بریده‌هایی از کتاب گزینه ب

اولین اصل بودیسم این است که تمام زندگی با رنج و درد در هم تنیده است. پیری، بیماری و از دست دادن اجتناب‌ناپذیر است. در حالی که زندگی لحظات شاد هم دارد، با وجود تلاش‌های بی‌وقفه‌مان برای ماندگار کردن آن لحظات، یک روز همه این لحظات هم از بین خواهد رفت.

رشد بعد از وقوع آسیب و غم دارای پنج شکل مختلف است: یافتن قدرت شخصی؛ رسیدن به حس قدردانی؛ شکل گیری روابط عمیق‌تر؛ کشف معنا و مفهوم بیشتر در زندگی و دیدن فرصت‌های جدید.

در این کتاب به روانشناسی بازیابی و چالش‌های کسب دوباره اعتماد به نفس و کشف دوباره شادی می‌پردازیم. قصد داریم بگوییم وقتی یکی از عزیزان و یا دوستانمان در رنج و عذابند، چگونه باید با آنها صحبت کنیم و چگونه باید آرامشان کنیم؟ و بالاخره می‌خواهیم ببینیم چه چیزهایی برای ایجاد یک جامعه و یک شرکت منعطف و قوی لازم است، چگونه می‌توانیم کودکانمان را قوی‌تر بار بیاوریم و چطور می‌توانیم دوباره عشق بورزیم و زندگی را از سر بگیریم؟

دکتر روانشناس مارتین سلیگمان، بعد از دهه‌ها مطالعه در مورد اینکه چگونه مردم با شکست‌ها مقابله می‌کنند، متوجه شد که سه P باعث می‌شود ریکاوری و بازیابی راه به جایی نبرد: ۱)شخصی سازی (Personalization): این باور که ما مقصر هستیم. ۲) فراگیر بودن (Pervasiveness): این باور که اتفاق ناگوار تمام جنبه‌ها و حوزه‌های دیگر زندگی مان را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد. ۳)تداوم (Permanence): اعتقاد به این که پس لرزه‌های این رویداد برای همیشه باقی خواهد ماند.

جمله مورد علاقه من این بود: «تا وقتی با همیم مهم نیست قراره شاهد چه چیزهایی باشیم.»

در کوران زمستان، دریافتم که درون من، تابستانی شکست‌ناپذیر وجود دارد. - آلبر کامو

شعری را با عنوان «رد پا روی شن» به آنها فرستادم. این در اصل یک روایت مذهبی بود اما برای من چیزی بود که یک دوستی عمیق را توصیف می‌کرد. این شعر مربوط به رویای راه رفتن با خدا در کنار ساحل است. قصه گو مشاهده می‌کند که همیشه در ساحل دو رد پا وجود دارد به جز زمان‌های «ترس، غم و اندوه و یا شکست» که یک رد پا دیده می‌شود. قصه گو با احساسی پر از بی پناهی و نومیدی، رو به خدا کرده و می‌گوید «چرا دقیقا وقتی بیش از همیشه به تو نیاز داشته‌ام، در کنارم نبودی؟!» خداوند به او پاسخ می‌دهد: «مواقعی که تو در زندگیت فقط یک رد پا می‌دیدی، بخاطر این بود که من تو را حمل می‌کردم!»

«سایه بدبختی واقعیتی است که شما نه تنها رنج می‌برید بلکه مجبورید در مورد واقعیتی که باعث رنجتان شده فکر کنید و آن را در ذهنتان حفظ کنید.»

روزی که با جف سر میز صبحانه صحبت کردم متوجه شدم خودم هم گاهی دوستی بودم که از اینگونه مسائل فرار کرده است. من مستقیما در مورد وضعیت سلامتی جف از او نپرسیده بودم البته نه به خاطر اینکه برایم مهم نباشد بلکه به خاطر اینکه می‌ترسیدم ناراحت شود. از دست دادن دیو باعث شد متوجه شدم چقدر فکرم احمقانه بوده است. لازم نبود من به جف یادآوری کنم‌ام اس دارد. او از همه چیز آگاه بود، هر لحظه و هر ثانیه از زندگی‌اش را با این بیماری زندگی می‌کرد.

