بریده‌هایی از کتاب سونات کرویتسر

مجازات و نجات نوع بشر در همین است که وقتی زندگیِ بی‌قاعده‌ای را در پیش گیرند قادرند طوری خودشان را در آن غرق کنند که چشمانشان حتی قادر به دیدن بدبختی و وضعیت اسفناک خودشان هم نباشد.

زندگی در شهر برای مردم غمگین ساده‌تر است. در شهر می‌توان صدها سال بدون دانستن این مطلب که مدت‌ها پیش مرده‌ایم زندگی کنیم. خوب در زندگی شهری هیچ گاه فرصتی برای تنها شدن با وجدانمان نداریم و همیشه سرمان شلوغ است. کار، زندگی اجتماعی، حفظ سلامتی، پیش گرفتن هنر، توجه و رسیدگی به سلامت فرزندان و بالاخره تربیت و آموزش آنان از ملزومات زندگی شهری هستند که شما را احاطه می‌کند.

دیگر دایه به کودکان شیر می‌داد یا بهتر است بگویم از فقر، بدبختی و نادانی یک زن بهره بردیم و او را از فرزندانش دور کردیم تا مراقب فرزند خودمان باشد و برای حصول این هدفمان نوعی کلاه تجملی با یراقی نقره‌ای بر سرش گذاشتیم.

فقط یک قانون وجود دارد و آن اینکه عرف جامعه روسپی گریِ کوتاه مدت و دوره‌ای را زشت و کریه می‌داند اما به خلاف آن احترام می‌گذارد.

به محض خروج پیرمرد از کوپه‌ی قطار بار دیگر بحث از سر گرفته شد. مرد فروشنده گفت: گویی مردک درست از کتب دینی عهد عتیق بیرون آمده بود. بانوی میانسال گفت: او گواه و اثبات متحرک و زنده‌ی قوانین مردسالاری بود. واقعا که چه درک وحشیانه‌ای از زن و مقوله‌ی ازدواج داشت. وکیل گفت: بله، ما فاصله‌ی بسیار زیادی تا رسیدن به طرز فکر اروپایی‌ها از ازدواج داریم.

ما همچون دو زندانی متنفر از یکدیگر در یک سلول بودیم که با یک زنجیر بسته شده‌اند و زندگی یکدیگر را زهرآگین می‌ساختیم و حتی تلاشی برای آگاهی از این اوضاع نمی‌کردیم. به هیچ وجه نمی‌دانستم که ۹۹ درصد از زندگی زوج‌ها همچون زندگی ما در همین جهنم می‌گذشت و البته جز این، طور دیگری هم نمی‌توانست باشد

جز آنکه زن برخلاف سرشت و ذاتش همزمان باردار، شیرده و معشوقه باشد که حتی هیچ حیوانی هم حاضر به چنین کاری نیست که گرچه در این صورت هم، قدرت و توانایی‌اش یاری‌اش نمی‌کند و از همین جا است که بیماری‌های روانی و عصبی در زنان شروع می‌شود

مجازات و نجات نوع بشر در همین است که وقتی زندگیِ بی‌قاعده‌ای را در پیش گیرند قادرند طوری خودشان را در آن غرق کنند که چشمانشان حتی قادر به دیدن بدبختی و وضعیت اسفناک خودشان هم نباشد. این کاری است که ما انجام می‌دادیم

اما همواره تربیت زنان درست همانگونه است که باید باشد. این دیدگاه رایج ما نسبت به زنان در جامعه است که باید تغییر کند و به نوعی دیدگاه حقیقی و نه ساختگی مبدل گردد.

بالاخره به جایی رسیدیم که دیگر اختلاف نظر عامل دشمنی و خصومت‌مان نسبت به یکدیگر نبود بلکه در اصل خود همین دشمنی بود که اختلاف نظرها را ایجاد می‌کرد.

