بریده‌هایی از کتاب این راهش نیست

به خاطر داشته باشید رفتار بد در کوتاه‌مدت قدرت زیادی دارد ولی با گذشت زمان و در بلندمدت این رفتارِ خوب است که پیروز خواهد شد؛ پس بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که طول مدت هر کاری را طولانی‌تر کنید. مدت انجام کارهایتان را طولانی‌تر کنید. توجه دیگران را به کارهایی که در آینده می‌توانید برای آنها انجام دهید جلب کنید. هرچقدر کارهایی که فقط یک بار انجام می‌شوند و ادامه ندارند بیشتر باشند افراد بیشتری ممکن است سر شما کلاه بگذارند. هرچقدر تعداد تعاملات و دوستان مشترکتان با دیگران و همچنین احتمال ملاقات دوبارۀ شما با آنها بیشتر باشد این افراد دلیل بهتری برای خوب رفتار‌کردن با شما خواهند داشت.

قانون پنجم: با دید بلندمدت به مسائل نگاه کنید و کمک کنید دیگران هم همین کار را انجام دهند

سخت کار‌کردن هیچ فایده‌ای نخواهد داشت اگر رئیستان نداند باید برای این کار به چه کسی پاداش دهد. آیا شما انتظار دارید محصولی بدون اینکه عرضه شود به فروش برسد؟ به‌احتمال‌زیاد خیر. پس بهترین کار چیست؟ هر روز جمعه‌ها برای رئیس خود ایمیلی ارسال کنید و تمام کارهایی که در طول آن هفته انجام داده‌اید را برای او گزارش کنید؛ نیازی نیست کار خاصی انجام دهید، فقط سریعاً کار خوبی را که انجام داده‌اید انتقال دهید. شما ممکن است فکر کنید آنها می‌دانند شما چه کاری انجام می‌دهید؛ ولی سر آنها شلوغ است. آنها هم مسائل خودشان را دارند. با این کار آنها قدر کار شما را خواهند دانست و شروع می‌کنند درمورد چیزهای خوبی که به گوششان می‌رسد با شما صحبت می‌کنند (البته چیزهایی که از شما شنیده‌اند.)

چاپلوسی از رئیستان، اگر واقعاً فردی است که به او احترام می‌گذارید، اصلاً کار غیراخلاقی و ناخوشایندی نیست. در مصاحبۀ شغلی بعدی‌تان ببینید قرار است به چه کسی معرفی شوید. سعی کنید با آن فرد صحبت کنید و کمی درمورد او تحقیق کنید. مطالعات نشان می‌دهند رئیس شما در میزان احساس شادی و موفقیت شما تأثیرگذارتر از کل شرکت است.

قانون اول: در محیط مناسب قرار بگیرید

وقتی از باب سوتون، یکی از اساتید مدرسۀ عالی کسب‌و‌کار استنفورد، پرسیدم بهترین توصیۀ شما به دانشجویانتان چیست، او گفت: وقتی وارد کاری می‌شوید با نگاهی بلندمدت به افرادی که با آنها کار می‌کنید نگاه کنید-چون احتمالاً شما قرار است شبیه آنها شوید نه آنها شبیه شما. شما نمی‌توانید آنها را تغییر دهید. اگر این افراد با شما سنخیتی ندارند آن کار جواب نخواهد داد.

هم خوبی دیگران را تلافی کنید و هم بدی‌هایشان را. هرگز در خیانت به دیگران پیش‌قدم نباشید. چرا باید اجازه دهید کسی انگیزه‌های شما را زیر سؤال ببرد؟ اما اگر کسی به شما خیانت کرد خودتان را فدا نکنید. در مسابقه، جنگیدن با طرف مقابل موجب پایین‌آمدن امتیاز شما شد، ولی مقابله‌به‌مثل‌کردن امتیاز شما را افزایش داد.

در بدی‌کردن پیش‌قدم نباشید. پروفسور رابرت، یکی از اساتید علم تأثیرگذاری، می‌گوید عمل‌متقابل یکی از عوامل اصلی داشتن نفوذ و محبوبیت بین دیگران است ولی این مسئله هم بسیار مهم است که شما پیش‌قدم باشید. افراد سازگار منتظر می‌مانند و بسیاری از فرصت‌ها را از دست می‌دهند. گیرنده‌ها در کوتاه‌مدت دستاوردهایی به‌دست می‌آورند و در بلندمدت چیزهای زیادی را از دست می‌دهند. به‌ خاطر داشته باشید که تمام برندگان بزرگ رفتار خوبی داشته‌اند و تمام بازنده‌های بزرگ با خیانت کار خود را شروع کرده‌اند.