«سایه بدبختی واقعیتی است که شما نه تنها رنج می‌برید بلکه مجبورید در مورد واقعیتی که باعث رنجتان شده فکر کنید و آن را در ذهنتان حفظ کنید.»

ولی آدام بر اساس واقعیات حرف می‌زد. او می‌گفت بعد از فوت یک عزیز، کودکان انعطاف‌پذیری شگفت‌انگیزی را از خودشان نشان می‌دهند و سعی می‌کنند دوران کودکی‌شان را با شادی سپری کنند و تبدیل به بزرگسالانی می‌شوند که می‌توانند به خوبی خودشان را با شرایط وفق دهند.

گاهی فکر می‌کنیم قوی هستیم ولی کمتر از چیزی که انتظارش را داریم خودمان را کنترل می‌کنیم. گاهی هم کنترل بیشتری روی خودمان و شرایط داریم. من یاد گرفتم وقتی زندگی سعی می‌کند مرا پایین بکشد پسش بزنم، سطح را بشکافم و باز هم نفس بکشم.

می‌توانیم به کودکان کمک کنیم چهار باور اصلی را در خود پرورش دهند: (۱) آن‌ها روی زندگی خود کنترل دارند؛ (۲) آن‌ها می‌توانند از شکست بیاموزند؛ (۳) آن‌ها به‌عنوان انسان دارای ارزش و اهمیت هستند؛ و (۴) آن‌ها دارای نقاط قوت واقعی هستند که می‌توانند به آن متکی باشند و این نقاط قوت را به اشتراک بگذارند.

«می‌دونم که نمی‌دونی قراره در آینده چه اتفاقاتی برات بیفته. ولی نباید احساس تنهایی کنی. من در هر مرحله کنارت هستم»

«بدترین بخش داشتن لنفوم، احساس بیمار از شیمی درمانی یا از دست دادن موهایش نیست. بلکه بدترین بخش، احساس تنهایی و ناپدید شدن همه اطرافیان است چون نمی‌دانند چطور باید ابراز احساسات کنند و یا بدون درک واقعی چیز بدتری می‌گویند».

سه P باعث می‌شود ریکاوری و بازیابی راه به جایی نبرد: ۱)شخصی سازی (Personalization): این باور که ما مقصر هستیم. ۲) فراگیر بودن (Pervasiveness): این باور که اتفاق ناگوار تمام جنبه‌ها و حوزه‌های دیگر زندگی مان را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد. ۳)تداوم (Permanence): اعتقاد به این که پس لرزه‌های این رویداد برای همیشه باقی خواهد ماند.

قصه گو مشاهده می‌کند که همیشه در ساحل دو رد پا وجود دارد به جز زمان‌های «ترس، غم و اندوه و یا شکست» که یک رد پا دیده می‌شود. قصه گو با احساسی پر از بی پناهی و نومیدی، رو به خدا کرده و می‌گوید «چرا دقیقا وقتی بیش از همیشه به تو نیاز داشته‌ام، در کنارم نبودی؟!» خداوند به او پاسخ می‌دهد: «مواقعی که تو در زندگیت فقط یک رد پا می‌دیدی، بخاطر این بود که من تو را حمل می‌کردم!»

از ۲۵۸ میلیون بیوه در سراسر جهان، بیش از ۱۱۵ میلیون نفرشان در فقر زندگی می‌کنند

«وقتی یکی از درهای شادی بسته می‌شود، درهای دیگری باز می‌شود، اما ما برای مدتی طولانی به در بسته شده خیره می‌شویم و به همین ترتیب است که متوجه درهای باز شده نمی‌شویم.»

«وقتی یکی از درهای شادی بسته می‌شود، درهای دیگری باز می‌شود، اما ما برای مدتی طولانی به در بسته شده خیره می‌شویم و به همین ترتیب است که متوجه درهای باز شده نمی‌شویم.»