بریده‌هایی از کتاب زن از نگاه ادیان

وی حق داشت اطفال خود را تکفیر کند، تا حدود معقولی زن خویش را بزند و اگر در این حیص زن بسختی مجروح می‌شد، جامعه تا آن اندازه که قدرت مالی مرد اجازه می‌داد، جریمه‌اش می‌کرد.

تلمود کسانی را که آشکار ایثار می‌کردند سرزنش کرد و اندرز داد که دستگیری از ضعیفان باید تا اندازه‌ای پنهانی صورت پذیرد. از کلمات تلمود است که: «هر کس در نهان به خیرات بپردازد از موسی بزرگ‌تر است.»

دستگیری از خلق تعهدی گریزناپذیر بود. از این رو در تفاسیر آمده بود که «هر آن کس از خلق دستگیری کند ارجمندتر از کسی است که به تمامی فداکاری‌ها تن در دهد.» پاره‌ای از یهودیان چشم تنگ و برخی خسیس بودند، اما روی هم هیچ ملتی را سراغ نمی‌توان گرفت که مانند یهود سخاوتمندانه ایثار کرده باشد. ربن‌ها ناچار بودند که ایثار بیش از یک خمس دارایی برای امور خیریه را ممنوع سازند، با این همه، برخی بودند که نیمی از دارایی خویش را در این راه بذل می‌کردند، و این حقیقت هنگام مرگ آن‌ها آشکار می‌شد.

فرمان یهوه به زن شوهردار چنین بود: «چشمت باید به شوهرت باشد، و او بر تو حکومت خواهد کرد.»

چون انقلاب صنعتی معاصر آغاز شد، مقام خانواده نیز متزلزل گردید

قدیس توماس آکویناس، که معمولاً مظهر مهربانی اما در عین حال گرفتار محدودیت‌های خاص یک رهبان بود، زن را از بعضی لحاظ پایین‌تر از غلامان قرار می‌داد: زن به علت ضعف طبیعت خود، چه عقلی و چه جسمی، تابع مرد است.... مرد آغاز زن و انجام وی است، همان طور که خداوند بدایت و نهایت تمام موجودات است .... زن طبق قانون طبیعت باید مطیع و منقاد باشد، و حال آن که یک نفر برده چنین نیست.... کودکان باید پدران را بیش از مادرشان دوست بدارند.

ادوارد فریمن، تاریخ‌نویس انگلیسی که نظراتش در تاریخ نورمان‌ها حجت است، قرن یازدهم را «عصر فسق» می‌خواند و بی‌اندازه متحیر است از این که ویلیام فاتح، یعنی پسر مردی که هیچ گونه پای‌بند عصمت و عفت نبود، چه طور ظاهراً تا پایان عمر با یک زن ساخت و پیمان زناشویی را نقض نکرد. تامس رایت، یکی دیگر از تاریخ‌نویسان فاضل و خردمند انگلیس، می‌نویسد: «جامعه‌ی قرون وسطایی، جامعه‌ای بود بغایت هرزه و شهوت‌پرست.»

مجازات‌های مقرر برای زنا شدید بود. مثلاً، در قانون ساکسون، حداقل مجازات در مورد زنان زناکار بریدن بینی و گوش‌های وی بود، و به شوهر اختیار می‌داد که اگر زن خویش را بی‌وفا دید، او را به قتل برساند. با تمام این اوصاف، زناکاری شیوع فراوان داشت و در میان طبقات اشرافی بوفور، و بین طبقات متوسط بندرت دیده می‌شد.

«در انتخاب همسر باید یک پله پایین آمد، و در انتخاب دوست باید یک پله بالا رفت.» به همسری گرفتن زنی که بالاتر از شأن خود شخص است خفت به جان خریدن است.

می‌گفتند: «در انتخاب همسر باید یک پله پایین آمد، و در انتخاب دوست باید یک پله بالا رفت.»

یک ضرب‌المثل عبری می‌گوید: «نفس کودکان دبستانی است که جهان را نجات می‌بخشد.»

لوتر از شنیدن این خبر که پسر ملانشتون بدون مشورت با پدرش نامزدی برای خود انتخاب کرده، و قاضی جوانی در شهر ویتنبرگ نیز آن نامزدی را قانونی شمرده است، سراسیمه شد؛ زیرا مصلح بزرگ معتقد بود که انتشار خبر آن واقعه، شهر ویتنبرگ را به بدنامی خواهد کشاند. وی درباره‌ی دانشگاه چنین نوشته است (22 ژانویه 1544): در این جا ما گروه بزرگی از جوانان کشورهای مختلف داریم، دختران‌مان نیز روز به روز گستاخ‌تر شده‌اند، به طوری که به دنبال پسران به اطاق‌ها و خوابگاه‌هایشان، و هر جای دیگری که بتوانند، می‌روند. و عشق رایگان خود را تقدیمشان می‌دارند؛ و من خبر دارم که بسیاری از والدین پسران خویش را به خانه احضار کرده‌اند... زیرا می‌پندارند که ما می‌خواهیم حلقه‌ی ازدواج را به دور گردن‌شان بیاندازیم... یکشنبه‌ی گذشته وعظ مؤثری کردم و به مردان سفارش کردم که از همان راه و روش عمومی، که از آغاز جهان معمول بوده است، پیروی کنند. ... مثلاً این که والدین باید با دوراندیشی و خیرخواهی برای فرزندان‌شان همسری اختیار کنند، نه آن که فرزندان از پیش نامزدی برای خود تعیین کرده باشند... این گونه نامزدی‌ها اختراع پاپ منفور است که بر اثر تلقینات ابلیس می‌خواهد سلطه‌ی والدین را، که موهبتی الاهی است و تا این اندازه مورد تأیید دینی قرار گرفته، منهدم و نابود کند.

