بریده‌هایی از کتاب مامان و معنی زندگی (داستان‌های روان‌درمانی)

زندگی را نمی‌توان به تعویق انداخت؛ باید اکنون آن را زندگی کرد، نه این‌که به هفتهٔ بعد، مسافرت بعد، بعد از تمام شدن کالج بچه‌ها، پس از سال‌های تحلیل رفتهٔ بازنشستگی به تاخیرش انداخت.

کودکانی که مورد بدرفتاری قرار گرفته‌اند، اغلب با سختی از خانواده‌های نا کارآمد خود جدا و مستقل می‌شوند، در حالی که کودکانِ بزرگ شده با والدین خوب و بامحبت، درگیری‌های کمتری هنگام جدایی دارند. گذشته از این‌ها، آیا فراهم آوردن امکان ترک خانه برای کودک، وظیفه والدین خوب نیست؟

مرگ جزیی از زندگی است. نادیده گرفتن و ناآگاهی نسبت به آن، از دست دادن یکی از ماجراهای بزرگ زندگی است.»

من و تو فقط همسفرانی در زندگی هستیم که هر دو به نواختن ناقوس گوش می‌دهیم»،

سرانجام یک خدا لازم است و بدون آن نمی‌توان جنگید.»

ریه‌های جنین انسان نفس نمی‌کشند و چشمانش نیز نمی‌بینند. به همین خاطر جنین آمادهٔ حیاتی می‌شود که هنوز نمی‌تواند تصورش کند. پائولا در آن نامه به پسرش گفته بود: «آیا ما نیز آمادهٔ حیاتی فراتر از فهم خود و حتی فراتر از رویاهای‌مان نمی‌شویم؟»

یک بار بیماری سرطانی به من گفت وقتی فهمید مرگش نزدیک است که دکترش به جای آن‌که مانند همیشه معاینه فیزیکی بدنش را با ضربهیی آرام و از روی شوخی بر باسنش تمام کند، آن بار دست او را صمیمانه فشرده بود. هر کس بیشتر از مرگ، از انزوای محض همراه با آن می‌ترسد. می‌کوشیم زندگی را دو نفره پیش ببریم اما هر یک از ما باید تنها بمیرد ـ هیچ کس نمی‌تواند همراه ما یا برای ما بمیرد.

نکتهٔ طلایی، مردن نیست بلکه بهره بردن کامل از زندگی با حضور مرگ است.

«رها کنید، خشم را، درد را، ترحم به خود را. به کانون، به ژرفای آرامش درونی خود برسید، و خود را پذیرای عشق، بخشش، خدا کنید.»

ـ و بعد از مرگ من، هزاره‌ها خواهد گذشت. درست است؟ مرخس دوباره به تایید سر تکان داد. ـ به همین خاطر زندگیام را به عنوان جرقهٔ درخشانی بین دو قلمرو وسیع و مشابه از تاریکی تصور می‌کنم: تاریکی موجود پیش از تولدم و تاریکی پس از مرگم.

گفتهٔ نیچه ما به هنر، نیاز داریم تا حقیقت نابودمان نکند.

هر کس بیشتر از مرگ، از انزوای محض همراه با آن می‌ترسد

دوران طلایی زمان آزادی بزرگ است ـ زمانی که آزاد هستی به تمام تعهدات کم‌اهمیت «نه» بگویی، خود را کاملا وقف چیزهایی کنی که بیش از همه برایت مهم هستند

به گفتهٔ نیچه ما به هنر، نیاز داریم تا حقیقت نابودمان نکند.

مهم نیست درمانگران چهقدر تلاش کنند که بی‌ریا، صمیمی و صادق باشند، در هر حال شکافی غیر قابل عبور، نوعی نابرابری بنیادین بین درمانگر و بیمار همچنان با نیروی بسیار باقیست.

«اِروه، این سوال اشتباهی است! سعی کن درک کنی که نکتهٔ طلایی، مردن نیست بلکه بهره بردن کامل از زندگی با حضور مرگ است. به تلخی و گران‌بهایی آخرین بارها فکر کن: آخرین بهار، آخرین پرواز قاصدک‌ها، آخرین ریزش شکوفه‌های اقاقیا.»

«حتی اگر کار غلطی هم نمی‌کنی، خود را درگیر موقعیتی نکن که در آن تصویر کلی تو نشانگر ظاهر کار غلط باشد.»

از من پرسید: «دکترها چه‌شان می‌شود؟ چرا اهمیت حضور خشک و خالیشان را درک نمی‌کنند؟ چرا نمی‌توانند بفهمند دقیقآ همان وقتی که کار دیگری نمی‌توانند انجام دهند، همان لحظهیی است که بیش از همه به آن‌ها نیاز داریم؟»

. به بیمارانم توضیح می‌دهم کودکانی که مورد بدرفتاری قرار گرفته‌اند، اغلب با سختی از خانواده‌های نا کارآمد خود جدا و مستقل می‌شوند، در حالی که کودکانِ بزرگ شده با والدین خوب و بامحبت، درگیری‌های کمتری هنگام جدایی دارند. گذشته از این‌ها، آیا فراهم آوردن امکان ترک خانه برای کودک، وظیفه والدین خوب نیست؟

در همین زمان‌ها بود که در مراسم تدفین مادر دوستم شرکت کردم و در آن کشیش داستانی برای تسلای بازماندگان چنین تعریف کرد: جماعتی از افراد کنار ساحل را وصف کرد که برای کشتی در حال عزیمت دست تکان می‌دادند. کشتی کوچک و کوچک‌تر می‌شود تا وقتی که تنها دکلش قابل دیدن است. وقتی آن نیز ناپدید میشود، مردم زمزمه می‌کنند: «رفت.» با این حال درست در همان لحظه، جایی دور، گروه دیگری از افراد افق را نگاه می‌کنند و با دیدن نوک دکل فریاد می‌زنند: «آمد!»