بریده‌هایی از کتاب چگونه یک نماز خوب بخوانیم؟

رسول گرامی اسلام (ص) می‌فرماید: «انسان مؤمن تا هنگامی که نمازهای پنجگانه‌اش را سر وقت می‌خواند، شیطان از او می‌ترسد (و نمی‌تواند او را وسوسه کند) اما زمانی که نمازش را ضایع کرد (و اول وقت نخواند) بر او جرأت پیدا می‌کند و او را در گناهان بزرگ وارد می‌کند.»

راه اینکه بی‌نمازها، نمازخوان شوند این است که عده‌ای در نماز، تا آخرِ راه را بروند. لذا اگر ما بخواهیم برای نمازخوان کردن بی‌نمازها تلاشی کنیم، راهش این است که ابتدا به نماز خودمان مقداری بیشتر عنایت و توجه داشته باشیم، و نماز خودمان را رشد دهیم.

امام باقر (ع) فرمود: «مَنْ کسِلَ عَنْ أَمْرِ دُنْیاهُ فَهُوَ عَنْ أَمْرِ آخِرَتِهِ أَکسَل؛ هرکس در امور زندگی‌اش بی‌حال باشد و سرزنده نباشد در امور اخروی و معنوی‌اش بی‌حال‌تر و کسل‌تر است»

هر کس می‌خواهد بداند که نمازش قبول شده یا نه، نگاه کند آیا نمازش او را از فحشاء و منکر باز داشته یا نه، پس هر قدر که نمازش او را از بدی‌ها باز حفظ کند، همان‌قدر از او قبول شده است

حضرت زهرای اطهر (س) از رسول خدا (ص) پرسیدند: «جزای مردان یا زنانی که نماز را سبک بشمارند چیست؟ فرمود: هر کس چه مرد و چه زن، نمازش را سبک بشمارد، خداوند او را به پانزده مصیبت گرفتار می‌کند که شش‌تای آنها در دنیا خواهد بود...مصیبتهایی که در دنیا به آنها مبتلا می‌شود عبارتند از: ۱- خداوند، خیر و برکت را از عمر او برمی‌دارد. ۲- خداوند، خیر و برکت را از روزی‌اش برمی‌دارد. ۳- خداوند نشانه صالحان را از چهره او محو می‌فرماید. ۴- در برابر اعمالی که انجام داده پاداش داده نمی‌شود. ۵- دعای او به سوی آسمان بالا نمی‌رود و مستجاب نمی‌گردد. ۶- هیچ بهره‌ای در دعای بندگان شایسته خدا نداشته و مشمول دعای آنان نخواهد بود...

حتماً دیده‌اید بعضی‌ها وقتی گرفتار می‌شوند، می‌گویند: «خدایا مگر من چکار کرده‌ام که این‌قدر باید بدبختی بکشم؟!» اگر کسی بخواهد این حرف را درست بگوید، باید بگوید: «خدایا مگر من بد نماز می‌خوانم که این‌قدر گرفتار می‌شوم؟!»

امام صادق (ع) می‌فرماید: «ما یمنَعُ اَحَدَکم اِذا دَخَل عَلَیهِ غَمٌّ مِن غُمُومِ الدُّنیا اَن یتَوَضَّاَ ثُمَّ یدخُلَ مَسجِدَهُ وَ یرکعَ رَکعَتَینِ فَیدعُوَ الله فیهِما اَما سَمِعتَ الله یقُولُ: وَاستَعینوا بِالصَّبرِ وَ الصَّلاةِ؛ چه چیز مانع می‌شود که هر گاه بر یکی از شما غم و اندوه دنیایی رسید، وضو بگیرد و به سجده‌گاه خود برود و دو رکعت نماز بگزارد و در آن دعا کند؟ مگر نشنیده‌ای که خداوند می‌فرماید: "از صبر و نماز کمک بگیرید"؟»

اول باید عظمت خدا را باور کنی و آن را در دل خودت بیاندازی، اول باید از خدا حساب ببری، بعد کم‌کم خوف از خدا هم در دل تو می‌نشیند. در این صورت، کم‌کم خوف از خدا برایت شیرین و لذت‌بخش می‌شود و این خوف، کلید رابطۀ عاشقانه با خداست.