افراد خوب در ابتدای کار شکست می‌خوردند. درست همان‌طور که در مقالۀ بدی از خوبی قدرتمندتر است اشاره شده بود افراد بد در اوایل کار خیلی سریع به مراحل بالاتر دست پیدا می‌کردند. حتی تی‌اف‌تی که برندۀ نهایی مسابقه بود هم همیشه در ابتدای کار با مشکلاتی مواجه می‌شد، چون از همان اول با رقیب خود همکاری کرده بود؛ ولی با گذشت زمان افراد بد نمی‌توانستند به دستاوردهایی دست یابند که افراد دیگر با همکاری باهم به‌دست آورده بودند. وقتی تی‌اف‌تی به برنامه‌ای برمی‌خورد که در هر حرکت با او همکاری می‌کرد نتایج به‌دست‌آمده شگفت‌انگیز بودند. حتی برنامه‌هایی مثل تستر (که در صورت لزوم تغییر موضع می‌دادند) هم یاد گرفتند که همکاری‌کردن بسیار بهتر از نتایج ناچیز به‌دست‌آمده از خیانت است.

درنهایت کدام سیستم اخلاقی به‌عنوان بهترین سیستم انتخاب شد؟ در کمال شگفتی باید بگویم ساده‌ترین برنامۀ پیشنهادی برندۀ مسابقه شد. این برنامه فقط از دو ردیف کد تشکیل می‌شد؛ و چیزی است که همۀ ما با آن آشنایی داریم: مقابله‌به‌مثل. تنها کاری که تی‌اف‌تی در مرحلۀ اول بازی دوراهی زندانی انجام می‌داد همکاری‌کردن بود، سپس در مراحل بعدی همان کاری را انجام می‌داد که رقیب او در مرحلۀ قبل ‌از ‌آن انجام داده بود؛ و این یعنی: اگر رقیب در مرحلۀ قبل همکاری کرده بود او هم در مرحلۀ بعدی همین کار را می‌کرد و اگر خیانت کرده بود خیانت می‌کرد.

افراد سازگار. این افراد می‌خواهند مطمئن شوند که خوبی موردتشویق قرار گرفته و بدی موردتنبیه، به‌همین‌خاطر هم تمام تلاش خود را می‌کنند تا گیرنده‌ها را مجازات کنند و از دهنده‌ها محافظت کنند. تا وقتی گروهی از افراد سازگار در اطراف دهنده‌ها قرار دارند آنها دیگر نیازی نیست از موردسوءاستفاده قرار‌گرفتن هراسی داشته باشند.

آدام گرانت به این موضوع اشاره می‌کند که افراد دهنده‌ای که در جهت کمک به دیگران کاملاً از خود می‌گذرند و خودشان را خسته می‌کنند و توسط افراد گیرنده موردسوءاستفاده قرار می‌گیرند عملکرد ضعیفی در انجام معیارهای موفقیت خواهند داشت. چندین راه وجود دارد که افراد دهنده با انجام آنها می‌توانند برای خود حدومرز قائل شوند و اطمینان حاصل کنند که در کار خود زیاده‌روی نمی‌کنند. آیا دو ساعت در هفته کارهای داوطلبانه انجام می‌دهید؟ کافی‌ست. تحقیقات انجام‌شده توسط سونجا لیوبومیرسکی نشان می‌دهند افرادی که به‌صورت یکجا و به مقدار زیاد به دیگران کمک می‌کنند نسبت به زمانی که به مقدار کم ولی مستمر کمک می‌کنند احساس شادی بیشتر و استرس کمتری دارند. پس افراد دهنده وقتی تمام کارهای خیر خود را در طول یک روز در هفته انجام دهند می‌توانند مطمئن باشند که کمک به دیگران مانع موفقیت‌ها و پیشرفت شخصی خودشان نمی‌شود.

