بریده‌هایی از کتاب دوازدهم

ایمانی که از راه تفکر وارد قلب می‌شود، ایمان به غیب است. در ایمان به غیب، انسان هر لحظه چیز یاد می‌گیرد. من مطمئنم اگر امام زمان کنار ما بودند و هر روز زیارتشان می‌کردیم و با ایشان مراوده داشتیم، در اعمال و رفتار و گفتارمان همان‌طوری عمل می‌کردیم که کسانی که در حول‌وحوش اهل‌بیت عصمت عمل کردند. حتماً برای امام تعیین تکلیف می‌کردیم که چنین و چنان. مگر امیرالمؤمنین را مؤاخذه نمی‌کردند که چرا با معاویه صلح کردی یا چرا صلح نکردی؟ یاران امام حسن سجاده را از زیر پایش کشیدند و مؤاخذه‌اش کردند که تو مؤمنین را ذلیل کرده‌ای! یا مثلاً دعایش می‌کردند که خدا به راه راست هدایتت کند! بنابراین مطمئن باشید اگر حضرت تشریف بیاورند بین ما زندگی کنند و مخصوصاً اگر کمی هم به کار ما کار داشته باشند، از ایشان فاصله می‌گیریم و حرفشان را نمی‌خوانیم و شروع می‌کنیم به غُرزدن و ایرادگرفتن و غیبتشان را کردن و آخرش هم اگر به دشمن ایشان تبدیل نشویم، باید خدا را شکر کنیم. بنابراین ایمان به غیب خیلی اهمیت دارد و بر اثر آن است که امروز به حضرت ولی‌عصر محبت داریم...»

ملیکا به آسمان نگاه کرد. صدای امام در گوشش پیچید: «جدم، موسی ابن‌جعفر که سلام بر او باد، فرموده است هرگاه از زمین و زمینیان دل‌تنگ شدی، به آسمان نگاه کن و سه بار بگو: بسم الله الرحمان الرحیم!»

کیفیت درخواست مهم است نه نوع درخواست. اینکه هر چیزی را از امام می‌خواهیم، خالصانه بخواهیم.»

محمد، دوازدهمین امام شیعیان، فرزند امام حسن، در سپیده‌دم جمعه نیمهٔ شعبان سال ۲۵۵ قمری مطابق با ۸۶۹ میلادی در سامرا به دنیا می‌آید در اختفا... مورخان و محدثان را همه اعتقاد این است که پیامبر مکرم خود این نام بر او برنهاده است، همچنان که پیامبر با طلوعش نور آورد برای جهانیان و ظلمت را راند، دوازدهمین فرزندش نیز با ظهور خود چنان خواهد کرد که جدش، و ظلمات را از بشر خواهد راند. پس این هم‌نامی اشارت دارد به حقیقتی ناب... مهدی، صفت حضرت است، همچون قائم، همچون منتظر، همچون حجت، همچون خلف صالح، همچون اباصالح، همچون بقیةالله، همچون منصور، همچون صاحب‌الامر، همچون ولی‌عصر، همچون صاحب‌الزمان. و مهدی از آنکه به حق هدایت شده است، و قائم، چون قیام به حق می‌کند،

چگونه می‌توان با شخصیتی چنین که موجودیتش در بستر زمان ادامه پیدا کرده و مثل هر بشر دیگری با طول عمری هفتادهشتادساله در تاریخ متوقف نشده است، کنار آمد؟ منظورم کنارآمدن یک نویسنده در پرداخت شخصیتی است که هرچند فرازمانی است، اما در میان انسان‌های زمان‌گرفته زندگی می‌کند و تجربه‌ای منحصربه‌فرد دارد.

قبلاً در مورد بعضی شخصیت‌ها نوشته بودم، زنده و مرده. معمولاً با زنده‌ها مستقیم صحبت می‌کردم و از خودشان مدرک و سند می‌گرفتم و احیاناً با آشناهایشان هم گپی می‌زدم و در طول نوشتن اگر لازم می‌شد، برای پرکردن جاهای خالی، با شخصیت مورد نظر بارها صحبت می‌کردم، اما در مورد شخصیت‌هایی که از دنیا رفته بودند، اگر تاریخی بودند، اسناد و مدارک موجود و گفت‌وگو با افراد آگاه دربارهٔ نقش تاریخی آن‌ها تا حدود زیادی مشکل را حل می‌کرد. بررسی خصوصیات اخلاقی شخصیت‌ها چه مرده چه زنده در گفت‌وگو با دوست روان‌شناسم هم کمک بزرگی بود. اما امام زمان!

زیر لب گفت، ملیکا: «اعوذ بالله من الشیطان الرجیم!» از حسن شنیده بود که به هربار گفتن این آیه ابلیس حداقل ده متر عقب می‌نشیند.

