بریده‌هایی از کتاب سبکی تحمل ‌ناپذیر هستی ( بار هستی )

تفاوت یک شخص خودآموخته با یک تحصیل‌کردهٔ دانشگاه نه در وسعت دانش که در وسعت سرزندگی و اعتمادبه‌نفس است.

از نظر سابینا، زندگی در حقیقت، یعنی دروغ نگفتن به خود و دیگران، که تنها در انزوا ممکن است: وقتی کسی چشمش را به کارهایی که ما انجام می‌دهیم می‌دوزد، هیچ‌کدام از کارهایمان صادقانه نیست.

هرکسی فکر کند که رژیم‌های کمونیست اروپای مرکزی، منحصراً کار تبهکاران بوده‌اند، به حقیقتی اساسی اشراف دارد: رژیم‌های تبهکار توسط تبهکاران ایجاد نمی‌شود، بلکه هواخواهانی که این رژیم‌ها را متقاعد می‌کنند که آن‌ها تنها راه بهشت را پیدا کرده‌اند، سازندگان واقعی این رژیم‌ها هستند. آنان با چنان قدرتی از این راه دفاع می‌کنند که مجبورند بسیاری از مردم را اعدام کنند. بعدها روشن شد که هیچ بهشتی وجود ندارد و طرفداران هم جانی بوده‌اند. بعد همه بر سر کمونیست‌ها فریاد زدند که: شما مسئول بدبختی کشور هستید (فقر و بدبختی زیاد شده بود) مسئول از میان رفتن استقلال کشور (کشور به‌دست روس‌ها افتاده بود) و مسئول همهٔ کشتارها. و پاسخ متهمان این بود: ما نمی‌دانستیم! ما فریب خوردیم! ما مؤمنان واقعی بودیم! ما از صمیم قلب پاک بودیم! در نهایت این مشاجره به یک سؤال ساده منتهی می‌شد: آیا آن‌ها واقعاً چیزی نمی‌دانستند یا صرفاً می‌خواستند چنین چیزی را به بقیه بقبولانند؟

همهٔ عشاقْ ناخودآگاه نقش خودشان را در بازی ایفا می‌کنند؛ نقشی که از آغاز آن را بدون سرپیچی پذیرفته‌اند.

وقتی یک قوی آن‌قدر ضعیف است که یک ضعیف را آزار می‌دهد، آن‌گاه ضعیف باید آن‌قدر قوی باشد که عرصه را ترک کند.

«وقتی یک جامعه ثروتمند باشد، مردم آن جامعه نیازی به کار کردن با دستانشان ندارند؛ آن‌ها خودشان را وقف فعالیت‌های غیرمادی می‌کنند. ما دانشگاه‌ها و دانشجویان بسیاری داریم. اگر دانشجویی بخواهد مدرکش را بگیرد، باید پایان‌نامه بنویسد. و چون دربارهٔ هر چیزی در دنیا می‌توان پایان‌نامه نوشت، موضوعات پایان‌نامه‌ها نامحدودند. کاغذهایی که با کلماتی بسیار سیاه شده‌اند، در بایگانی‌هایی بی‌روح‌تر از گورستان روی هم جمع می‌شوند، چون هیچ‌کس، حتی در روز استغاثه برای مردگان، به دیدن آن‌ها نمی‌رود.

«بدن‌های لخت مشکلی ندارند. این کاملاً طبیعی است؛ و هرچه طبیعی است، زیباست.»

نشستن روی زمین در حضور مهمان‌ها، معرفِ سادگی، غیررسمی بودن، سیاست لیبرال، خودمانی بودن و شیوهٔ زندگی ایرانیان است

چیزی سنگین‌تر از ترحم وجود ندارد.

هر زنی بالقوه معشوق توماس بود و او از همهٔ آن‌ها می‌ترسید.