حداقل او هم باید کمی عذاب بکشد تا بفهمد من چه کشیده ام.

وآیا همسرم به من خیانت کرده است یا نه. خشم، عصبانیت و نوعی حس کرختی ناشی از غرور لطمه دیده‌ام در تصوراتم مرا فرا گرفته بود و به هیچ وجه نمی‌توانستم آنها را از خود دور کنم.

یکی از درد آورترین مسائل برای شوهران حسود (که البته در جامعه‌ی ما تمام مردان حسود هستند) این است که مجموعه‌ای از مستلزمات عرف جامعه که یکی از بزرگ‌ترین و خطرناک‌ترین آنها دوستی و صحبت بین دو جنس مخالف است مجاز به شما می‌آید. اگر فردی از نزدیکی روابط مردان و زنان در مجالس رقص، پزشکان با بیماران زن، ارتباط زنان و مردان در عرصه‌های هنری همچون نقاشی و به خصوص موسیقی شکوه کند و با آن مخالفت ورزد مورد تمسخر جامعه و مردمانش قرار می‌گیرد.

زندگی در شهر برای مردم غمگین ساده‌تر است. در شهر می‌توان صدها سال بدون دانستن این مطلب که مدت‌ها پیش مرده‌ایم زندگی کنیم.

ما همچون دو زندانی متنفر از یکدیگر در یک سلول بودیم که با یک زنجیر بسته شده‌اند و زندگی یکدیگر را زهرآگین می‌ساختیم و حتی تلاشی برای آگاهی از این اوضاع نمی‌کردیم. به هیچ وجه نمی‌دانستم که ۹۹ درصد از زندگی زوج‌ها همچون زندگی ما در همین جهنم می‌گذشت و البته جز این، طور دیگری هم نمی‌توانست باشد

حضور کودکان در سراسر زندگی همسرم و حتی من نه عاملی شادی بخش بلکه عامل عذاب و شکنجه‌ی ما شده بود. خوب چطور ممکن بود رنج نکشد؟ او همیشه در عذاب بود.

اگر مسأله تردید در وجود مقادیر زیادی آهن و فلزات دیگر در خورشید و ستارگان بود به زودی به جوابی می‌رسیدند اما اگر موضوع کشف رفتارهای کثیفمان باشد به سختی آن را درک می‌کنند، بسیار سخت.

نکه زن برخلاف سرشت و ذاتش همزمان باردار، شیرده و معشوقه باشد که حتی هیچ حیوانی هم حاضر به چنین کاری نیست که گرچه در این صورت هم، قدرت و توانایی‌اش یاری‌اش نمی‌کند و از همین جا است که بیماری‌های روانی و عصبی در زنان شروع می‌شود

این اختلافات از روز اول زندگی مشترکمان شروع شد و بدون هیچ وقفه‌ای در حالی که به تلخی و شتابش افزوده می‌شد ادامه یافت. حتی در همان هفته‌ی اول در اعماق قلبم حس می‌کردم که در این اوضاع گیر افتاده‌ام و این آن زندگی‌ای که انتظارش را داشتم نیست و حس کردم ازدواج نه تنها سعادت نیست بلکه براستی نگون بختی است. اما من هم مانند دیگران از پذیرش این حقیقت امتناع ورزیدم (گرچه هنوز هم اگر چنین اتفاقاتی که به چنین فاجعه‌ای ختم شد نمیفتاد باز هم در وجودم حاضر به پذیرش و اعتراف این مسأله نبودم)، و نه تنها این امر را از دیگران بلکه حتی از خودم هم مخفی می‌کردم.

وکیل گفت: اما بی‌شک عشق و علاقه‌ی دو طرفه هم وجود دارد. مرد در جواب وکیل گفت: خیر، چنین چیزی ممکن نیست. احتمال وجود این علاقه همانند احتمال کنار هم قرارگرفتن دو نخودِ از پیش علامت گذاری شده در یک گونی نخود است-