بریده‌هایی از کتاب ۹۹ فاجعه در کلاس درس و راه حل جلوگیری از آن‌ها

۱‌ آیا پیوسته احساس خستگی، نگرانی یا تنش دارید، و صادقانه تصور می‌کنید که علت این حالت کارتان است؟ ۲‌ آیا تلاش می‌کنید تا با بارکاری تطابق یابید و احساس می‌کنید که نمی‌توانید با انتظارات از خودتان کنار بیایید؟ ۳‌ آیا مشاهده می‌کنید که با دانش‌آموزان برخوردهای متفاوت دارید و گاهی بی‌جهت به آنان سخت‌گیری و خشونت می‌کنید؟ ۴‌ آیا از سیستم آموزشی، برنامه درسی و یا به طور کلی از تدریس ناامید و دل سرد شده‌اید؟ ۵‌ آیا فکر می‌کنید که در شغل دیگری مناسب‌تر باشید و ترجیحاً این شغل باید از حوزه آموزشی جدا باشد؟ ۶‌ آیا حقوق، تنها علت و دلیل ماندن شما در سر کار است؟ ۷‌ آیا دریافته‌اید که عمده وقت خود را صرف تمرکز بر جنبه‌های منفی کار به جای لذّت بردن از آن کرده‌اید؟ ۸‌ آیا احساس می‌کنید که کارتان اثر منفی بر زندگی خانوادگی داشته و یا عمده زندگی شما را پر کرده است؟ ۹ آیا پزشک‌تان دارویی برای شما تجویز کرده و آیا معتاد به استفاده از دارویی خاص برای مقابله با تنش‌های کار شده‌اید؟ ۱۰‌ آیا وقتی از شما خواسته می‌شود تا فهرستی از خوبی‌های کارتان تهیه کنید، چیزی به ذهن‌تان نمی‌رسد؟

بهترین دلیل ماندن در کار تدریس علاقه به کار و گرفتن رضایت از انجام آن است. بدترین دلیل ترک کار، حقوق است. بسیاری از معلمان در این حرفه‌ مدت‌ها باقی‌ می‌مانند و عده‌ای از آنان عبوس و بدگمان می‌شوند که این حالت در تدریس آنان ظاهر می‌شود. معلمان جوان اغلب با قبول کار زیاد و تحت فشار این بار کاری فرسوده شوند. صدها دلیل وجود دارد که از این کار ناراحت شده و آن را ترک کنید. اما اگر نمی‌خواهید جزو ارقام ترک تدریس قرار گیرید، فهرست بازبینی زیر به شما کمک می‌کند تا تصمیم بگیرید که به کار ادامه دهید و یا می‌توانید آن را رها کنید. اگر به بیش از سه سؤال زیر جواب صادقانه «بله» بدهید، شاید زمان آن رسیده تا کار خود را تغییر دهید.

چرا تصمیم گرفته‌اید تدریس کنید؟ ● چه چیز شما را جذب این پست کرد؟ ● خود را چه نوع معلمی می‌دانید؟ ● چه ویژگی‌هایی را با خود به این شغل خواهید آورد؟ ● چگونه دانش‌آموزان را تشویق به یادگیری می‌کنید؟ ● چگونه با یک دانش‌آموز با استعداد اما دارای مشکلات رفتاری برخورد می‌کنید؟ ● درسی را تعریف کنید که فکر می‌کنید بسیار موفق بوده و دلیل آن را بیان کنید. ● چگونه تدریس خود را برای دانش‌آموزان ویژه یا G&T تغییر می‌دهید. ● چگونه نظم و انضباط در کلاس برقرار می‌کنید؟ ● زمانی که مشکل انضباطی پیش آمد، چه کار می‌کنید؟

تدریس، یک شغل رویایی برای هر کسی نیست که بخواهد آن را امتحان کند. اگر چه ارقام رسمی متغیر است اما تحقیق کلی در این زمینه حاکی از آن است که بین ۴۰ تا ۶۰ درصد معلمان در سه سال اول کار این حرفه را ترک می‌کنند. این رقم شامل کار آموزان معلمی و معلمان تازه کار هم می‌شود. بعضی از مطالعات نشان می‌دهد که از هر سه معلم، یکی از آنان در اولین پنج سال، کارش را ترک می‌کند و علت آن را اغلب بار کاری زیاد، فشار روحی، ساعات کاری طولانی ذکر می‌کنند.

