را حین رابطه عاطفی ارتقاء دهد. تستوسترون تمایل و انگیزه‌های ما را تشدید می‌کند و از این راه موجب تقویت عشق سودایی می‌شود

دوپامین همیشه می‌تواند ما را به دنبال خیال‌های واهی بفرستد.

نوروترنسمیترهای «اینجا و اکنون» به ما امکان می‌دهند واقعیت را درک کنیم

اوج لذت جنسی با کاهش فعالیت نورون‌های قشر جلوی پیشانی همراه است که محل ترشح دوپامین و نیز مهار رفتار است. کاهش مهار سبب فعال‌سازی مدارهای «اینجا و اکنون» می‌شود که برای رسیدن به اوج لازم است. مهم نیست که فرد زن باشد یا مرد. غیر از چند استثنا پاسخ مغز به ارگاسم همیشه یکی است: باید سیستم دوپامین خاموش و سیستم «اینجا و اکنون» روشن شود.

‫مراحل رابطه جنسی به دلیل انتظار شوق‌آمیز برخورداری از لذات جسمی همانند مراحل عشق است: رابطه جنسی مثل نوعی عشق تسریع شده است. با هوس آغاز می‌شود که همراه با افزایش ترشح دوپامین ناشی از ترشح تستوسترون است. سپس برانگیختگی ایجاد می‌شود که با نوعی فعالیت آینده‌نگرانه مربوط به ترشح دوپامین همراه است

ا وجودی که داشتن شریک‌های متعدد از دیدگاه سطحی ممکن است جذاب باشد، اما بیشتر افراد سرانجام ترجیح می‌دهند فقط با یک نفر رابطه داشته باشند.

در بیشتر زوج‌ها وقتی عشق دوپامینی به عشق صمیمانه تبدیل می‌شود تعداد دفعات رابطه جنسی کاهش می‌یابد و این طبیعی است، چون ترشح اکسی‌توسین و وازوپرسین ترشح تستوسترون را سرکوب می‌کنند.

نیاز جنسی اهمیت چندانی ندارد. هیچ‌کس از عدم ارضای نیازهای جنسی نمی‌میرد. تستوسترون نمی‌تواند افراد را به انجام قتل یا خودکشی وادار کند، اما ترشح دوپامین در عشق می‌تواند عامل قتل یا خودکشی باشد.

متأسفانه در بدن عده‌ای از داوطلبان افزایش رویش موی صورت، صدای خشن و طاسی مردانه ایجاد شد. به همین دلیل ژل تستوسترون که «ویاگرای زنان» لقب گرفته بود در اداره غذا و داروی آمریکا تأیید نشد.

وقتی دانشمندان شرکت پروکتر و گمبل (سازنده نوعی ادکلن و نیز پوشک بچه) ژل تستوسترون را به پوست بدن تعدادی داوطلب زن مالیدند متوجه شدند که تعداد دفعات مقاربت آنان افزایش می‌یابد.

تستوسترون در زنان به میزان کمتری توسط تخمدان‌ها تولید می‌شود. در زنان به طور متوسط در روزهای سیزدهم و چهاردهم عادت ماهانه میزان تستوسترون به اوج می‌رسد و به همین دلیل است که آزادسازی تخمک از تخمدان‌ها انجام می‌شود و در همین روزهای چرخه عادت ماهانه است که بیشترین میزان احتمال حاملگی وجود دارد.

وازوپرسین مثل یک هورمون پدیدآورنده «شوهر نمونه» عمل می‌کند. دوپامین عکس آن است. افرادی که حامل تعداد زیادی ژن مولد دوپامین باشند شریک‌های جنسی بیشتری اختیار می‌کنند و سن شروع رابطه جنسی نیز در آن‌ها پایین‌تر است.

دوپامین، مولکول آرزوهای وسواس‌گونه است. اما اکسی‌توسین و وازوپرسین مربوط به رابطه درازمدت هستند. اکسی‌توسین بیشتر در زنان و وازوپرسین بیشتر در مردان فعال است.

در بخش اول رابطه که عشق سودایی با واسطه دوپامین غالب است، شورو شعف و افکار آرمانی و آینده نگری بسیاری وجود دارد. مرحله بعد یا عشق صمیمانه که فرد بر مسایل اینجا و اکنون تمرکز می‌کند با بروز رضایت و آرامش از نظر جسمی و عاطفی همراه است.