بریده‌هایی از کتاب پی گیر اخبار نباشید

اخبار و رسانه‌های خبری یک صنعت بزرگ سرگرمی هستند که از طریق جلب توجه افراد جامعه، درآمد کسب می‌کنند؛ یعنی ما نه‌تنها چیزی از اخبار به دست نمی‌آوریم، بلکه چیزهای زیادی را نیز در راه پیگیری اخبار از دست می‌دهیم؛ مانند توجه و تمرکز، زمان، آسایش، آرامش روانی و ... .

در زمانه‌ای که هنوز همه افراد در هر جایی دسترسی سریع و همزمان به اخبار نداشتند، افراد مشهور دارای ویژگی‌ها و معیارهای خاصی بودند؛ آن‌ها به علت دستاورد یا قدرتشان بود که شهره می‌شدند؛ مثلاً کسی که در زمینه علم یا هنر دستاورد مهمی داشت یا فردی که به دلیل قدرت بدنی بر تمام حریفانش پیروز می‌شد. در هر صورت، شهرتی که نصیب افراد می‌گردید، دارای یک علت واقعی، ملموس و منطقی بود.

با ظهور رسانه‌های مختلفی که می‌توانستند یک خبر را در مدت زمانی محدود در میان جمعیت کثیری نشر دهند، کم‌کم شاهد آن شدیم که افراد بدون داشتن هیچ یک از مؤلفه‌های دستاورد یا قدرت، مشهور می‌شدند. این عده که آن‌ها را تحت عنوان «سلبریتی» می‌شناسیم، عموماً با دلایلی بی‌ربط به جامعه و زندگی ما به شهرت رسیده‌اند. در جهان امروز، رسانه کمک می‌کند تا ارتباط میان شهرت با دستاورد، قدرت و شایستگی، کمرنگ و به کلی قطع شود. همین موضوع بستری برای ایجاد شهرت کاذب گردیده است. در واقع سلبریتی بودن یک گزاره خودارجاع است؛ یعنی علت سلبریتی بودنِ سلبریتی‌ها، سلبریتی بودنشان است.

اعتیاد به اخبار همانند هر نوع اعتیاد دیگری، مضرات جدی دارد و البته مانند هر موضوع یا ماده اعتیادآوری، جذابیت‌هایی دارد که شما را وسوسه نموده و به دام می‌اندازد.

همین حالا فکر کنید و ببینید چند تیتر خبری از هزاران تیتری که روزانه از طرق مختلفی مثل تلویزیون، رادیو، نرم‌افزارهای نصب شده روی گوشی موبایل، اینترنت و فضای مجازی، روزنامه و مجلات خبری به سمتتان سرازیر می‌شود، در تصمیم‌گیری‌ها، اهداف و انگیزه‌هایتان در زندگی مؤثر بوده‌اند؟ شاید به زحمت یک تیترِ اثرگذار پیدا کنید.

واقعیت این است که هر روز و هر سال اتفاقات مهم و جالب توجهی در جهان رخ می‌دهد، اما خبرنگاران و منابع خبری که شما آن‌ها را تحت عنوان رسانه‌های خبری می‌شناسید در واقع همانند بنگاهی هستند که تصمیم می‌گیرند چه چیزهایی را به شما اطلاع دهند و چه چیزهایی را اطلاع ندهند. پس این خودتان نیستید که دارید نسبت به جهان و مردم آن آگاهی کسب می‌کنید، بلکه دیگران هستند که اهمیت موضوعات را برای شما تعیین می‌کنند. بنابراین اگر می‌خواهید اعتیاد خود را به این نحو توجیه کنید که «اخبار را دنبال می‌کنم تا از اتفاقات مهم بی‌اطلاع نمانم»، باید بدانید که دروغی بزرگ تحویل خودتان داده‌اید. با محدود کردن خودتان در دنیای اخبار رسانه‌ای، از بسیاری از پدیده‌ها بی‌اطلاع خواهید ماند.