بریده‌هایی از کتاب گفت‌وگونویسی (فنون و تمرین‌هایی برای نوشتن گفت‌وگوهای قوی)

روایت‌ْ سرعت داستان را بعد از صحنۀ گفت‌وگو کُند می‌کند. چه چیز باعث می‌شود سرعت گفت‌وگو بیشتر از روایت باشد؟ دلیلش همان رد و بدل شدن کلمات بین شخصیت‌هاست. درست مثل توپ تنیس که با ضربات بازیکن‌ها در زمین بازی بین آن‌ها رد و بدل می‌شود.

با گفت‌وگو می‌توان جزئیات زمان و مکان و پس‌زمینۀ داستان را ارائه داد. آیا حس می‌کنید برایتان مشکل است که اطلاعات مربوط به زمان و مکان یا صحنه و پس‌زمینه را به طریق جالبی وارد داستانتان کنید؟ در اینجا هم باز گفت‌وگو می‌تواند به شما کمک کند. ما به عنوان نویسنده تمایل داریم که از نقل و روایت، قبل از شروع حوادث، برای دادن اطلاعات صحنه‌ها استفاده کنیم.‌ اما شما می‌توانید به محض شروع حادثه در یک صحنه، از گفت‌وگو برای گنجاندن اطلاعات لازم دربارۀ زمان و مکان و پس‌زمینه در صحنه استفاده کنید.

هر صحنۀ گفت‌وگو باید به طریقی کشمکش داستان را پیش ببرد. ما باید در پایان صحنۀ گفت‌وگو در جایی غیر از جایی که در ابتدای صحنۀ گفت‌وگو بودیم باشیم.

اگر شخصیتی کمی آشفته و ناراحت باشد، بگذارید یک ظرف پرت کند یا به دیوار مشت بکوبد. مسلماً این بهتر از آن است که بنویسید: با عصبانیت گفت.

فصل ششم: چگونه از زبان خود شخصیت‌ها، شخصیت‌ها و انگیزۀ آن‌ها را برای خواننده افشا کنیم؟ سال‌ها بود که من به تدریس داستان‌نویسی مشغول بودم و یک شب به طور اتفاقی مصاحبۀ جیمز لیپتون با جانی دپ را در برنامۀ در استودیوی بازیگران دیدم. وقتی مصاحبه گر از دپ پرسید: «چه کسی بیشترین تأثیر را بر بازیگری شما داشته؟» دپ از معلم مرحوم بازیگری خود، به نام استلا، یاد کرد و گفت: «او دائم و بارها تأکید می‌کرد که وقتی ما در قالب یک شخصیت به روی صحنه می‌رویم، یک چیزی بیش از هر چیز دیگر توی ذهنمان باید باشد: اینکه آن شخصیت در آن صحنه چی می‌خواهد و دنبال چیست.»

گفت‌وگو نه‌تنها در هر صفحه فضای خالی که برای خواننده چشم‌نواز است ایجاد می‌کند، بلکه به شخصیت‌های داستان جان می‌دهد، که این امر به لحاظ احساسی برای خواننده جذاب است. ما بیشتر به مکان و زمانی در یک داستان علاقه داریم که یک صحنۀ گفت‌وگو آن‌ها را برایمان توصیف و تصویر می‌کند. گفت‌وگو در ضمن انگیزۀ شخصیت‌ها و برنامه‌های متضاد آن‌ها را افشا می‌کند، واژه‌های تند شخصیت‌ها خوانندگان را از آنچه در درون شخصیت‌ها می‌گذرد آگاه می‌کند و برای قسمت‌های بعدی داستان تعلیق ایجاد می‌کند. ضمن اینکه به محض شروع صحنۀ گفت‌وگو، بلافاصله داستان سرعت می‌گیرد. با گفت‌وگو می‌توان کاری کرد که خوانندگانْ زمان و مکان داستان را واقعاً حس کنند و در صورتی که گفت‌وگوها را درست بنویسیم گفت‌وگو می‌تواند حتی مضمون داستان را هم انتقال دهد. گفت‌وگوی مؤثر همۀ این عناصر را به خوانندۀ مشتاق نشان می‌دهد. و این نوع گفت‌وگو همان چیزی است که ما نویسندگان قصد داریم خلق کنیم.

چنانچه بخواهیم گفت‌وگوی شخصیت‌های ما جالب باشد و داستان را پیش ببرد، باید داستان‌هایمان را هم خیلی خوب بدانیم. باید دقیقاً بدانیم که شخصیت‌هایمان کجا می‌خواهند بروند و چگونه می‌خواهیم آن‌ها به آنجا برسند. لازم است نیت‌های شخصیت‌ها را در هر صحنه بدانیم و باید هر کلمه‌ای را که به نحوی به طرح داستانی که ما برایشان ریخته‌ایم کمک نمی‌کند حذف کنیم. منحرف شدن شخصیت‌ها از مسیر اصلی داستان موجب می‌شود که طرح داستان بی‌روح و کسل‌کننده شود. در صورتی که شما شخصیت‌ها و داستان را در مسیر اصلی خود پیش ببرید دیگر جای نگرانی وجود نخواهد داشت.

گفت‌وگو باید جوهره و عصارۀ صحنه را به دست بدهد نه اینکه ما همۀ حرف‌ها و چاق‌سلامتی آن‌ها را مثل زندگی واقعی موبه‌مو در صحنۀ داستان روی کاغذ بیاوریم. اگر بخواهم با شما روراست باشم، راستش من حتی در زندگی واقعی خودم هم حوصلۀ سالی را در کش دادن این‌جور گفت‌وگوها ندارم.‌

گفت‌وگوهای خسته‌کننده این نوع گفت‌وگوها آن‌هایی هستند که نه طرح داستان را پیش می‌برند، نه شخصیت‌پردازی می‌کنند و نه تنشی در داستان ایجاد می‌کنند

اگر به استفاده از صفات یا قیود یا هر دو در توصیف نحوۀ گفت‌وگوها معتاد شده‌اید، فقط باید مثل بازیگرها در جلد شخصیت‌هایتان بروید. بعد از خودتان بپرسید انگیزه‌های من در انجام دادن فلان کار یا گفتن بهمان چیز در این صحنه چیست؟ وقتی این حرف‌ها را می‌زنم چه احساسی دارم؟ الان چه چیزی بیشتر از هر چیز دیگر می‌خواهم؟ بعد گفت‌وگویی قوی بنویسید که به هیچ صفت و قیدی برای توضیح نحوۀ بیان آن، قبل از ادای آن، احتیاجی نباشد؛ یعنی گفت‌وگو خودش نحوۀ بیانش را نیز به وضوح بگوید. سارا، درست شنیدم؟ تو دیگر نمی‌خواهی مرا ببینی؟ واقعاً نیازی هست بگوییم این شخصیت چگونه (با عصبانیت مثلاً) این حرف‌ها را به زبان آورد؟