بریده‌هایی از کتاب سفر به سرزمین کوبلای خان (سفرنامه مارکوپولو)

علت اشتیاق خان بزرگ به کاشتن درختان نیز بدان جهت می‌باشد که طالع‌بینان و پیش‌گویان مدعی هستند که کسی که باعث کاشت درختان بسیار گردد از عمر طولانی‌ای برخوردار می‌گردد.

ناحیه‌ی تبت منطقه‌ای وسیع است که استان‌های دیگری در اطراف آن واقع شده است. اهالی آن همگی افرادی ‌بت‌پرست و راهزن و یاغیانی بدطینت هستند

در شهر خان بالیک حدود پنج هزار طالع‌بین و پیشگوی کافر، مسیحی و کاتایی زندگی می‌کنند که خان بزرگ برای تمام آنان درست همچون فقرا سهمیه‌ی غذا و البسه تعیین کرده است. آنان به طور متداول در شهر مشغول نشان دادن فن و توانایی خود هستند. آنان دارای نوعی قدرت مطلق هستند طوری‌که می‌توانند حرکات سیارات در صورت فلکی را ساعت به ساعت و دقیقه به دقیقه در تمام طول سال ثبت کنند. هر ساله تمامی این پیشگویان، هرکدام به سهم خود و توانایی‌شان در این فن مسیر و جابجایی این سیارات و اقمار را بررسی می‌کنند. در نتیجه این بررسی‌ها و اکتشافات قادر به پیش‌بینی شرایطی که تحت تاثیر مسیر حرکت و جابجایی اقمار و وضعیت صورت فلکی و تاثیرات آن هر ساله ایجاد می‌شود، هستند. برای مثال مدعی هستند که در فلان ماه از سال با طوفان، در ماه دیگر با زلزله، بعدی همراه با رعد و برق و باران‌های سیل‌آسا روبرو خواهند شد و یا در ماه‌های بعد مطابق یافته‌های‌شان شاهد شیوع طاعون، جنگ، نزاع داخلی و بسیاری از موارد دیگر خواهیم بود

هنگامی که خان بزرگ یک برداشت محصول عالی، وفور غلات و در نتیجه ارزانی آنها را پیش روی دولت خود می‌بیند، مقدار بسیار زیادی از آن را در انبارهای بزرگ غلات به دور از هرگونه افت و آلودگی برای سه تا چهار سال ذخیره می‌کند. بدین ترتیب وی به وفور ذخایری از انواع مختلف غلات از جمله گندم، جو، ارزن، برنج و سایر حبوبات دیگر را جمع‌آوری می‌کند. سپس، در صورت بروز هرگونه قحطی از این ذخایر بهره می‌جویند

اکثر مردم منطقه‌ی کاتای از همان نوشیدنی‌ای استفاده می‌کنند که قبلاً در این کتاب برایتان گفته بودم. آنها از برنج و دسته‌ای از ادویه‌جات به خصوص و عالی نوعی نوشیدنی تهیه می‌کنند که نسبت به هر نوشیدنی دیگر برتری دارد. نوشیدنی‌ای شفاف که به دلیل خاصیت محرکی که دارد بسیار سرخوشی‌آور است.

اشتیاق خان بزرگ به کاشتن درختان نیز بدان جهت می‌باشد که طالع‌بینان و پیش‌گویان مدعی هستند که کسی که باعث کاشت درختان بسیار گردد از عمر طولانی‌ای برخوردار می‌گردد.

مردان این ناحیه از اینکه مسافر و یا مرد غریبه‌ای به زنان، دختران، خواهران و یا هر زن دیگری در خانه‌شان دست درازی کند نه تنها به هیچ وجه آزرده خاطر نمی‌گردند بلکه این را لطف بزرگی از جانب غریبه به حساب می‌آورند زیرا که آنها این عمل را موجب خشنودی خدایان و بت‌های‌شان می‌دانند و گمان دارند اینگونه از سوی آنان قرین رحمت و در معرض وفور نعمت قرار می‌گردند.

بعد از این پیروزی قبایل مختلفی که خان بزرگ را در این جنگ همراهی کرده بودند از جمله: مسلمانان، ‌بت‌پرستان، یهودیان و بسیاری از افراد دیگری که منکر خداوند بودند علامت صلیبی را که نایان با خود در جنگ به همراه آورده بود به سخره گرفتند. آنها به مسیحیانی که در آنجا بودند کنایه می‌زدند و می‌گفتند: ببین نشان خدای‌شان چه طور کمک‌شان کرد! اصلا مسیحی دیگر کیست! این تمسخرها و کنایه‌ها مستقیما به گوش خان بزرگ رسید بنابراین کسانی را که در حضور او صلیب را به سخره گرفته بودند بشدت توبیخ کرد. سپس تمام مسیحیان حاضر در آنجا را فراخواند و آنان را تسلی داد و گفت: اگرخدای شما به نایان یاری نرساند دلیل بسیار خوبی برای خود داشته است. زیرا او خدایی متعال است که جز در راه خوبی و درستی یاری نمی‌رساند.

تبریز نخستین شهر بزرگ ایران بود که مارکو به آن وارد شد. وی آن را با نام «تاوریز» می‌خواند. جاده تجارتی هندوستان به قسطنطنیه در آن ایام از این شهر می‌گذشت. او می‌گوید: «تبریز از چنان موقعیت خوبی برخوردار است که کالای بازرگانی از هندوستان و بغداد و موصل و هرمز و جاهای دیگر به آسانی وارد شهر می‌شود. مردم از راه داد و ستد و پیشه‌وری روزگار می‌گذرانند. پیشه‌وری آنان عبارت است از پارچه‌بافی در انواع گوناگون، پارچه‌هایی گرانبها از جنس زر و ابریشم. در اینجا سنگ‌ها و مرواریدهای گرانبهایی هم خرید و فروش می‌شود و داد و ستد در شهر بسیار خوب است و بازرگانان مسافر به سودهای کلانی می‌رسند

اکثر این مردم سگ‌های بولداگی به بزرگی یک کره الاغ که مهارت زیادی در گرفتن شکار، به خصوص در گله‌ی حیوانات وحشی که به وفور در این منطقه رها هستند، دارند. البته آنها برای شکار از تعداد زیادی سگ‌های شکاری متنوع در کنار شاهین و بازهای شکاری متبحر در پرواز و شکار استفاده می‌کنند.

مردم بومی این منطقه همگی ‌بت‌پرست و بدرفتار هستند. آنها دزدی و بدرفتاری را به هیچ وجه زشت نمی‌دانند و بزرگ‌ترین دغل کاران و ماهرترین دزدان جهان هستند. زندگی آنان به کمک شکار، گله‌ها و میوه‌های رشد کرده بر درختان می‌گذرد.