بریده‌هایی از کتاب در انتظار تاریکی، در انتظار نور

بعضی گفت‌وگوها در ذهن می‌ماند. معمولاً اولین گفت‌وگو فراموش نشدنی‌ترین است و بعد، آخرین گفت‌وگو.

گورستان برای ما یادآور بیهودگی تلاش‌های انسان است.

آزادی یعنی چه؟ یعنی داشتن حق آنکه فضایی برای اعمال خود تعیین کنی. چه کسی چنین حقی را اعطا می‌کند؟ ما با این حق به دنیا آمده‌ایم.

آن‌ها که روزگاری نام عدالت را لوث می‌کردند چگونه عدالتی را برقرار می‌کنند؟ در جامعه‌ای که بیشتر عاملان جنایات در حکومت گذشته سر کار خود مانده‌اند چه اصلاحاتی می‌توان توقع داشت؟ انقلاب پایان نیافته، هنوز خیلی کار باقی است و تا روزی که جراحت‌هایی را که به فرسودن پیکر سیاست ادامه می‌دهند از میان برنداریم انقلاب تکمیل نخواهد شد.

می‌تواند داد بزند ولی می‌داند کسی به فریادش نخواهد رسید. چه کند؟ چه باید بکند؟ التماس کند؟ به معاون، بخشی از اجرتش را پیشنهاد کند؟ بیرون برود و در را محکم پشت سرش ببندد؟ چگونه روزگار خود را بگذراند؟ برای چه زندگی کند؟ بلند می‌شوند و به زور لبخند می‌زند.

همه در این کشور زندگی می‌کنیم. در شرایط موجود، هر کدام از ما به نحوی مجروح از آن بیرون آمدیم. و چه کسی می‌تواند مرزی میان گناه و بیگناهی تعیین کند در شرایطی که این مرز جایی در عمق تک‌تک افراد وجود دارد؟ مردم به این امید حکومت گذشته را ساقط کردند که عدالت را ببینند.

«در زندگی پر حرص و آز امروزی که دیگر کسی فرصت نگاه کردن به اطراف خود ندارد، باید آنچه را که مردم هر روز از دست می‌دهند به آن‌ها نشان دهیم. این بدان معنی نیست که به سرعت از تصویری به تصویر دیگر برویم، بلکه تأملی است بر همه‌ی چیزهایی که شاید به نظر ما معمولی بیاید است.

کاری که به قیمت از دست دادن استقلال تمام شود چه ارزشی می‌تواند داشته باشد؟

«در زندگی پر حرص و آز امروزی که دیگر کسی فرصت نگاه کردن به اطراف خود ندارد، باید آنچه را که مردم هر روز از دست می‌دهند به آن‌ها نشان دهیم. این بدان معنی نیست که به سرعت از تصویری به تصویر دیگر برویم، بلکه تأملی است بر همه‌ی چیزهایی که شاید به نظر ما معمولی بیاید است.

معمولاً یه عده می‌برن و یه عده می‌بازن. بعضی وقت‌ها این‌طور می‌شه اونایی که می‌بازن اونایی هستن که خیال می‌کردن بردن و برعکس.