رسول اکرم (ص) می‌فرماید: «پروردگار به واسطه وجود سه نفر، بر ملائکه مباهات می‌کند... دوّم؛ کسی که شب از خواب برمی‌خیزد تا به تنهایی نماز بخواند، به سجده می‌رود و در همان حال خواب او را فرا می‌گیرد، در اینجا خداوند به ملائکه می‌گوید: به بنده‌ام نگاه کنید، روحش نزد من است و بدنش در برابرم به سجده رفته است؛

امیرالمؤمنین (ع) فرمود: کمترین درجۀ اهل محبت این است که احساس می‌کند در این عالم، فقط او را می‌خواهند مؤاخذه کنند.

هر کسی باید نگاهش این‌طور باشد که: «دارند مرا انتخاب می‌کنند. من خودم را با بقیه قاطی نمی‌کنم.» اگر نگاهش این باشد، به محض اینکه اذان می‌گویند، سبک‌بال می‌پَرد و نمازش را می‌خواند. به کسی هم نگاه نمی‌کند.

اگر بنده‌ای عجله کند و (از درِ خانۀ خدا زود بلند شود) تا به دنبال حاجتش برود، خداوند می‌گوید: آیا بنده‌ام نمی‌داند که من باید حوایج را بر آورده کنم؟!

اولین قدم برای اینکه کسی با خدا عشق‌بازی کند و برای اینکه کسی بصیرت و معرفت پیدا کند، این است که تکبر نداشته باشد. انسان موجودی است که دوست دارد مثل خدا شود، دوست دارد بزرگ شود و اصلاً خودش خدا شود. او اول باید بیاید درِ خانه خدا دست از تکبر بردارد. اولین بدی و مهم‌ترین عیبی که باید درون دل ما از بین برود، تکبر است. لذا اولین ذکری که در نماز می‌گوییم «الله اکبر» است. یعنی خدایا تو بزرگی نه من!

پس این سرزندگی‌های ظاهری که در آدم‌های بی‌خدا می‌بینیم حکمش چه می‌شود؟ ولی ما در اینجا مجال توضیح و تبیین بیش از این را نداریم.

امام محمد باقر (ع) می‌فرماید: «پدرم امام سجاد (ع) پرهیز می‌کرد از اینکه با مادرش در یک ظرف غذا بخورد، و می‌فرمود: از این می‌ترسم که ناخودآگاه لقمه‌ای را بردارم که همان موقع مادرم می‌خواسته آن لقمه را بردارد.»

عبادت، وصل شدن روح به منبع قدرت و حیات است و تنظیم‌کنندۀ شریان‌های روحی و عصبی انسان است.

دعا نکردن و حاجت نخواستن در جایی که خداوند به ما فرموده است «اگر حاجتی بخواهید جوابتان را می‌دهم»، بی‌ادبی نسبت به پرودگار عالم است.

نماز برای چیست؟ برای اینکه حال تو را بگیرد.

نماز خواندن زمانی شروع به رشد دادن انسان می‌کند، که انسان از آن لذت نبرد. نماز زمانی چرک روح آدم را می‌گیرد، که لبۀ زبر نماز روح تو را بسابد.

«بسمه تعالی- استاد تو، علم توست؛ به آنچه می‌دانی، عمل کن، آنچه را که نمی‌دانی، کفایت می‌شوی.» و در جای دیگری می‌فرماید: «اگر بدانیم اصلاح امور انسان به اصلاح عبادت، و در رأس آنها نماز است، که به واسطۀ خضوع و خشوع و آن هم به اِعراض از لغو محقّق می‌شود، کار تمام است!»