بریده‌هایی از کتاب پاریس از دور نمایان شد

هر کسی که در دنیا آمده باشد و پاریس را ندیده باشد مثل این است که هیچ در دنیا از عدم به وجود نیامده است. می‌توان بهشت روی زمین گفت. پاریس معدن علم است و هنر، نه علم و هنر بی‌ثمر.

ابداً در تمام پاریس دین و مذهب و دیانت و معنویت و روحانیت و حقیقت و انسانیت و ناموس و عِرض و مردی و مردانیت و غیرت به هیچ وجه من الوجوه یافت نمی‌شود. دنیای محض، جهل محض، ظاهر محض، مجاز محض، ظلمت محض، ضلالت محض، گمراهی محض رواج دارد.

همان شب وارد پاریس و عبورمان از این میدان بود. به مجرد نظر همۀ اوضاع شهر لندن از خاطر محو شدــ هر چه خوبان همه دارند تو تنها داری.

حتی در حین غذا خوردن دیدم که هم طعام می‌خورند و هم مشغول به خواندن روزنامه بودند. پرسیدم مگر ممکن نیست بعد از غذا بخوانید؟ گفتند فرصت نداریم، مشغله‌مان بسیار است و وقت کم، درین صورت نباید عمر بیهوده صرف شود. باز حیرت زده شده با خود گفتم سبحان الله، ما مخلوق عمرمان مادام عبث صرف می‌شود و هیچ افسوس نداریم و اینها دمی بیهوده نمی‌گذرانند.

معروف است که غصه از عمر می‌کاهد اینان که ابداً غصه ندارند باید هرگز نمیرند.

و نیز موسیقیان چنان می‌نواختند که فلک را گوش کر و ملک را بازیگر می‌داشت. متصل از روی تعجب به ذکر سبحان الله مشغول بودم که جنس انسان از تربیت تا به چه درجه ترقی می‌کند. در تمام آن شهر یک نفر با لباس چرکین ندیدم. بالجمله آن شب گذشت و بر عمر سالها افزود.

در میان فرانسه‌ها معروف است که خداوند سه چیز بر کسی کرامت فرماید پاریس برای او بهشت دنیا است و آن پول است و جوانی و خوشگلی. واقعاً هم این طور است.

در میان فرانسه‌ها معروف است که خداوند سه چیز بر کسی کرامت فرماید پاریس برای او بهشت دنیا است و آن پول است و جوانی و خوشگلی. واقعاً هم این طور است.

قدم به قدم باید پول داد تا خوش بود. در پاریس هلو و شلیلی بسیار خوب دیدم ولی دانه‌ای به هشت فرانک خریدم، همچنین انگور خوشه‌ای ده فرانک، یک فنجان چایی دو فرانک. از همین قرار سایر معلوم می‌شود.

دنیای محض، جهل محض، ظاهر محض، مجاز محض، ظلمت محض، ضلالت محض، گمراهی محض رواج دارد. خداوند شخص را از توقف درین جاها حفظ فرماید و اهل اسلام را به این ولایت نیاورد و مسلمی را در اینجاها نمی‌راندــ معنی الدنیا سجن المؤمن و جنۀ الکافر.