بریده‌هایی از کتاب سینمای ملی ایران رویکردی مردم‌شناختی - ارتباطی

سینما نگاهش به حال و آینده معطوف است. سینما گذشته‌نگر نیست، حتی اگر سینمای تاریخی مطرح و فیلم‌های تاریخی ساخته می‌شوند، برای جهت‌دهی آینده است نه بازگشت به گذشته.

سینما واسطه‌ای است بین معنا و دین. هر تفکر و معرفتی که در جامعه تولید می‌شود، یک سیستم معنایی و یک نظام تفکری ایجاد می‌کند. سینما واسطه و ابزار انتقال دوباره این سیستم به جامعه است.

سینما واسطه‌ای است بین معنا و دین. هر تفکر و معرفتی که در جامعه تولید می‌شود، یک سیستم معنایی و یک نظام تفکری ایجاد می‌کند. سینما واسطه و ابزار انتقال دوباره این سیستم به جامعه است.

درواقع، سینما آزمایشگاه تجربی یا تصویری فکر است. کتاب، آزمایشگاه مطلوبی برای آزمودن افکار و اندیشه‌های جدید نیست، زیرا نمی‌توان خطا یا درست بودن یک فکر را از طریق آن بررسی کرد، ولی این اندیشه‌ها از طریق سینما به‌خوبی به تصویر درمی‌آیند، چارچوب‌دار می‌شوند، و عینیت پیدا می‌کنند.

می‌توان گفت که فردوسی در شاهنامه سینمای عظیمی را ابداع کرده و اگر بخواهیم به مکتب سینمای ملی برسیم، الگوی آرمانی‌اش شاهنامهٔ فردوسی و سپس شعر حافظ است.

اگر سینمای ملی بر این مبنا حرکت کند و شکل بگیرد و همهٔ ایرانیان بتوانند در این گستره شخصیت خودشان را ببینند، جامعه منسجم می‌شود و هویت‌سازی کلان رخ می‌دهد. بر این اساس، هنگامی که هویت‌سازی کلان رخ دهد، خودآگاهی جمعی به وجود می‌آید و خودآگاهی جمعی سبب می‌شود که جامعه تمدن پیدا کند و راه آینده‌اش را پیدا کند.

تاکنون در سینمای کشورمان بسیار ضد ملی عمل شده است؛ سرمایه‌دار و کارگر در مقابلِ یکدیگر به تصویر کشیده شده‌اند، در حالی که در واقعیت این‌گونه نیست؛ یا زن در تقابل با مرد بازنمایی شده، یا نسل‌های مختلف در تقابل با یکدیگر تصویر شده‌اند.

همزیستی یکی از ایدئولوژی‌های بزرگ سینمای ملی ماست که در طول تاریخ همواره با ایرانیان بوده و بازتولید آن از یک نظام معنایی به نام تصوف ریشه می‌گیرد.

جغرافیای ملی می‌تواند سینمای ملی را بسازد و این گام نخست در راه رسیدن به سینمای ملی است. در غیر این صورت، سینمای ایرانی خواهیم داشت نه سینمای ملی.

وقتی جغرافیای ایران در سینما دیده نشود، سینمای ملی نیست. اگر بخواهیم به سینمای ملی برسیم، باید لوکیشن نیز مناسب سینمای ملی ایران باشد که اغلب نیست و گاهی اوقات برای افزایش جذابیت حتی لوکیشن‌های فیلم‌های سینمای ایران هم تداعی جغرافیای ایران را ندارند

منظور از سینمای ملی این نیست که محدود عمل می‌کند، بلکه منظور سینمایی است که باید هویت ملی را بازتولید کند

در بحبوحهٔ این معارضات و رادیکال عمل کردن‌ها، خلاقیت‌های اجرایی نیز فراموش می‌شود، زیرا چنین سینماگرانی تصور می‌کنند اگر رادیکال عمل نکنند، محافظه‌کار شده‌اند و چون روح سینماگر با محافظه‌کاری سازگار نیست، باید رادیکال باقی بمانند.

سینمایی که متکی به چارچوب نظری متقنی نیست، نمی‌تواند حیاتی پایدار، رو به جلو، و بانشاط داشته باشد.