بریده‌هایی از کتاب جنس ضعیف

همه‌ی زنان کم و بیش راه غلطی را پیش گرفته‌اند که به جزء رنج و عذاب، پایانی ندارد؛ آن هم به دلیل برداشت غلطی از دو کلمه که امروز بر سر زبان همه‌ی زنان جهان است، یعنی استقلال و پیشرفت... در هر جای جهان که رفتم، با همین دو کلمه مواجه می‌شدم که انگار مثل آدامس در دهان‌ها جویده می‌شود، غافل از این‌که این آدامس ممکن است معده‌ی آن‌ها را سخت ناراحت کند...

جشن سیتا در ماه اکتبر برگزار می‌شود. زنان یک محل در حالی که روزه گرفته‌اند، دور هم جمع می‌شوند و از سپیده دم تا شامگاه که ماه ظاهر می‌شود، داستان سیتا را به آواز می‌خوانند. سیتا نام خدای وفاداری است. با ظاهر شدن ماه در آسمان شوهر خطاب به زن می‌گوید: ای زن! ماه درآمده است!... همان موقع زن یک مشت آب روی ماه می‌پاشد و از سیتا می‌خواهد کاری کند تا همسر کنونی‌اش در هفت زندگی بعدی نیز همسرش باشد! پرسیدم: حتی اگر از او متنفر باشد؟ - بله. - همه‌ی زنان هندی چنین درخواستی از خدای وفاداری می‌کنند؟! - بله، همه‌ی آن‌ها. - کسی به این ماجرا نمی‌خندد؟ - هیچ کس.

بله... البته که آن اتفاقات را به یاد می‌آورم. همچنین جملات گاندی که در این باره گفته بود انقلاب زمانی گسترده نامیده می‌شود که زنان یک کشور و شرایط زندگی آنان را کاملاً عوض کند. انقلاب بدون زنان امکان ندارد. شاید زنان به لحاظ جسمانی ضعیف‌تر از مردان باشند، اما بی شک از نظر روحیه و اخلاق نیرویی صد برابر بیش‌تر از مردان دارند... اگر می‌توانستم ارتش آزادی را تنها از زنان تشکیل دهم، شک ندارم که یک ساله پیروز جنگ بودم!»

انقلاب زمانی گسترده نامیده می‌شود که زنان یک کشور و شرایط زندگی آنان را کاملاً عوض کند. انقلاب بدون زنان امکان ندارد

ادامه داد: «بله عزیز من... زندان‌های هند هرگز راحت و تمیز نبوده‌اند. در داخل آن‌ها حتی خواندن، نوشتن و کار کردن ممنوع بوده است. با این حال از این‌که در زندان بوده‌ام، احساس رضایت می‌کنم. ببینید وقتی کسی نه می‌تواند بخواند، نه بنویسد و کاری انجام دهد، وادار به تفکر می‌شود و زمانی که فکر کرد، در نهایت مسائل را درمی‌یابد.» از او سؤال کردم: «شما در زندان به چه مسائلی رسیدید؟» _ «متوجه شدم که همه‌ی زنان دنیا یکسانند و مسائل مشابهی را آرزو می‌کنند: خانواده، خانه، پول برای گذران زندگی و آزادی... متوجه شدم که زنان هندی برای به دست آوردن چنین شرایطی دردناک‌ترین اتفاقات را پذیرا شده‌اند... نمی‌دانم این موضوع آن‌ها را خوشبخت‌تر یا بدبخت‌تر کرده، اما از این مسئله مطمئنم که آن‌ها دیگر مانند گذشته به نام "پروانه‌های بی‌آزار" نامیده نمی‌شوند و در عوض تبدیل به "پروانه‌های آهنین" شده‌اند...»

در سال ۱۹۳۰ مالیات نمک برقرار بود و یک روز صبح گاندی تصمیم گرفت انقلاب را با ساتی آگواها به خاطر نمک، شروع کند. ساتی آگواها به معنی «مقاومت مسالمت‌آمیز و مبارزه‌ی بدون خونریزی» است. گاندی از زنان برای شرکت در این نهضت دعوت نکرده بود، اما در ششم آوریل، میلیون‌ها زن به کوچه و خیابان‌های هند ریختند و هر یک از آن‌ها تابلویی در دست داشت و فریاد می‌زد: قانون نمک را شکستیم و آزادیم. به همه جا سر می‌زدند: رستوران‌ها، معابد و دادگاه عالی بمبئی که در آن یک یاغی توسط قاضی انگلیسی در حال محاکمه بود... آن‌ها تابلوها را به سمت قضات گرفتند و فریاد می‌زدند: چه کسی می‌خواهد نمک آزادی بخرد؟

پس از گردش در دور دنیا به همان نقطه‌ی آغاز برگشته بودم. در این گردش، به جزء چرخیدنِ یکنواخت و یکسانِ همه‌ی زنان دورِ یک محور رنج و بدبختی احمقانه، چیز جالبی ندیدم و به این نتیجه رسیدم که هیچ کس آن‌طور که باید راه درست خوشبختی را تشخیص نداده است.

به لورین یادآوری کردم که همه‌ی زنان کم و بیش راه غلطی را پیش گرفته‌اند که به جزء رنج و عذاب، پایانی ندارد؛ آن هم به دلیل برداشت غلطی از دو کلمه که امروز بر سر زبان همه‌ی زنان جهان است، یعنی استقلال و پیشرفت... در هر جای جهان که رفتم، با همین دو کلمه مواجه می‌شدم که انگار مثل آدامس در دهان‌ها جویده می‌شود، غافل از این‌که این آدامس ممکن است معده‌ی آن‌ها را سخت ناراحت کند...

جملات گاندی که در این باره گفته بود انقلاب زمانی گسترده نامیده می‌شود که زنان یک کشور و شرایط زندگی آنان را کاملاً عوض کند. انقلاب بدون زنان امکان ندارد. شاید زنان به لحاظ جسمانی ضعیف‌تر از مردان باشند، اما بی شک از نظر روحیه و اخلاق نیرویی صد برابر بیش‌تر از مردان دارند... اگر می‌توانستم ارتش آزادی را تنها از زنان تشکیل دهم، شک ندارم که یک ساله پیروز جنگ بودم!»

هر انقلابی که باشد، هر قدر هم اساسی و صلح جویانه، باز هم نمی‌تواند قلب مردم را تغییر دهد و یا آن‌که بی‌عدالتی‌هایی را که تا قرن‌ها گریبانشان را گرفته بوده از بین ببرد.