بریده‌هایی از کتاب رحمت واسعه

این مزاحمت‌ها اشکال دارد بلندکردن صدای بلندگوهای مساجد و روضه‌خوانی‌ها اگر به‌اندازه‌ای باشد که هرکس بخواهد بخوابد، بتواند بخوابد، اشکال ندارد. در غیر این صورت، یعنی اگر بلندکردن صدای بلندگو به‌اندازه‌ای باشد که هرکس خواست بخوابد، نتواند بخوابد، خلاف سیرۀ متشرعه است؛ زیرا ممکن است در اطراف مسجد یا تکیه، افراد مبتلا به مرض قلبی باشند یا شخصی غیرمریض در اطراف باشد که بخواهد فردای آن روز سر کار برود و نتواند بخوابد. آیا مزاحمت او که می‌خواهد روزی عایلۀ خود را تأمین کند، اشکال ندارد؟! اگر انسان مسلمان بخواهد متمدن به تمدن اسلام باشد و دیگران را به حقایق اسلام دعوت کند یا افراد مسلمان را در اسلام برقرار و ثابت نگاه دارد که به بلاد مختلفۀ کفر فرار نکنند، باید کاملاً حقوق و حدود اسلامی را بشناسد و به آن‌ها عمل کند. شاید ایجاد این‌گونه مزاحمت‌ها از سوی ما حتی برای فرد غیرمسلمان هم جایز نباشد. با رعایت اخلاقیات و رفتار صحیح اسلامی، افراد غیرمسلمان هم به اسلام و مسلمان‌ها گرایش پیدا می‌کنند.

در صفین وقتی لشکر معاویه بر آب مسلط شدند، آب را بر آن حضرت و اصحابش بستند، اما وقتی که حضرت مسلط شد، به آن‌ها آب داد و مانع نشد. آیا تابه‌حال دیده یا شنیده شده که کسی در وقت جنگ، به دشمن خود آب بدهد؟!

به تربت سیدالشهدا (ع) اعتقاد فوق‌العاده‌ای داشت. کم نیستند کسانی که به توصیۀ ایشان، با استفاده از تربت شفا یافته‌اند. توصیه می‌کرد که مقدار کمی از تربت امام‌حسین (ع) را با آب زمزم مخلوط کنند و هر روز مقدار اندکی از آن را به قصد شفا به بیمار بدهند. چه بسیارند بیمارانی که از همۀ پزشکان ناامید شده بودند؛ ولی با تربت پاک سیدالشهدا (ع) شفا یافتند.

آنچه معاویه و یزید بالفعل داشتند، ما بالقوه داریم. خیلی به خود مغرور نشویم. این‌طور نیست که آن‌ها از جهنم آمده باشند و ما از بهشت. به خدا پناه می‌بریم!

پس شمر به او گفت: ای پسر فاطمه، چه می‌گویی؟ فرمود: می‌گویم: من با شما می‌جنگم و شما با من می‌جنگید، زنان که گناهی ندارند. گفت: خواسته‌ات انجام می‌شود. سپس به جنگ او روی آوردند و او را از بسیاری زخم و ضرب [شمشیر و تیر و نیزه] چون پاره‌گوشتی درآوردند. جرعه‌ای آب می‌طلبید و نیافت و هفتادودو زخم برداشته بود. پس ایستاد و جنگ ضعیفش کرده بود که سنگی بر پیشانی‌اش خورد و آن را شکست...»

از اهمّ آداب زیارت این است که بدانیم بین حیات معصومین (ص) و مماتشان هیچ فرقی وجود ندارد؛ یعنی الآن هم امام حیّ است و حرفت را می‌شنود.

امشبی را شه دین در حرمش مهمان است عصر فردا بدنش زیر سم اسبان است مکن‌ای صبح طلوع، مکن ای صبح طلوع مگر نه اینکه «آنچه از دل برآید، لاجرم بر دل نشیند»؟! اشعار ازدل‌برآمدۀ کربلایی محمود

در اتومبیلی بودیم، بین کربلا و نجف، یک جوانی هم همراه ما بود. دید عده‌ای برای [زیارت] کربلا پیاده می‌آیند. کوچک بود و نمی‌دانست که اصل پیاده‌روی، خودش فضیلت دارد؛ گفت: «إذا ما عندک، لیش تشلع روحک؟»؛ نداری، کرایه بکنی، چرا روحت را می‌کَنی؟! به خیالش نمی‌دانست که اصل پیاده‌رفتن، خودش فضیلت دارد. «أفْضَلُ الأعْمَالِ أحْمَزُهَا؛ برترین اعمال، سخت‌ترین آن‌هاست» اینجاست. امام مجتبی (ع) [با اینکه] «تُسَاقُ الْمَحَامِلُ بَیْنَ یَدَیْهِ» (محمل‌ها در برابرشان رانده می‌شد)، پیاده می‌رفتند. قضیۀ امام مجتبی (ع)، در این باب نص است. «تُسَاقُ الْمَحَامِلُ بَیْنَ یَدَیْهِ» و به‌سوی حج پیاده‌روی می‌کرد.