می‌خواهید کمی زیرآبی بروید؟ اشکالی ندارد. ولی اگر قرار باشد در طول چند سال هر روز این کار را انجام دهید به یک سیستم نیاز دارید. اینکه همیشه نگران باشید کسی سرتان کلاه بگذارد یا شما را بکشد موجب می‌شود معاملاتی که انجام می‌دهید برای شما هزینۀ سنگینی داشته باشند و مانع انجام یک معاملۀ باکیفیت می‌شود، حال چه فروش نوشابۀ پپسی باشد چه مواد مخدر. شما به وجود قوانین و همکاری با دیگران نیاز دارید؛ و این هم یعنی اعتماد. اقتصاددانان آن را اصول معاملات مستمر می‌نامند. وقتی شما کسی را بشناسید و به او اعتماد داشته باشید تعاملات ساده‌تر و با سرعت بیشتری انجام می‌شوند؛ و این یعنی تعداد تعاملاتی که بازار بهتر و سود بیشتری برای طرفین معامله ایجاد می‌کنند هم بیشتر می‌شود.

کارن آرنولد در رابطه با دانشجویان ممتازی که موردمطالعه قرار داده می‌گوید: «مردم احساس می‌کنند دانشجویان ممتاز می‌توانند از خودشان مراقبت کنند، ولی لزوماً دریافت نمرات الف به این معنی نیست که می‌توانند دستاوردهای علمی خود را به دستاوردهای شغلی تبدیل کنند.» تحقیقات نشان می‌دهند که شما چه دکتری فیلترشده باشید و چه هنرمندی شیفته و فیلترنشده، درهرصورت، مسئلۀ اصلی محیطی است که در آن قرار دارید.

افرادی که احساس وظیفه‌شناسی بیشتری دارند در مدرسه و بخش‌هایی از زندگی که پاسخ‌های واضح و مسیر مشخصی وجود داشته باشد عملکردی عالی از خود نشان می‌دهند؛ ولی اگر مسیر مشخصی وجود نداشته باشد زندگی برای آنها سخت می‌شود. تحقیقات نشان داده در افراد وظیفه‌شناسی که بیکار هستند، احساس شادی ۱۲۰% بیشتر از افرادی که وظیفه‌شناس نیستند و چنین شرایطی دارند کاهش می‌یابد. این افراد بدون داشتن مسیری واضح راه خود را گم می‌کنند.

در محیط مناسب، بد می‌تواند به خوب، و عجیب و نابهنجار می‌تواند به زیبا تبدیل شود.

گولد علی‌رغم رفتارهای عجیب‌وغریب زیادی که داشت فردی به‌شدت تأثیرگذار هم بود؛ جرج سل، رهبر ارکستر کلیولند، درمورد او گفته: «این دیوانه یک نابغه است.» ولی تمام مهارت، شهرت و موفقیت او می‌توانست هرگز به تحقق نرسد. بله، او یک اعجوبه بود و در سن ۱۲ سالگی در نواختن پیانو به مدارج حرفه‌ای دست یافته بود، اما به‌عنوان یک بچه آن‌قدر بی‌دست‌و‌پا و حساس بود که به‌مدت چند سال باید در خانه درس می‌خواند چون نمی‌توانست فشاری را که به‌خاطرِ بودن در کنار بچه‌های دیگر به او می‌آمد تحمل کند.

اگر شخصیتی متفاوت دارید و هنرمند یا رهبری فیلترنشده هستید و می‌خواهید طبق اصول رسمی و خشک موجود به موفقیت برسید مسیر سختی در پیش خواهید داشت. با سرکوب‌کردن صفات تشدیدکنندۀ خود نه‌تنها از شخصیت اصلی خود دور می‌شوید بلکه منکر برتری‌های کلیدی و مهم خود هم می‌شوید.

«خوب‌نبودن ممکن است در ابتدا راهی مطمئن به‌نظر برسد ولی در طولانی‌مدت می‌تواند تمام محیطی که برای پیشرفت خودش نیاز دارد را خراب کند.»

در انجیل توماس این‌گونه نوشته شده که: «اگر آنچه را که درون شماست بشناسید چیزی را شناخته‌اید که شما را نجات خواهد داد؛ و اگر آنچه را که درون شماست نشناسید، همان موجب از‌بین‌رفتن شما خواهد شد.»