ده پاداش برای دانش‌آموزان (همه این پاداش‌ها برای همه سطوح سنی مناسب نخواهند بود. به زودی خواهید دید که کدام پاداش برای کدام کلاس مناسب‌تر است) ● عبارت کلامی به صورت فرد و یا نه تمام کلاس ● ستاره‌های رنگی و یا نوشتن نام دانش آموزان خوب در نمودار کلاس ● اوراق رنگی که برای تشویق کار خوب توزیع می‌شوند. ● تعریف در قالب نشان، امتیاز کلاس یا خانگی (بسیاری از مدارس این فرصت را به دانش آموزان می‌دهند که پس از گرفتن امتیازات شخصی، گواهی لیاقت بگیرند). ● نمودارهای تمجید که معلمان می‌توانند بر روی آن ستایش و تشویق خود را بنویسند. این نمودارها در کارنامه دانش‌آموزان قرار داده می‌شوند ● تلفن به منزل و یا فرستادن یاد داشت‌های تعریف از رفتار خوب

برای تشویق رفتار خوب باید با نمونه‌ها و الگو‌هایی راه را نشان دهیم ‌بهترین راه برای این کار تعریف از کسانی است که رفتار مورد انتظار ما را انجام می‌دهند. انضباط نباید منفی و یا تنش‌زا باشد. پاداش دادن برای رفتار خوب نیز نوعی انضباط است. هرگز گفتن عبارت ساده‌ای هم چون کارت خوب بود و یا سایر عبارات ستودنی را دست کم نگیرید. این یک شیوه بسیار سریع ارزیابی و پایش است: این کار اعتماد به نفس را تقویت کرده و نشان می‌دهد که در جریان کلاس قرار دارید. هم چنین تمرکز بر روی رفتار خوب باعث می‌شود که اثر رفتار‌های بد کم رنگ شوند.

تمام نامه‌ها به والدین از جانب مدرسه باید غلط گیری شده و روی سر برگ مدرسه تایپ شود. فراموش نکنید که این عمل نظرات و خواسته‌های خود را با سیاست مدرسه ادغام کرده‌اید. ● هرگز نقطه نظر و عقیده کتبی که ممکن است مدرسه را تحقیر کند و یا شهرت شما یا مدرسه شما را لکه دار کند به والد ارائه ندهید. ● هرگز نقطه نظر و عقیده کتبی که حاوی تحقیر یا دشنام به والدین یا فرزندانشان و یا مسائل شخصی باشد، به آنان ارسال نکنید. ● مطمئن شوید که تمام نامه‌ها با املاء و دستور صحیح نگاشته شده باشد و دارای لحن و سبک رسمی باشند. ● از شوخی، طنز و عامیانه سخن گفتن بپرهیزید چون این موارد به راحتی سوء تعبیر می‌شوند. ● روشن و واضح و مختصر بنویسید. حاشیه نروید. اگر نامه شما نیازمند پاسخ است، آن را واضح بیان کرده و شیوه‌های تماس را ذکر کنید. ● از همکارتان بخواهید تا نامه را قبل از فرستادن چک کند.

نکات مفید در تماس تلفنی با والدین ۱ هر قدر میسر است برای خبر‌های خوب با والدین تماس بگیرید. این باعث آشنایی شده و تماس‌های تلفنی بعدی را آسان‌تر می‌کند. ۲ قبل از تلفن کردن، خود را آماده کنید. فهرستی از مواردی که امید دستیابی به آن‌ها را دارید تهیه کنید. مطمئن شوید که با چه کسی می‌خواهید صحبت کنید و چگونه با آنان باید حرف بزنید. ۳ مؤدب و حرفه‌ای رفتار کنید. خود را به عنوان عضوی از مدرسه معرفی کرده و علت تلفن را توضیح دهید. ۴ به سیاست‌های مدرسه ارجاع دهید، به جای آن که به نظرات و عقاید خود رجوع کنید و راه‌حل‌های ممکن را ارائه دهید. ۵ به والدین فرصت دهید تا نظرات خودشان را بیان کنند. لحن خود را آرام و حرفه‌ای نگه دارید. در هنگام بحث درباره مشکلات با سیاست رفتار کنید. ۶ با حالتی مثبت مکالمه را خاتمه دهید و والدین را تشویق کنید تا در صورت نیاز با شما تماس بگیرند. ۷ سابقه‌ای کتبی از زمان مکالمه، موارد مورد بحث و توافق تهیه کنید.

