بریده‌هایی از کتاب قوی سیاه

درواقع، هرچه کارها تکراری‌تر باشند کار پیش‌بینی آسان‌تر می‌شود. ولی در روزگار نوین ما همیشه چیزی غیرتکراری پیدا می‌شود.

ساختار ژنتیک ما نتوانسته است پابه‌پای تغییر جهان متحول شود. ما از محیط خودمان بیگانه شده‌ایم.

گویی آنچه بر دیگران رفته بود سزاوار او نبود

به زندگی شخصی خودتان توجه کنید، به حرفه‌ای که برگزیده‌اید، به نخستین دیدار با همسرتان، به تبعید از وطنتان، به خیانت‌هایی که به شما شده، به ناگهان دارا یا مستمند شدنتان. کدام‌یک از این رخدادها از روی برنامه پیش رفتند؟

روزی ببینم علم و تصمیم‌گیران، بار دیگر به آنچه مردم باستان همواره می‌دانسته‌اند، برسند و آن این است که بالاترین دستاورد ما احترام است.

وقتی بانکداران «محتاط» سود می‌کنند، خودشان پاداش می‌گیرند؛ وقتی زیان می‌بینند، ما خرجش را می‌دهیم.

ما به‌طورخودبه‌خود نمی‌فهمیم که «حواسمان نیست که یاد نمی‌گیریم».

ذرهٔ غباری را در کنار سیاره‌ای که میلیاردها برابر کرهٔ زمین است در نظر بگیرید. آن ذرهٔ غبار نمایانگر احتمال مثبت برای زادمان شما، و آن سیارهٔ بزرگ احتمال منفی علیه آن است. پس بی‌خیال موضوعات کوچک. مثل آن آدم ناسپاسی نباشید که کاخی را هدیه گرفته بود ولی به‌خاطر سفیدک‌هایی که در دست‌شویی زده بود غر می‌زد. دندان اسب پیش‌کشی را نشمرید –یادتان باشد شما یک قوی سیاه هستید

مشکل ما تنها این نیست که آینده را نمی‌دانیم، ما بیشتر گذشته را هم نمی‌دانیم.

بار دیگری که از شما خواسته شد دربارهٔ رویدادهای جهان سخن بگویید، ندانستن را بهانه کنید

من بارها در متون گوناگون خوانده‌ام که مرکز «فکر» جانوران، قشر مغز است و موجوداتی که قشر مغزشان بزرگ‌تر است هوشمندترند –ما انسان‌ها بزرگ‌ترین قشر را داریم. مدیران بانک‌ها، دلفین‌ها، و میمون‌های عموزاده، در پله‌های بعدی هستند

راهبرد کاشفان و سرمایه‌گذاران این است که با برنامه‌ریزی بالابه‌پایین کمتر کار دارند و بیشتر به شناسایی و چین و واچین فرصت‌های پدیدآمده می‌پردازند.

ایدهٔ من در کتاب قوی سیاه این است که مردم را مجبور سازم دربارهٔ ناشناخته‌ها و قدرت آنها تفکر و تأمل کنند، به‌ویژه دربارهٔ دستهٔ معینی از رویدادها که نمی‌توانیم به تصور و خیال درآوریم، اما می‌تواند هزینهٔ بسیار زیادی برایمان داشته باشد؛

ایدهٔ من در کتاب قوی سیاه این است که مردم را مجبور سازم دربارهٔ ناشناخته‌ها و قدرت آنها تفکر و تأمل کنند، به‌ویژه دربارهٔ دستهٔ معینی از رویدادها که نمی‌توانیم به تصور و خیال درآوریم، اما می‌تواند هزینهٔ بسیار زیادی برایمان داشته باشد؛

شعار تونی این است: «بگرد ببین کی هالوست.» آشکار است که مضمون شعار او اغلب بانک‌ها هستند: «کارمند بانک در بند هیچ‌چیز نیست.» یافتن این هالوها سرشت دوم تونی شده است. اگر همراه تونی چرخی در محله بزنید، تنها از گفت‌وشنود با او کلی اطلاعات دربارهٔ اینکه دنیا دست کیست به دست می‌آورید.

استالین، که چیزی دربارهٔ مرگ‌ومیر می‌دانست، می‌گفت: «یک مرگ فاجعه است، یک‌میلیون مرگ، آمار.» آمارها در ما خاموش می‌مانند.

وقتی بخواهیم از واقعیت (معلول) به مدل‌های توجیهی محتمل (علل احتمالی) پی ببریم، در قیاس با کسی که وارونهٔ این کار را انجام می‌دهد (از علت به معلول می‌رود)،

اما بار دیگر می‌گویم شیوهٔ ادعایی توجیه رویدادها مهم است نه روند وقوع آنها

مثلث تیرگی می‌نامم: ۱‌) توهم درک. همه گمان دارند آنچه را که در جهان می‌گذرد می‌فهمند، جهانی که پیچیده‌تر (یا بختی‌تر) از آن است که در کمند فهم افتد. ۲‌) تحریف پس‌نگرانه. ما تنها پس از رخ دادن پیشامدها می‌توانیم وضع را ارزیابی کنیم؛ چنان‌که گویی آنها را در آینهٔ دید عقب می‌بینیم. تاریخ در کتاب‌های درسی آراسته‌تر و روشن‌تر از واقعیت تجربی است. ۳‌) قائل بودن به اعتباری بیش از اندازه برای اطلاعاتِ مربوط به رویدادها، و ناتوانی مراجع و اهل علم، به‌ویژه در هنگام مقوله‌بندی –یعنی «افلاتونی» سازی آنها. هیچ‌کس نمی‌داند چه خبر است

من نمی‌گویم مُثُل افلاتون وجود ندارند. مدل‌ها و سازه‌ها، این نقش‌های متفکرانه از واقعیت، همیشه نادرست نیستند؛ آنها فقط در کاربردهای خاصی نادرست‌اند.