بریده‌هایی از کتاب بوطیقای فضا

ژوزف ژوبرت آرامش ذاتی واژه‌ها را می‌فهمد،

انسانی که بر بی‌عدالتی‌های آدمی و سرنوشت طغیان می‌کند. نظیر سالاودین موجودی غمگین و ضعیف که در اتاق تنگ و تاریک خود قرار می‌گیرد و دقیقآ همین تنگ و تاریکی اتاق او را وادار به فکر کردن می‌کند: «اگر این اتاق کوچک نبود چه می‌کردم. اتاقی به ژرفا و رازآلودگی صدف؟ آه! حلزون‌ها نیک‌بختی خود را در نمی‌یابند.»

چرا در خانه‌های قدیمی تا این حد سرشار از شادی زندگی می‌کنیم؛ چرا این ساعات زودگذر را امتداد نمی‌دهیم؟ این‌جا به چیزی بیش از واقعیت احتیاج است. در آن ساعات چندان به رویا نمی‌پردازیم و تا آن زمان که این احساس دوباره با خیال همراه نشود، بنای دوباره‌اش بسیار سخت است. اذهان ما درگیر حقیقت است. در فراسوی خاطره‌ها این حقیقتِ همیشگی خفته است که می‌بایست خیال‌های عالی را تجسمی دوباره بخشیم و رویایی بپردازیم که ما را به شادی آورد: «کجا تو را گم کرده‌ام ای زیباپرستی لگدمال‌شده‌ی من؟»

برای پدیدارشناسی که به دنبال ریشه‌های سکونت است، متن کتاب «خدمتکاران» اثر هنری باشلین، سندی خالص و عمیق است. بدین قرار در این لحظات نیروی عجیبی احساس می‌کردم. از بقیه‌ی فرانسه و از تمام جهان دل بریده بودم. دل‌ام به تخیل خوش بود. (هر چند احساسات‌ام را برای خودم نگاه می‌داشتم). در دل بیشه‌ها زندگی می‌کردیم؛ در کلبه‌ی گرم و آسوده‌ی زغال‌سوز. دل‌مان می‌خواست صدای گرگهایی را بشنویم که چنگال‌های خود را بر تخت‌سنگ‌های خارا تیز می‌کنند و به درگاه سنگی ما می‌کوبند. اما خانه‌ی ما جای کلبه را گرفت و پناهِ گرسنگی و سرمای من شد. اگر می‌لرزیدم، تنها از سرخوشی بود.»

«چه چیز زیباتر از جاده است». این نماد و خیالی است از زندگی پرتکاپو و در تغییر. پس ما هر کدام باید از جاده‌های خویش سخن بگوییم، از جاده‌های متقاطع، از نیمکت کنار جاده. باید هر کدام با خود نقشه‌ی مزرعه‌ای را داشته باشیم که در روح خود کشیده‌ایم.

هرگاه چیزی منزوی شد مدوّر می‌شود و صورتی می‌گیرد که در خود جمع می‌شود و تمرکز می‌یابد.

بی‌کرانی یکی از خصایل دینامیک هر رویاپرداز بی‌صدا و آرام است.

هر گونه انزوایی در عالم روح، صورتی از پناه است. گوشه‌ها اصلی‌ترین پناه‌گاه‌های شایسته‌ی تجربه‌شدن‌اند. بی‌شک واپس‌خزیدن در کنج خویش، بیانی نارسا است. با این وجود خیالات بسیاری در آن خفته است، خیالاتی کهن که از چشم روان‌شناسی به دور هستند.

خود من پیش از خواندن کتاب‌های دیوله، تصور نمی‌کردم که بتوان به راحتی به نامحدود دست یافت. تنها باید در ژرفا رویا بافت. ژرفایی که حدود آن را میزانی نیست. پس این سؤال مطرح می‌شود که چرا دیوله به عنوان روان‌شناس و هستی‌شناس زندگی آدمی در دریا، پا به بیابان می‌گذارد؟ کدام دیالکتیک بی‌رحمانه او را وامی‌داشت تا بی‌کرانی آب را به شن‌های نامحدود وا نهد؛ دیوله چونان شاعری به این سؤالات پاسخ می‌دهد

آثار جورج روالت در «آلبی» نوشت: