بریده‌هایی از کتاب درباره معنی زندگی

پیروزی بر خویشتن بزرگ‌تر از فتح تمام جهان است.

در پایان باید اعتراف کرد که نان مهم‌تر از کتاب است،

باید یاد بگیریم که حتی به دانشمندان هم شک داشته باشیم.

بی‌مرگی برای من این معنی را دارد که ما همه اجزای یک کل هستیم، مثل سلول‌هایی در بدن زندگی؛ و مرگِ جزء، زندگی کل است؛ و اگرچه ما در مقام فرد از بین می‌رویم اما کل به واسطهٔ آنچه ما بوده‌ایم و کرده‌ایم، برای همیشه متفاوت می‌شود. خدا در نظر من، علت نخستین یا سرچشمهٔ همهٔ زندگی و انرژی است که حیات و حرکت و هستی ما در اوست؛ او علّت غایی یا هدف و تبلور تلاش‌ها و اشتیاق‌های ماست، کمال دوردستی که نیست اما ممکن است باشد.

چیز، که به زندگی معنی می‌بخشد، فرد را از خودش فراتر می‌برد و او را جزئی هم‌کنشگر در طرحی وسیع‌تر می‌کند. راز معنی‌یابی و رضایتمندی، در داشتن کار و وظیفه‌ای است که همهٔ انرژی‌های فرد را جمع می‌کند و زندگی آدمی را کمی غنی‌تر از قبل می‌کند.

من متوجه شدم که آدم‌های دیندار وضع خودشان را بهتر می‌دیدند اگر غیردیندار بودند و آدم‌های غیردیندار هم خودشان را بهتر می‌دیدند اگر دیندار بودند.

تمام زندگی «هیاهو» است، پس کمی دیگران را بخندان و بهترین کاری را که می‌توانی انجام بده و چیزی را جدی نگیر، چون هیچ چیزی نیست که وابسته به این نسل باشد

گفته‌اند ذهن این توانایی را دارد که از ماده فراتر برود.

من همیشه معتقد بودم ــ و هنوز هم هستم ــ که فلسفۀ زندگی انسان نباید بر تجربۀ شخصی بلکه باید بر مشاهدۀ گسترده و بی‌طرفانه استوار باشد. ما همه چشم برای دیدن و گوش برای شنیدن داریم. به ما فرصت تماشای زندگی پیرامونمان داده شده. آیا آدم باید آن‌قدر تنگ‌نظر باشد که جهان را بر اساس آنچه از قضا خوشبختی یا بدبختی شخصی‌اش بوده قضاوت کند؟ چون من روزی سه وعده غذا می‌خورم آیا نتیجه می‌شود که هیچ جایی گرسنگی نیست؟

خدا، که روزگاری تسلی خاطر زندگی‌های مختصرمان بود و پناهگاه ما در رنج‌ها و مصائبمان، ظاهراً ازصحنه ناپدید شده است؛ هیچ تلسکوپی، هیچ میکروسکوپی، او را کشف نمی‌کند. زندگی، در آن چشم‌انداز فراگیری که فلسفه نام دارد، تکثیر نامنظم حشرات انسانی بر روی زمین است. بیماری عظیمی است که باید زود چاره‌ای برایش اندیشید. در این چشم‌انداز، هیچ‌چیز جز شکست و مرگ، قطعی نیست ـ و زندگی خوابی است که انگار بیداریی در پی ندارد.

فیلسوفان چه مایل باشند و چه نباشند تصدیق کنند که صاحب روح هستیم، بدیهی به نظر می‌رسد که ما مجهز به چیزی هستیم که رویاها و ایده‌ها را تولید می‌کند، و بنای ارزش‌ها را می‌گذارد.

علم مسیحی، رفتارگرایی، دموکراسی، اتومبیل، و شلوار، پیشرفت یا «توسعه» نیستند، آن‌ها «تغییر» ند؛ آن‌ها راه‌های جدیدی در انجام کارهای قدیمی‌اند، خطاهایی جدید در کوشش بیهوده برای فهم اسرار ازلی و ابدی.

قرن هجدهم و به دنبال آن قرن نوزدهم هر چیزی را در گرو یک ایده گذاشت: نشاندن علم به جای الاهیات.

آن‌کس که بر دانش خود می‌افزاید بر اندوه خود می‌افزاید و در حکمتِ بیشتر، بیهودگی بیشتر است.

هر چیز معنوی وقتی به فروش می‌رسد یا به نمایشی رنگ و وارنگ بدل می‌شود، می‌میرد.

در کتیبهٔ غرورآمیزِ مجسمهٔ ویران و متروک اوزیماندیس، بانی بانیان و «پادشاه پادشاهان»، آمده: «به کارهایم بنگرید، عظیم و ماندگار»، اما مسافران، به سادگی چنین گزارش می‌کنند: هیچ چیز کنار آن بقایا نیست. گرداگرد زوال آن بنای باشکوه، ویرانه‌ای غول‌آساست و شن‌های همواری که تا دوردست‌ها گسترده است.

روح یا نامیرنده است و ما نخواهیم مرد، یا با بدن از بین می‌رود و نخواهیم دانست که مرده‌ایم. پس اگر ابدی بودید به زندگی‌تان ادامه دهید و باور نکنید که زندگی‌تان تغییر می‌کند. می‌گویند زندگی‌تان تغییر می‌کند چون به نظر می‌رسد ثابت شده که زمین خالی است. اما شما در زمین زندگی نمی‌کنید.

اگر کسی ماتریالیست باشد، یا معتقد به فلسفهٔ ماشینی، یا اسمش را هر چه دوست دارید بگذارید، می‌توانم تصور کنم که برای او هیچ راه فراری از باور به بیهودگی وجود ندارد، بیهودگی‌ای که طولانی و پیچیده است و حکایت از آن دارد که همه چیز رو به سوی بی‌معنایی و بدتر از آن می‌رود؛

اخلاق بدون خدا همان‌قدر ضعیف است که قانون راهنمایی و رانندگی بدون پلیس.

مسئلۀ مورد نظر ما، در زندگی چنین شکلی از آب درمی‌آید؛ ما آنقدر مشغول زندگی هستیم که به خودمان زحمت نمی‌دهیم راجع به امور غایی و معنای زندگی فکر کنیم. الزامات کار، به پروندۀ فکر و اندیشه خاتمه می‌دهند. کسی که باید معیشت خانواده‌اش را تأمین کند وقتی برای فلسفه‌ورزی هشیارانه ندارد. اگر هم داشته باشد چه بسا بگوید معنی زندگی، تأمین آب و غذای خانواده است، و چه جوابی بهتر از این.