بریده‌هایی از کتاب فلسفه ملال

در ملال عمیق، هیچ چیزی برای انسان خواستنی نیست. در این حالت، دنیا افسرده و مرده است.

تلاش برای بررسی مشکل ملال به‌معنای تلاش برای درک این است که کیستیم و در این برههٔ خاص از زمان در دنیا چه جایگاهی داریم. ما در دل فرهنگ ملال زندگی می‌کنیم، و فلسفهٔ ملال تلاش فروتنانهٔ من است برای کنار آمدن با این فرهنگ.

انسان‌ها به معنا معتادند. ما همه مشکل بزرگی داریم: زندگی ما باید نوعی محتوا داشته باشد و نمی‌توانیم زندگی‌ای را تحمل کنیم که از نوعی محتوای معنابخش تهی باشد. بی‌معنایی ملال‌انگیز است و برای توصیف ملال می‌توان از استعارهٔ عقب‌نشینی معنا بهره جست. ملال را می‌توان آزردگی‌ای دانست که نشانهٔ این است که نیاز به معنا برآورده نشده است. برای این‌که بتوانیم این ناراحتی را برطرف کنیم، به‌جای بیماری به نشانه‌های آن حمله می‌کنیم و چیزهای مختلفی را به‌جای معنا می‌نشانیم.

ملال با بیکاری ارتباط ندارد، بلکه با معنا مرتبط است.

پسوآ به‌درستی می‌گوید که سخت‌کوشی اغلب به‌اندازهٔ بیکاری ملال‌انگیز است. من شخصاً هیچ‌گاه به‌اندازهٔ زمانی که مشغول تکمیل رساله‌ای بزرگ، بعد از چندین سال کار بودم، گرفتار ملال نشدم. این کار مرا چنان دچار ملال کرد که برای ادامه‌اش مجبور شدم همهٔ ارادهٔ خود را به‌کار بگیرم و تنها چیزی که نصیبم شد خستگی عظیم بود. به نظرم کار کاملاً بی‌معنایی بود، و آن را تقریباً مثل یک ماشین خودکار به‌پایان رساندم.

در غیاب رابطه با خداوند، برای فراموشیِ بیچارگی خود به لذت‌ها روی می‌آوریم،

ملالْ پردهٔ معنا را از روی چیزها کنار می‌زند و تهی‌بودگی و بی‌دوامی آن‌ها را نمایان می‌کند. پس دقیقاً چه چیزی باقی می‌ماند؟ به‌جز هستی، هیچ

ئی. ام. چوران می‌گوید: "درد مکان مشخصی دارد، ولی ملالْ شیطانی را احضار می‌کند که خانه و پشتیبانی ندارد و به‌جز این هیچی شناسایی‌ناپذیر، که ما را می‌فرساید، هیچ چیزی ندارد".

البته تنهایی فی‌نفسه چیز خوبی نیست و اغلب همچون باری بر شانه‌هایمان سنگینی می‌کند، ولی منفعت بالقوه‌ای نیز دارد. همهٔ انسان‌ها تنها هستند، و برخی بیش از دیگران تنهایند. ولی هیچ کس را گریزی از تنهایی نیست. مهم این است که چگونه با این تنهایی روبه‌رو می‌شویم و آیا آن را فقدانی می‌دانیم که آرامش ما را سلب می‌کند، یا امکانی که ما را به آرامش می‌رساند. اولاف بول دربارهٔ "فکر عالی و حساس تنهایی" نوشته است. (۲۹) تنهایی به ما امکان می‌دهد که به‌جای جست‌وجوی تعادل در دیگران و چیزهای دیگر که چنان سرعتی دارند که همواره از دستان ما بیرون می‌لغزند، در وجود خود به جست‌وجوی آن برخیزیم.

تنها چیزی که مهم است ظاهر است: "احساس گُهی دارم، ولی ظاهرم عالی است". (۸۸)