ملاقات عصرانه با والدین به والدین و معلمان فرصت بحث درباره بسیاری از مسائل را می‌دهد. نمونه این مسائل عبارتنداز: نقاط قوت و وضعیت یک موضوع درسی ● گزارش اخیر مدرسه و یا بازخورد بین معلم و والد ● اهداف و دستاوردهای برنامه‌درسی هم چون خواندن و نوشتن و محاسبات ریاضی ● هرگونه مشکل یا دغدغه در محیط مدرسه ● مسائل مربوط به رفتار در مدرسه و خارج از آن ● احساس دانش‌آموز نسبت به تکلیف درسی و چگونگی پایش و یا ارتقاء آن. ● معلمان چگونه و به چه تعداد با والدین درباره هر مسئله‌ای تماس بگیرند. ● فرصت‌هایی برای تبادل اطلاعات درباره برنامه درسی، امتحانات و روزهای مهم و غیره ● سایر مسائل مهم در میان والدین و معلمان

به خاطر داشته‌باشید: از همه معلمان و منجمله معلمان تازه کار، انتظار می‌رود که در ملاقات با والدین شرکت داشته باشند. به خاطر داشته باشید که گذشته از معلم، فرزندان سفیر مدرسه نیز هستند. مطمئن باشید که علاوه بر کار حرفه‌ای خود باید این نقش را نیز اجرا کنید.   بعضی از مدارس برای والدین زمان مصاحبه ترتیب می‌دهند و زمان ملاقات عصرانه با آنان به دو تا سه روز گسترش می‌یابد تا کل سال تحصیلی را در برگیرد. قرار ملاقات با معلمان باید از قبل تعیین شود تا معلم فرصت یابد مواد لازم برای این ملاقات را فراهم کند. سایر مدارس ممکن است سیاست سرزده را ترجیح دهند. در این روش معلمان همواره در دسترس هستند و وقت ملاقات قبلی لازم نیست. این بدان معنی است که والدین می‌تواند هر تعداد از معلمان را ملاقات کند، اما با این روال وقتی اولین والدین رجوع کنند، ملاقات را پر کرده است. در این روش ممکن است زمان ملاقات بسیار طولانی شود، مگر آن که محدودیت‌ زمانی برای آن قائل شوند.

ملاقات منظم عصرانه آموزگاران با والدین یکی از بهترین فرصت‌ها برای جهت ارتباط و صحبت درباره هر موضوع نگران کننده و نیز موفقیت‌های دانش‌آموزان است. البته اگر چه این ملاقات‌ها تجربه‌ای کنکاشانه برای دو طرف است، اما خسته‌کننده نیز می‌تواند باشد. معلمان غالباً شکایت دارند که وقت برای ورود به صحبت‌های عمیق ندارند و والدین نیز شکایت دارند که وقت برای ورود به صحبت‌های عمیق ندارند و احساس می‌کنند که قبل از باز کردن موضوع، بحث خاتمه یافته و از سرباز می‌شوند. اگر در نظر بگیرید که هر دبیر به طور متوسط به یکصد و پنجاه دانش‌آموزان تدریس می‌کند، متوجه می‌شوید که ترتیب دادن زمان کافی برای ملاقات با همه والدین بسیار دشوار است.

فراموش نکنید که یک معلم با صلاحیت هستید و بدین خاطر می‌دانید که چگونه به بهترین شکلی درس را ارائه دهید. به خاطر فقط یک کودک زیر فشار قرار نگیرید که شیوه تدریس خود را تغییر دهید، اما از تفاوت‌های فردی نیز غافل نباشید.

بهترین راه جلب اعتماد والدین آن است که با آنان باز برخورد کنید. از طریق تلفن یا نامه با آنان تماس‌های منظم داشته باشید و نشان دهید که تمایل به شنیدن نظرات‌شان را دارید. بازخورد منظم از طریق کارنامه و تکلیف‌های دانش‌آموزان شیوه‌ای خوب برای مطلع نگه داشتن والدین است.

سعی کنید که انتقاد آنان را به خود نگیرید و سعی کنید در این راه به یک نقطه اشتراک برسید. همیشه در این راه بکوشید که تصمیم بر اساس منافع دانش‌آموز باشد. در حالی که بنظر می‌رسد والدین نسبت به آموزش کودک خود علاقه ندارد، به خاطر داشته باشید که نمی‌توانید آنان را مجبور به داشتن علاقه کنید. هنگامی که مسئله رفتار بد در میان باشد، بر روی تأثیر این رفتار بر سیاست مدرسه و نه بر شخص خودتان، تکیه کنید. به روشنی سیاست‌های مدرسه را توضیح داده و راه‌های مثبت تغیییر این رفتار در خانه را پیشنهاد دهید. هرگز مهارت‌های بچه داری و تربیت والدین (هرقدر هم وسوسه شوید) مورد انتقاد قرار ندهید!

