جامعهشناسی وعدهٔ روشنگری میدهدنه روشنگری دینی یا معنوی، بلکه روشنگری فکری؛ وعدهٔ پیروزی خِرد بر افسانه، علم بر خرافه و دموکراسی بر سلطه.
محسن
راهحلهای سیاسی اگر مبتنی بر پیشفرضهای غلط، تعصب و نپذیرفتن تفاوت باشند سودمند نخواهند بود. اگر از طریق قدرت سیاسی، اقتصادی و نظامی بر ما تحمیل شوند کارایی نخواهند داشت. راهحلهای معقول و مؤثر باید به شیوهای دموکراتیک و با کمک نظریهٔ اجتماعیای که تحت مشاهدهٔ نظاممند و تحلیل دقیق قرار گرفته به دست بیایند. من فکر نمیکنم که جهان بیعیبونقص ممکن باشد، و جامعهشناسی نیز رسیدن به آرمانشهر را به ما وعده نمیدهد.
محسن
نیروهای اجتماعی شکل و اندازههای متفاوتی دارند و معمولاً بهنحوی بر ما اثر میگذارند که قابل تشخیص نیست. برخی از این نیروها در فرهنگ و بعضی در اقتصاد حضور دارند؛ برخی در مواجهههای نزدیک و رودررو بر ما اثر میگذارند، اما برخی دیگر در اعماق روان ما یافت میشوند. البته تمامی اینها تاریخی دارند که از نسلهای پیش از ما آغاز میشود. نخستین گام بهسوی جهانی بهتر عبارت است از شناسایی این نیروها و تفکیکشان به خوب و بد، جداکردن آنهایی که شأن و آزادیمان را محدود میکنند از آنهایی که همیاری و عدالت را افزایش میدهند. علم جامعهشناسی میتواند در این جستوجو به ما کمک کند.
محسن
ما هم آزادیم براساس انتخابهای خودمان عمل کنیم و هم نیروهای اجتماعی بسیار قدرتمندی ما را شکل میدهند.
محسن