آیا وقتی یکی ساکت است، دیگری باید صدایش را بالا ببرد؟

هرکسی که هدفش چیزی بالاتر باشد، باید انتظار این را داشته باشد که روزی سرگیجه بگیرد. سرگیجه چیست؟ ترس از سقوط است؟ پس چرا حتی وقتی از بالای برجی که مجهز به نرده‌های محکمی هم هست، باز سرگیجه می‌گیریم؟ نه! سرگیجه چیزی فراتر از ترس از سقوط است. سرگیجه، ندای خالی بودن زیر پایمان است که ما را اغوا می‌کند و فریب می‌دهد؛ سرگیجه تمایل به سقوط است؛ و ما وحشت‌زده در برابر آن از خود دفاع می‌کنیم.

استعاره‌ها خطرناک‌اند. استعارات چیزهایی جزئی نیستند. یک استعارهٔ شاد می‌تواند به عشق زندگی ببخشد.

موسیقی هنری بود که از دیگر هنرها به زیبایی دیونوسیوسی در معنای زیبایی سکرآور، نزدیک‌تر بود. هیچ‌کس از رمان یا نقاشی مست نمی‌شود، اما چه کسی است که از شنیدن سمفونی نُه بتهوون، سوناتای بارتوک برای دو پیانو و پرکاشن، یا آلبوم سفید گروه بیتلز مست نشود؟

اگر کارنین به‌جای سگ، یک انسان بود، از مدت‌ها پیش به ترزا گفته بود: «ببین! من حالم خوب نیست و از اینکه هر روز این نان گرد را در دهانم می‌گیرم، خسته شده‌ام. نمی‌توانی چیز جدیدی برایم بیاوری؟» و همهٔ گرفتاری‌های انسان در این مسئله نهفته است. زمان انسان در یک دایره نمی‌چرخد؛ بلکه مستقیم و رو به جلو می‌رود. به همین دلیل است که انسان‌ها نمی‌توانند شاد باشند: شادی اشتیاق به تکرار است. ترزا با خود گفت، بله! شادی اشتیاق به تکرار است.

در ابتدای کتاب آفرینش تورات آمده است که خدا انسان را آفرید تا او را حاکم قلمرو ماکیان و ماهیان ودیگر مخلوقات کند. البته کتاب آفرینش را یک انسان نوشته نه یک اسب. هیچ اطمینانی وجود ندارد که خداوند واقعاً حق حکومت بر دیگر مخلوقات را به انسان عطا کرده باشد. درواقع، این مسئله محتمل‌تر است که انسان خدا را خلق کرده تا حق حاکمیت بر گاوها و اسب‌ها را که خودش به خود داده است، تقدیس کند. بله! حق کشتن آهو و گاو تنها چیزی است که انسان‌ها، حتی در خلال خونین‌ترین جنگ‌ها، دربارهٔ آن توافق دارند. ما به این دلیل این حق را برای خود قائل هستیم که در بالای سلسله‌مراتب ایستاده‌ایم. اما بیایید شخص سومی را وارد این بازی کنیم  مسافری از سیاره‌ای دیگر؛ مثلاً شخصی که خدا به او گفته است: «تو حاکم همهٔ مخلوقات در سیاره‌های دیگر هستی» ـ و در همان زمان بدیهی پنداشتن کتاب آفرینش مختل می‌شود.

این کتاب‌ها نه‌تنها به او امکان می‌دادند تا در تخیلاتش از زندگی‌ای که برایش رضایت‌بخش نبود، فرار کند؛ بلکه به‌عنوان یک شیء فیزیکی هم برایش معنی‌دار بودند: او عاشق این بود که با کتابی زیر بغل در خیابان قدم بزند. کتاب زیر بغل به‌اندازهٔ عصای در دست شیک‌پوشان صد سال پیش برای او اهمیت داشت و او را از دیگران متمایز می‌کرد.

شخصی که می‌خواهد جایی را که در آن زندگی می‌کند، ترک کند، مسلماً شاد نیست.

وقتی در برابر فردی مطبوع، قابل احترام و مؤدب بنشینید، خیلی سخت است که به خودتان یادآوری کنید که هیچ‌کدام از حرف‌های او درست و صادقانه نیست.

تفاوت یک شخص خودآموخته با یک تحصیل‌کردهٔ دانشگاه نه در وسعت دانش که در وسعت سرزندگی و اعتمادبه‌نفس است.