علاوه بر جلسات ترمی با والدین، ممکن است احساس کنید که لازم است با والدین ملاقات‌های بیشتری داشته باشید تا درباره پیشرفت دانش‌آموزان بحث کنید. بدانید هم چنان که شما خواستار ملاقات با والدین هستید، آنان نیز ممکن است بخواهند شما را ببینند. درباره هرموضوعی که صحبت می‌کنید، همواره روی موارد مثبت فکر کنید و با شیوه‌ای دوستانه و باز ارتباط برقرار کنید. نقش شما فراهم آوردن آموزش بالایی برای کودکان و نیز مهارت‌های اصلی زندگی است. همه مانند شما درباره تدریس و شیوه‌های آن فکر نمی‌کنند و باید به نظرات والدین هم احترام بگذارید و آن‌ها را در نظر بگیرید در ضمن آن که ضوابط مدرسه را نیز حفظ کنید. در

نقش‌هایی که باید در هنگام برخورد با سایر مدارس به خاطر داشته باشید. ● از فکر و ایده مدرسه من بهتر از مدرسه شماست، همواره دوری کنید. در حیطه‌ همکاری، با تمام مدارس به یکسان برخورد کنید. هدف شما ارتقاء فرصت‌های آموزشی در کل جامعه و نه فقط نمایش دستاورد‌های مدرسه خودتان است. ● درباره آن چه از این همکاری انتظار دارید، کاملاً روشن باشید. باید از این همکاری تفاوتی حاصل شود و فقط نتیجه کار تحت تأثیر قرار دادن مقامات محلی آموزشی نباشد. ● ایده‌های فراوانی پیدا کنید و آماده به اشتراک گذاردن آن‌ها باشید. سعی نکنید تا از دستاورد‌های دیگر مدارس استفاده کنید، بکوشید خودتان به آن دستاوردها برسید. ● آماده قبول انتقادات باشید. بعضی از مدارس شاید روش‌ها و ایده‌های شما را عملی ندانند و راه‌های دیگر داشته باشند. آماده امتحان کردن راه‌های جدید به دور از دیر باوری و شکایت خودتان باشید.

بسیار می‌کوشم تا به دانش‌آموزان و معلمانی تازه وارد خوش آمد بگویم چون می‌دانم که وقتی کسی با شما صحبت نمی‌کند، چه احساس بدی در انسان به وجود می‌آید

۶ پیشگام باشید. سعی کنید تا مشکلات خود را، خودتان حل کنید ۷ همیشه با یک لبخند و کلامی مهربانانه با مردم برخورد کنید. ۸- لباس پوشیدن، رفتار و صحبت حرفه‌ای داشته و سعی کنید یک معلم نمونه باشید. ۹ یک مهارت جدید یاد بگیریدو به همکاران خود نیز یاد بدهید. ۱۰ کارهای خود را سر وقت انجام دهید با انعطاف به کار برخورد کنید.

ده راه برتر برای تأثیرگذاری به رئیس بخش‌تان ۱ زمانی را برای صحبت با رئیس بخش خود گذاشته و به آنان به عنوان یک انسان علاقه نشان دهید. ۲ با قبول مسئولیت بیش‌تر، نشان دهید که آدمی علاقمند و پرشور هستید. ۳ عضوفعال گروه باشید و در جهت حل مسائل و مشکلات تلاش کنید. ۴ کارهای خود را در زمان تعیین شده انجام دهید، کارهای دفتری و تصحیح اوراق و نوشتن کارنامه‌ها را به طور مرتب انجام دهید. ۵ فعالیت‌های فوق برنامه، مثل اداره باشگاه و یا ورزش پس از مدرسه را شروع کنید.

اعضای ارشد گروه همواره در حال حرکت هستند و همواره وقت برای صحبت‌های طولانی یا کلی ندارند. آن چه ممکن است از رفتار غیر دوستانه یا بی‌ادبانه درک کنید شاید فقط به خاطر مشغله زیاد و تحت فشار بودن آن‌ها باشد. هنگامی که آنان وقت کافی برای صحبت درباره مشکل شما را یافتند، آن گاه شاید دریابید که این افراد بسیار حامی و خوب هستند. اگر نگران رفتار یکی از اعضای ارشد نسبت به خود هستید، از مواجهه با آنان وسعی در حل مشکل نترسید. به جای تحمل رنج و عذاب در سکوت، بهتر است با آنان صادقانه و روشن صحبت کنید. در اکثر موارد، اعضای گروه اطلاع ندارند که رفتارشان موجب ناراحتی شما شده است. اگر رفتار آن‌ها باز هم موجب ناراحتی شماست و احساس می‌کنید که با شما ناعادلانه رفتار می‌کنند، می‌توانید با عضوی ارشد مکاتبه کرد و رسماً شکایت کنید و یا به مرجع آموزشی محل مراجعه کنید.