بریده‌هایی از کتاب نهج البلاغه موضوعی (کتاب اول؛ خداشناسی)

آنجا که استحقاق رسوایی داشتی شرمسارت نساخته و به آسانی توبه‌ات را پذیرفته است

اندیشه‌ها او را دریابند نه حواس.

راستی چه عظیم است آنچه از آفریدگانت که می‌بینیم، و این همه عظمت در پیشگاه قدرتت چقدر کوچک است و چه هول انگیز و هراسناک است آنچه از ملکوتت که می‌بینیم، و چقدر ناچیز است این همه در برابر قدرت و سلطنتت که از دیدگان ما پنهان است.

خدایا، تویی آن زیبای زیبا صفت و شایسته زیبا دیدن و زیبا گفتن و بی‌شمار ثنا گفتن و ستایش کردن اگر خانه امیدی که بهترین امیدی، و اگر به تو آرزومندیم که برترین آرزو و آرمانی. خدایا، تو را سپاس که اجازه سپاست را دادی تا جز تو را ستایش نکنم و ثناگوی کسی جز تو نباشم و رو به آستانی نکنم که معدن ناامیدی، و جایگاه تردید و دو دلی است.

آری، گنجینه‌های نعمت او چنان بی‌نهایت است که هرچه مردم بخواهند و بگیرند تمام نشود، زیرا او بخشنده‌ای است که بر آوردن نیاز درخواست‌کنندگان از خزاین او نکاهد و سماجت و پافشاری اصرار کنندگان او را به بخل نکشانَد...

هر بخشنده‌ای جز او از ثروتش کاهیده شود و هر نابخشنده‌ای جز او نکوهیده باشد.

مرا فقر و فاقه‌ای است که جز فضل تو آن را برطرف نسازد، و جز جود و نعمت تو آن خلأ را پر نکند. پس در این مقام و موقعیت، رضایت و خشنودیت را بر من ببخشای و از دراز کردن دست به سوی جز خودت بی‌نیازم گردان، که تو بر هر چیز توانایی.

پروردگارا، هر ستایشگری از ستایش‌شده خود پاداش و بهره و نعمتی خواهد، و من امیدمندم که پاداشم، راهنماییت بر ذخایر رحمت و گنج‌های مغفرتت باشد.

خداوند رزق و روزی را به نظام آورد و زیادی و کمی آن را قانونمند کرد، برخی را فراخ روزی و برخی را در تنگنا قرار داد، و این عین عدالت الهی است تا مردم در رفاه و سختی آزموده شوند و «سپاس» و «صبرِ» «ثروتمند» و «درویش» به نمایش درآید. آنگاه خداوند رفاه و گشایش روزی را به فقر شدید مقرون ساخت، و آفات و بیماری‌ها بیامیخت، و شادی‌ها را با کابوس اندوه قرین ساخت و زندگی را بیافرید

خدای را سپاس گویم تا باران نعمتش بیش از پیش فرو ریزد، و اطاعتم در پیشگاه عزّتش فزون گردد، و جانم از معصیتش بیمه شود. و از آستان قدسش مدد خواهم تا «نداریم» را به مرز «بی‌نیازی» رسانَد، چه او دست هرکس گیرد راه گم نکند، و آن که بر امواج دشمنی او نشیند به ساحل نجات نرسد، و آن کس که در سایه سرپرستی او درآید فقری نبیند، که اوست گران سنگ‌ترین ارزش‌ها و برترین گنجینه‌ها.