«حَتّی کادَ أنْ یَهَبَهُ نَفْسَهُ» (تا اینکه نزدیک است خودش را به او هدیه کند)

امام رضا (ع) به ابن‌شبیب فرمود: «یا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ کنْتَ بَاکیاً لِشَی‌ءٍ فَابْک لِلْحُسَین

امام رضا (ع): «کنْ مُحِبّاً لِآلِ مُحَمَّدٍ (ص) وَ إِنْ کنْت فَاسِقاً وَ مُحِبّاً لِمُحِبِّیهِمْ وَ إِنْ کانُوا فاسِقِین؛ دوستدار اهل‌بیت محمد (ع) باش، حتی اگر فاسق باشی و دوست‌دار دوست‌داران آن‌ها باش، حتی اگر فاسق باشند»؛ دعوات راوندی، ص ۲۸؛ بحارالانوار، ج ۶۶، ص ۲۵۳.

مأموریت رضاخان پهلوی این بود که دستگاه روحانیت و روضه‌خوانی را تقریباً تعطیل کند؛ لذا در آن زمان نزد آقا شیخ عبدالکریم حائری (ره)‌ گفته شد: روضه‌خوانی امر مستحبی است، شما با جلوگیری رضاخان از آن مخالفت نکنید. ایشان در جواب فرمودند: بله، مستحب است، اما هزار واجب در آن است!

روایت دارد زیارت سیدالشهدا (ع) «فِی کُلِّ اَرْبَعَ سَنَةٍ» (در هر چهار سال) واجب است؛ یک مرتبه در چهار سال، دیگر واجب است. این [تعبیر به وجوب] برای بیان شدت مطلوبیت و تأکید مطلوبیت است.

با کار برخی زوّار که به بهانۀ صلوات، سکوت حرم را به هم می‌زدند، موافق نبود. به خادمان حرم حضرت معصومه (س) توصیه کرده بود که به مردم بگویند: خدا می‌داند که در این حرم‌ها چه ملائکه‌ای و چه اولیایی به طواف مشغول‌اند. صدا بلند نکنید و فریاد نزنید، آن‌ها متأذی می‌شوند.

بر این اعتقاد راسخ بود که: «معرفت ائمه (ص) وقتی بالا برود، به معرفت خدا می‌رسد؛ چون این‌ها باب‌اند».

دنیا خیال اندر خیال است.

پرسش: خواهشمندم بفرمایید چطور می‌توان بهتر با خداوند و ائمۀ‌اطهار (ص) انس گرفت؟ پاسخ: با طاعت خدای تعالی و رسول (ص) و ائمه (ص) و ترک معصیت در اعتقاد و عمل.

شیطان ملعون، پیش حضرت یحیی (ع) مجسم شد. گفت: پنج نصحیت به تو می‌کنم. گفت: خوب بگو. [شیطان] اول یک کلمه حکمتِ خیلی خوبی گفت؛ دوم هم بسیار خوب؛ سوم، هم بسیار خوب؛ چهارم [را] هم دید بسیار خوب است. گفت: دیگر برو! در پنجم کار خودت را می‌کنی، برو! پنجم را دیگر نمی‌خواهم، لابُد در پنجم، کارِ خودت را می‌کنی والاّ ابلیس نیستی. ابلیس داعی به شر است؛ اینها همه مقدمه بود برای اینکه آخرِ کار، کار خودش را انجام بدهد.

بکاء در مصائب اهل‌بیت (ص) و به‌خصوص سیدالشهدا (ع)، شاید از آن قبیل مستحباتی باشد که افضل از آن نیست؛ یعنی افضل از آن در مستحبات نیست. «بُکاء مِنْ خَشْیَةِ اللهِ» (گریه از ترس خداوند) هم همین‌طور است که شاید افضل از آن نباشد. آیا صلات لیل هم از همین قبیل است؟ آیا ممکن است در همین درجه باشد یا اینکه این‌ها مقدم بر صلات اللیل هستند؟ بکاء من خشیة الله و بکاء برای مصائب سیدالشهدا (ع) معلوم نیست عدیل داشته باشد. زیرا نماز شب عمل قلبی صرف نیست، بلکه کالقلبی است؛ ولی حزن و اندوه و بکاء عمل قلبی است، به‌حدی که بکاء و دمعه از علائم قبولی نماز وتر است.

اهم آداب زیارت این است که بدانیم بین حیات و ممات معصومین (ص) هیچ فرقی نیست.