به گفته‌ی برانتوم: «در میان بزرگان قوم این مقررات و خرده‌بینی‌ها درباره‌ی بکارت مورد استهزاست. ... چه قدر دوشیزگان طبقات بالا را می‌شناسم که پرده‌ی عفاف خود را تا به سراپرده‌ی زفاف نکشانده‌اند!»

هنرمندان نسبت به قوانین و قیود مربوط به روابط جنسی بی‌اعتنا بودند، و نجبا و بانوان‌اشان نیز نظر هنرمندان را تأیید می‌کردند.

رهبانان کمرو می‌کوشیدند تا خود را متقاعد سازند که زن موجودی پست‌تر است، اما شهسواران برای جلب التفات زن شمشیر می‌زدند، و شعرا اقرار می‌کردند که غلام حلقه به گوش زن‌اند. مردان به زبان او را چون کنیزی زرخرید می‌شمردند، و در عالم رویا بسان الاهه‌ای می‌پرستیدند. دست دعا به دامان مریم عذرا می‌زدند، اما در آرزوی زنی مانند الئونور د/ آکیتن بودند.

طبق معمول، علی‌رغم الاهیات و قوانین، زن قرون وسطی به کشف طرقی نایل آمد تا به کمک افسونگری‌های خود، نقایص خویش را جبران کند. ادبیات این عهد مالامال از اسناد و مدارکی است درباره‌ی زن‌هایی که شوهران خود را مطیع و منقاد ساخته بودند. از چندین لحاظ، تفوق زن مورد قبول و تصدیق بود. در حالی که وی میان طبقه‌ی نجبا از خوان ادب و هنر و کمال برخوردار می‌شد، شوهر بی‌سوادش عرق می‌ریخت و شمشیر می‌زد. زن قرون وسطایی، مثل زنان صاحب‌کمال قرن هجدهم که در «سالون»های خود از فضلای عهد پذیرایی می‌کردند، با شکوه و وقار تمام نشست و برخاست و مثل یکی از زنان قصه‌های سمیوئل ریچاردسن، داستان‌پرداز انگلیسی قرن هجدهم، ضعف می‌کرد و در عین حال، در عشق به آزادی عمل و بیان، هیچ دست کمی از مردان نداشت، همان طور که داستان‌های ناشایسته آن‌ها را می‌شنید، خودش قصه‌های رکیکی برای آن‌ها نقل می‌کرد، و معمولاً بی‌هیچ پروایی در عشق‌بازی با مردان پیشقدم می‌شد. وی درمیان تمامی طبقات جامعه با آزادی کامل حرکت می‌کرد و بندرت کسی را به عنوان مراقب به همراه داشت؛

حقوق مدنی مقرر داشت که شهادت زنان در دادگاه «به علت عدم ثبات ایشان» پذیرفته نشود. در مورد ارتکاب جرایم و اقامه‌ی دعوی در دادگاه، مجرم معمولاً به زن نصف جریمه‌ای را پرداخت می‌کرد که برای بزه همانند، به یک مرد تعلق می‌گرفت. همچنین حقوق مدنی حتا اغلب زنان خانواده‌های اشرافی را از عضویت پارلمان انگلستان یا اتاژنروی فرانسه به عنوان نمایندگان املاک و اراضی خودشان نیز محروم ساخت. به حکم ازدواج، شوهر اختیارات تام پیدا می‌کرد تا از هر نوع ملکی که هنگام عروسی در تملک زن بود استفاده کند و از اعیانی منتفع شود. هیچ زنی حق نداشت رسماً طبابت را پیشه‌ی خود سازد.

هنگامی که در قرن سیزدهم «قوانین و رسوم بووه» مرد را مکلف می‌ساخت که «فقط با رعایت موازین انصاف» زن خویش را بزند، در واقع این اقدام روشنفکرانه‌ای محسوب می‌شد

قانون مدنی بیش‌تر با زن روی مخالفت نشان داد تا قانون کلیسایی. در هر دو قانون به شوهر اجازه‌ی زدن زن داده شد.

قانون کلیسایی وظیفه‌ی حراست از زن را به شوهرش محول، و زن را مؤظف به اطاعت از شوهر می‌کرد. مرد بود که شبیه خداوند آفریده شده بود نه زن؛ واضعین احکام شریعت می‌گفتند: «از این رو آشکار است که زنان باید تابع شوهران‌شان و تقریباً کنیزکان آن‌ها باشند.» این قبیل عبارات در واقع اشتیاق مرد به حصول تمنیات خود، را می‌رساند. از طرف دیگر، کلیسا افراد را مجبور به پیروی از اصل تک‌همسری می‌کرد، اصرار داشت که باید موازین اخلاقی واحدی برای افراد هر دو جنس رعایت شود، زن را به صورت آیین پرستش مریم گرامی می‌داشت، و از حق زن در تحصیل اموال موروث دفاع می‌کرد.