بریده‌هایی از کتاب زن از نگاه ادیان

وی رسم زنده به گور کردن دختران را از میان برداشت (اسری، 31). زن و مرد را از لحاظ تشریفات قضایی و استقلال مالی برابر کرد؛ به زن حق داد به هر کار مجازی اشتغال ورزد، مال و منفعت خود را نگاه دارد، ارث ببرد، ‌و به هر صورت که مایل است در مال خود تصرف کند (نساء 4 و 32). این عادت اعراب جاهلیت را که زن چون اثاث پدر به پسر می‌رسید باطل کرد. سهم ارث زن را یک نیمه‌ی سهم مرد قرار داد و شوهر دادن زن را بی‌رضای او منع کرد.

از روابط جنسی پیش از ازدواج سخنی به میان نمی‌آید، ولی قاعده‌ها و مقرراتی می‌گذارد که بنا بر آن‌ها دختر باید در روز ازدواج، دوشیزگی خود را اثبات کند، وگرنه او را سنگسار می‌کنند تا بمیرد.

نامی که عبرانیان به زن همسر می‌دادند بلهه بود که معنی «مملوک» دارد

این اهمیت و احترامی که در آن زمان برای خانواده گذاشته شده بود، در تمام قرون وسطی و قرون جدید، در اروپا مراعات می‌شد؛ چون انقلاب صنعتی معاصر آغاز شد، مقام خانواده نیز متزلزل گردید و انحطاط یافت.

زن باید به برتری استعداد شوهر معترف باشد، و به قدرت فایق او تن در دهد و از او اطاعت کند. اگر زن از شوهر فرمان نبرد، شوهر حق دارد از او دوری کند و او را بزند (نساء 34). «زنی که می‌میرد و شوهرش از او خشنود است به بهشت می‌رود» (نساء، 35).

مرد یهودی با غروری مبتذل به قدرت تولید مثل و کودکان خویش می‌بالید و جدی‌ترین سوگند وی وقتی بود که دستش را بر روی بیضه‌های شخصی قرار می‌داد که وثیقه را می‌پذیرفت. واژه‌ی انگلیسی testimony ‌به معنای «شهادت» هم به همین مسأله برمی‌گردد.

به مرد جوان توصیه می‌کردند که معیارش در انتخاب همسر باید خصایص بالقوه‌ی مادری زن باشد نه زیبایی صوری. می‌گفتند: «در انتخاب همسر باید یک پله پایین آمد، و در انتخاب دوست باید یک پله بالا رفت.» به همسری گرفتن زنی که بالاتر از شأن خود شخص است خفت به جان خریدن است.

یک ضرب‌المثل عبری می‌گوید: «نفس کودکان دبستانی است که جهان را نجات می‌بخشد.»

به طور کلی اصلاح دینی، که جنبشی توتونی بود، مقام زن را در رأس خانواده قرار داد، و سرانجام او را چون مظهر زیبایی و عامل متمدن کننده‌ی مردان بر تخت فرمانروایی دنیای رنسانس نشاند. جنبش اصلاح دینی، همچنین اغماض کلیسا نسبت به سرگرمی‌های جنسی را مورد اعتراض قرار داد و پس از مرگ لوتر، زمینه را برای جمود فکری پیرایشگران آماده ساخت.

ضرب‌المثلی عبری می‌گفت: «همه‌ی برکات یک خانواده از وجود زن ناشی می‌شود؛ لذا بر شوهر است که زن را محترم بدارد. .‌.. بگذار مردان از گریاندن زنان‌شان حذر کنند؛ خداوند قطرات سرشک آن‌ها را به حساب می‌آورد.»

در تاریخ، این کار بزرگ‌‌ترین کوششی است که به کار رفته تا دین را پایه‌ی سیاست و وسیله‌ی تنظیم جزییات زندگی قرار دهد. رنان می‌گوید که این قانون «موحش‌ترین وسیله‌ی شکنجه‌ای است که تاکنون اختراع شده است».

اولین رویداد اخلاقی زندگی فرد مسیحی، غسل تعمید بود: به این معنی که کودک را به موجب این آیین مقدس و با رسوم خاصی وارد جامعه و عضو کلیسای مسیحی می‌کردند، و به این نحو کودک را نیابتاً به رعایت نظامات و قوانین کلیسایی مکلف می‌ساختند.

تومازو دا چلانو از وقایع‌نگاران قرن سیزدهم، نوشت: «به مجردی که پسر بچه‌ها زبان باز می‌کنند، به آن‌ها درس خباثت آموخته می‌شود، و هر قدر پا به سن می‌گذارند، بتدریج بدتر می‌شوند، تا آن که فقط از مسیحیت نامی به یادگار دارند.»

راهبه‌های دو فرقه‌ی کارتوزیان و سیسترسیان مکلف بودند همواره خاموش باشند، لب به سخن نگشایند، مگر آن که نهایت درجه‌ی ضروری باشد، و طبعاً این دستوری بود که اجرای آن برای جنس لطیف، شاق می‌نمود.

کلیسا زنان تارک دنیا را از رفتن به زیارت اماکن متبرّکه منع کرده بود.

اگر تاریخ‌نویسان با همان دقتی که موارد تخلف از نظامات دیرهای زنان تارک دنیا را ثبت کردند، اطاعت از آن نظامات را نیز ضبط می‌کردند، احتمالاً می‌توانستیم در برابر هر لغزش و ارتکاب گناه، هزاران مورد از عصمت و عفت زنان برشماریم.

چندهمسری پس از مأمون از لحاظ اخلاقی و اجتماعی مایه‌ی انحطاط بود و از آن پس که افزایش جمعیت از افزایش آذوقه پیشی گرفت، مایه‌ی رواج فقر و شیوع نارضایی میان مردم نیز شد.

به گفته‌ی یکی از ربن‌ها، جایی که پای قانون در میان بود، «یکصد نفر زن فقط با یک نفر شاهد مرد برابر بودند.» حقوق مالکیت زنان یهودی در دوره‌ی تلمودی به همان اندازه محدود بود که حقوق زنان انگلیسی در قرن هجدهم. عواید و درآمد هر گونه دارایی‌شان به شوهران‌شان تعلق داشت.

اگر مبلغ مهریه دست کم به دویست زوذا (که با آن خرید منزلی برای خانواده‌ی واحدی امکان داشت) نمی‌رسید، ازدواج با یک دختر باکره معتبر نبود.

مرد خانواده، قبل از زناشویی، احتمالاً هیچ گونه روابط جنسی با زنی نداشت، و در اجتماعی تا این حد کوچک و صمیمی، بعد از ازدواج نیز چندان فرصتی برای این قبیل خیانت‌ها پیدا نمی‌کرد، پدر، تقریباً از هنگام تولد اولاد، برای دختران خویش جهیزیه تدارک می‌دید و برای پسران مهریه؛ به علاوه، این را از مسلمات می‌دانست که در‌سالهای اولیه‌ی زناشویی باید جور آن‌ها را بکشد. این رویه بظاهر عاقلانه‌تر بود تا این که بگذارد جوانش، تا تهیه مقدمات برای قید و بندهای تک‌همسری، ده سالی را در هرج و مرج جنسی بگذراند، در بسیاری موارد داماد سر خانه می‌رفت، و کم‌تر اتفاق می‌افتاد که این امر بر شادکامی آن‌ها بیفزاید. نفوذ کلام کهنسال‌ترین پدر در خانواده تقریباً به همان اندازه مطلق بود که قدرت امپراطور در روم.