بریده‌هایی از کتاب مجموع آثار جبران خلیل جبران؛ جلد دوم

اینک پی می‌برم که درختان در بهار شکوفه و در تابستان میوه می‌دهند، بی آن که در جستجوی ستایش و تجلیل باشند، بدانسان هم برگ‌هاشان را در پاییز فرو می‌ریزند، و در زمستان، بدون آن که ذره‌ای از هیچ سرزنشی ترسان باشند، برهنه می‌شوند.

آن کس که روزهای خود را در قلمرو خیال سپری نکند، همانا بردهٔ روزهاست

بلبل، آشیان خود را در قفس درست نمی‌کند، از ترس آن که مبادا بردگی، سرنوشت و تقدیر جوجه‌هایش شود ...

کسی که هرگز به سیمای اندوه ننگریسته باشد، هرگز نخواهد توانست به شادمانی بنگرد.

در طول جزر، جمله‌ای روی ماسه نگاشتم و هر آنچه را در روح و ذهنم بود در جوهرهٔ آن وارد کردم ... در هنگام مد بدان مکان بازگشتم، تا آن را دیگر بار بخوانم و به تعمق نشینم، لیک روی ساحل، هیچ نیافتم، هیچ،‌ مگر جهل و نادانی‌ام ...

میان اخم یک ببر و تبسم یک گرگ، گلهٔ بینوا از میان می‌رود.

لازم است عشق را آشکار کنی! شما می‌توانید مرا از تمام مایملکم محروم کنید، شما می‌توانید خون مرا فرو بریزید و کالبدم را بسوزانید! اما هرگز نخواهید توانست روحم را بیازارید و یا حقیقتم را لمس کنید!

روح در هر موجودی، نخست از طریق چشمان فرد، مشخص و آشکار می‌شود. سپس در رفتار و کردار و در همهٔ حرکات و اعمال جسمانی او. ظاهر ما، سخنان ما، اعمال ما، هرگز والاتر و برتر از خود ما نیستند! زیرا روح، همانا سرای ماست، دیدگان ما هم پنجره‌های آن است و سخنان‌مان هم، پیام‌آوران‌شان هستند. قدرت روح به تنهایی، اَبَر قدرت است! و لازم است در زمان مناسب، هر آنچه را با آن مخالف است به خاک مبدل کند.

اندوه‌هایم به من آموخته‌اند که به درک اندوه‌های همنوعانم نائل آیم .

اندوه، اگر یارای سخن گفتن می‌داشت، شیرین‌تر از شادمانی یک ترانه جلوه می‌نمود!

ای روح! زندگی همانا ظلمتی است که با طلوع آفتاب به پایان می‌رسد.

آیا شما سیاستمداری هستید که با خود می‌گوید: « قصد دارم از سرزمینم، برای دست یافتن به منافع شخصی استفاده برم ...؟ » اگر چنین است، پس هیچ چیز مگر انگلی که روی پوست دیگر انسان‌ها زندگی می‌کنید نیستید! یا نکند میهن‌پرستی بسیار صادق و معتهد هستید؟ از آن نوعی که به گوش باطنِ درونی خویش می‌گوید: « مایلم همچون خدمتگزاری صادق و وفادار، به خدمت کشورم برخیزم ...؟ » اگر چنین است، پس شما همانا برکه‌ای در صحرایی خشک و لم‌یزرع هستید که آماده است تا عطش هر مسافر گمشده‌ای را تسکین بخشد.

خاورمیانه، امروزه،‌ دو ارباب دارد. یکی مصمم و مستبد است و همه ناگزیر از اطاعت از او به سر می‌برند، حال آن که در واقع، در شرف جان سپردن است. اما آن دیگری، خاموش و ساکت،‌ پیوسته در تلاش است تا با نظم و قانون، در هماهنگی به سر برد. در واقع به آرامی در انتظار فرارسیدن عصر عدالت است. او همانا غولی عظیم است، که از قدرت و توانایی خود آگاه است و از حیاتی که در اختیار دارد، بخوبی مطلع است و در نتیجه سرشار از اعتماد به نفس به سر می‌برد. همچنین، عمیقاً به سرنوشت خود ایمان و اعتقاد دارد.

حقیقت، مانند ستارگان است، ظاهر نمی‌شود مگر از پس تاریکی شبانه!

تنها کسانی به سوی ابدیت بازمی‌گردند، که در روی زمین، به جستجوی ابدیت‌اند.

 زندگی بدون آزادی، مانند کالبدی بدون روح است و آزادی بدون اندیشه، مانند روحی در هم ریخته و مغشوش است ... زندگی، آزادی و اندیشه، سه چیز در یک چیزاند که هماره ابدی و پایداراند، و هرگز از میان نمی‌روند

 زندگی بدون عصیان، مانند فصولی بدون فصل بهار است و عصیان، بدون حق، مانند بهاری در صحرایی خشک و لم‌یزرع است ... زندگی، عصیان و حق، سه چیز در یک چیزاند، و هرگز نمی‌توانند تغییر یابند یا از هم جدا شوند

زندگی بدون عشق، مانند درختی بدون شکوفه و میوه است و عشق بدون زیبایی، مانند گل‌هایی بدون عطر و میوه‌هایی بدون تخم است ... زندگی، عشق و زیبایی،‌ سه شخص در یک فرد هستند و هرگز نمی‌توانند از هم جدا شوند یا تغییر یابند

برای هر بذری که پاییز در قلب زمین فرو می‌افکند، شیوهٔ متفاوتی برای از هم گشودن پوستهٔ هر میوه وجود دارد، سپس، برگ‌ها آفریده می‌شوند و پس از آنها گل‌ها از راه می‌رسند و در پایان میوه‌ها. اما بدون آن که بخواهیم به شکل و شیوهٔ وقوع این مراحل بیندیشیم، باید گفت که این گیاهان، باید یک زیارت واحد به انجام رسانند و مأموریت عظیم آنها ایستادن در برابر خورشید است!

کسی که فرشتگان و شیاطین را در زیبایی و شرارت زندگی نمی‌بیند، از دانش بسیار به دور است و روحش، عاری از محبت است.