- یادتان باشد که منظور از روم، پایتخت فعلی ایتالیا نیست. بلکه منظور روم شرقی است و ملیکا یکی از شاهزاده‌های امپراتوری قسطنطنیه، پایتخت بیزانس یا همین استانبول فعلی است! - جدی؟ - برای روشن‌شدن ذهنتان حتماً به تاریخ ویل دورانت مراجعه کنید و سال‌های زندگی امام هادی را مطابقت بدهید با سال میلادی و ببینید که چه اوضاع‌احوالی در امپراتوری روم شرقی بوده. به جنگ‌های مسیحیان با مسلمان‌ها توجه کنید و ببینید که با اسرای هر دو طرف چه رفتاری می‌شده. فکر کنم بعد از تحقیق، زندگی ملیکا و اسارتش از حالت رمانس دربیاید و چهرهٔ واقعی‌تری به خودش بگیرد!

امام در پاسخ نوشت: هرگاه گناهان دوستان ما زیاد شود، خداوند آن‌ها را به فقر مبتلا می‌کند... همچنان‌که خود نیز اندیشیده‌ای، فقر با ما بهتر از توانگری با دیگران است

ملیکا به آسمان نگاه کرد. صدای امام در گوشش پیچید: «جدم، موسی ابن‌جعفر که سلام بر او باد، فرموده است هرگاه از زمین و زمینیان دل‌تنگ شدی، به آسمان نگاه کن و سه بار بگو: بسم الله الرحمان الرحیم!»

ای امام زمان، چه صبری داری از تحمل دردهای این دنیا که مکرر در مکرر است! اصلاً آیا رنج‌های دنیایی بر تو نیز همچون ما مترتب است؟ آیا تو که فرازمانی هستی، فرادرد نیز هستی؟ آیا همان‌طور که گردهٔ زمان را به خاک کشیده‌ای، گردهٔ درد و رنج و بیماری را هم به خاک کشیده‌ای؟ به‌هرحال، کیفیت جسم تو نمی‌تواند همچون کیفیت جسم ما باشد. حتماً به خواست خدا تغییراتی در تو ایجاد شده که به نظر من، و مهم‌تر از همه، توانسته‌ای و می‌توانی این دنیای خاکی را که می‌خواهد همه‌چیز را به زیر بکشد، تحمل کنی!

دل‌های بسیار آماده را برمی‌گزیند و در اختیار می‌گیرد و آن‌ها را بیش‌ازپیش آماده می‌کند و می‌سازد

«غیبت» در شیعه به معنای ناپیدابودن در مقابل «ظهور» است و نه به معنای «ناپدیدبودن» در مقابل «حضور». از دیدگاه شیعیان غیبت دوره‌ای است که مهدی در میان مردم هست، ولی ظهور ندارد.

ملیکا گفت: «من از قول مادرشوهرم نقلی را از قول پدرشوهرم می‌گویم که به متوکل، سلف شما، فرموده‌اند به این مضمون که این دنیا سیر طبیعی خودش را دارد و ما علیه شما که با همین ابزار طبیعی به قدرت رسیده‌اید، وارد عمل نمی‌شویم. آنچه شما و حکومت شما را از پای درخواهد آورد، نتیجهٔ عمل شماست که به خود شما بازمی‌گردد.»

اما امام زمان! آن شب برای اولین بار به او فکر کردم. تا آن شب از کنار نام او فقط عبور کرده بودم. نمی‌دانم تکلیفم با او، مردی که هم تاریخی است هم معاصر، چیست؟

«هر آنچه می‌رود، از من نیست، از خداوند تبارک است. پس آنچه را می‌بینید، از من ندانید، از اذن او بدانید. نگویید محمد زخم را درمان کرد، بگویید خداوند اذن داد و زخم حدیثه درمان شد!»

ملیکا به آسمان نگاه کرد. صدای امام در گوشش پیچید: «جدم، موسی ابن‌جعفر که سلام بر او باد، فرموده است هرگاه از زمین و زمینیان دل‌تنگ شدی، به آسمان نگاه کن و سه بار بگو: بسم الله الرحمان الرحیم!»

از نظر قرآن کریم، اولیای الهی دو دسته‌اند: ولی ظاهر که مردم او را می‌شناسند و ولی غایب که مردم او را نمی‌شناسند، گرچه او در میان آن‌ها بوده و از حالشان باخبر است

حیات طولانی امام زمان برخلاف عادت است نه برخلاف علیت. یعنی به طور عادی کسی نمی‌تواند هزار یا ده هزار سال زندگی کند، اما به صورت غیرعادی یا خرق عادت ممکن است.

چه کسی خیانت می‌کند؟ کسی که به موقعیت خود آگاه است و می‌داند چه می‌کند و در برابر آنچه می‌کند، مسئول و پاسخ‌گوست