بریده‌هایی از کتاب سرنوشت فلسطین

اما شکست سیاسی دیگری نیز که صهیونیست‌ها در سال ۱۹۶۹ متحمل شدند، این بود که فتح و دیگر گروه‌های چریکی، کنترل سازمان آزادی‌بخش فلسطین (ساف) را به دست گرفتند.

اشغال، اشغال است. شما هرگز نمی‌توانید به آن عادت کنید. برای اینکه مطمئن شوید، کافی است به دیوارهای حائل قدس نگاه کنید که اینک تعدادی‌شان فروریخته و شهر به‌ظاهر یک‌دست شده است؛ اما در عین حال، دیوارهای میان انسان‌ها بلندتر از همیشه پابرجا هستند. باسیل السَحَر، معلم مدرسة فلسطینی

در این میان، سازمان‌های صهیونیست مستقر در ایالات متحده نیز تمام تلاش خود را کردند تا زمینه‌سازی کنند و تصویری اغراق‌آمیز برای مخاطبان غربی به نمایش بگذارند: دریایی از اعراب وحشی که تهدید کرده‌اند ملتی کوچک، اما شجاع و استوار را از بین خواهند برد.

رهبران قدیمی فلسطین که مردمِ خود را در قیام سال ۱۹۳۶ گمراه کردند، در جنگ سال ۱۹۴۸ از میان برداشته شدند. و اینک رهبران جدیدی به میدان آمده بودند که دیگر حساب بانکی یا املاکی نداشتند که بخواهند نگران آن باشند. آن‌ها آماده می‌شدند تا فلسطینی‌ها را در جنگ خلق رهبری کنند؛ جنگی که با دارایی‌های مردم تجهیز شده بود و در آن هرکسی را که قصد داشت بجنگد، آموزش می‌دادند و مسلح می‌کردند.

گروه‌های فلسطینی به‌طور پراکنده در همهٔ کشورهای عربی اقدام به تشکیل هسته‌هایی کردند که خود را برای روز مبارزه با اسرائیل مهیا می‌کردند. شکل‌گیری این گروه‌ها درست هم‌زمان شده بود با وقوع انقلاب در کشورهای آسیایی و آفریقایی و آمریکای لاتین. فلسطینی‌ها سعی می‌کردند تا از تجربیات مردم الجزایر که جنگی هفت‌ساله را در برابر استعمار فرانسه متحمل شده بودند، استفاده کنند.

فعالان جنبش ملی‌گرای عرب، حتی با وجود اینکه در برخی کشورها، همچون اردن، همراه‌داشتن کتب مارکسیستی مجازات زندان را در پی داشت، آثار مارکس و لنین و هوشی مینه و چگوارا را مطالعه می‌کردند.

اما اشغال نوار غزه از سوی اسرائیل، به‌طور خاصی وحشیانه بود. با واردشدن سربازان به غزه، آن‌ها فهرستی از اسامی فداییان را در مرکز اداری مصری‌ها پیدا کردند؛ سپس، به‌طور هدفمند، دویست‌وپنجاه نفر از جوانان فلسطینی را دستگیر و اعدام کردند؛ جوانانی که فقط هشتاد نفر از آن‌ها طی اعدامی دسته‌جمعی در وسط حیاط یک مدرسه کشته شدند.

لشکرکشی اسرائیل به سوئز باعث شده بود تا چهرهٔ زیاده‌خواه و خشن آن برای بسیاری از مردم جهان، از جمله آفریقا و آسیا و آمریکای لاتین، آشکار شود؛ اگرچه در حقیقت مردم فلسطین بودند که با پیامدهای ناگوار این امر مستقیماً مواجه می‌شدند.

در اکتبر ۱۹۵۶، طی معاهده‌ای محرمانه، اسرائیل و فرانسه و بریتانیا با یکدیگر توافق کردند تا به صحرای سینا در مصر و نوار غزه حمله‌ور شوند. نقشه از این قرار بود که نیروهای اسرائیلی با حمایت نیروهای دریایی و هوایی بریتانیا و فرانسه تا سرحد کانال سوئز پیشروی کنند. و به‌دنبال آن، بن گوریون نیز پیش‌دستانه، سرخوش از این پیروزی، اظهار کرد که «ما پادشاهی سوم اسرائیل را برپا کردیم!»(۲) البته هنوز زمان چنین شادی مغرورانه‌ای فرا نرسیده بود.

بن گوریون معتقد بود که اعراب و به‌خصوص این موج جدید ملی‌گرایان عرب، تنها زبان زور را متوجه می‌شوند. او عقیده داشت که اکنون زمان آن فرا رسیده تا اسرائیل نقش خود را به‌عنوان سگ نگهبان ایفا کند. فقط کافی بود که ناصر پای خود را از گلیمش درازتر کند تا اسرائیل او را به سزای عملش برساند. و آن وقت دیگر اگر اسرائیل در این حمله به مصر، قلمرو خود را نیز می‌توانست گسترش دهد، نورِعلی‌نور می‌شد.