کتاب صوتی مرشد و مارگریتا مشهورترین نوشته میخائیل بولگاکف، نویسنده روس است. که با ترجمه روان عباس میلانی و صدای حامد فعال منتشر شده است. کتاب صوتی مرشد و مارگاریتا رمانی انتقادی است به مسکوی زمان زندگی نویسنده. مرشد و مارگاریتا به نظر بسیاری از منتقدین در گروه شاهکارهای ادبی تقسیم بندی می‌شود.

درباره‌ کتاب مرشد و مارگاریتا

مرشد و مارگاریتا، رمان هیجان‌انگیزی است که در روسیه روایت می‌شود. کتاب سه بخش دارد. بخش اول که کتاب با آن شروع می‌شود درباره سفر شیطان به شهر مسکو است. در این بخش یک سردبیر و یک شاعر در یک پارک باهم صحبت می‌کنند که فردی به نام ولند به صحبت‌های آنان اضافه می‌شود. آن دو از خدا و شیطان سخن می‌گویند و ولند که خود ابلیس است به میان صحبت‌شان می‌آید و داستان جالبی را می‌سازد.

بخش دوم کتاب درباره‌ به صلیب کشیده شدن عیسی است. بخش دوم کتاب خودش بخشی از نوشته‌های شخصیت مرشد در کتاب است. این قسمت به داستان زندگی پونتیوس پیلاطس، قیصر روم در زمان مصلوب شدن عیسی مسیح اشاره می‌کند.

بخش سوم کتاب، به جریان عشق مرشد و مارگاریتا می‌پردازد. مرشد همان کسی است که کتابی درباره‌ عیسی نوشته است. مارگاریتا معشوقه‌ مرشد است. عشق بین این دو نفر چنان شدت می‌گیرد که مارگاریتا همسرش را ترک می‌کند تا به مرشد بپیوندد. این خطوط داستانی در ابتدا چندان ربطی به هم ندارند اما داستان پیش می‌رود و تمام خط‌های داستانی را به هم می‌رساند.

مرشد و مارگريتا را شايد بتوان از آثار شگفت انگيز ادبيات جهان به حساب آورد. در زمانى كه ادبيات فرمايشى تسمه از گرده ادبيات شوروى كشيده بود و عرصه را بر چهره‌هاى درخشان ادب روسيه شوروى تنگ كرده بود، ميخائيل بولگاكف دوازده سال آخر عمر خود را صرف نوشتن رمانى كرد كه به نظربسيارى از منتقدين با «كلاسيكهاى» تاريخ رمان پهلو مى‌زند و بى‌ترديد در زمره درخشان‌ترين آثار ادب تاريخ روسيه به‌شمار مى‌رود. واضح است كه در فضاى ادبى خفه دوره استالين، اثر بی‌نظیری چون مرشد و مارگريتا حق انتشار نداشت و ۲۵ سال طول كشيد تا بالاخره در سال ۱۹۶۵، حاکمان شوروى، پس از حذف بيست و پنج صفحه از متن كتاب، آن را در تيراژ محدودى چاپ كردند. كتاب با استقبال كم‌نظير مردم شوروى روبه‌رو شد؛ به خاطر تيراژ كم، جلسات قرائت عمومى تشكيل مى‌شد كتاب فوراً به يكى از داغ‌ترين كالاهاى بازار سياه شوروى تبدیل شد.

مرشد و مارگريتا به بسيارى از زبان‌هاى زنده دنيا ترجمه شد و حيرت و تحسين منتقدين را برانگيخت؛ صدها رساله و كتاب و مقاله درباب جوانب گوناگون مرشد و مارگريتا چاپ شد . حتى منتقدين رسمى شوروى هم بالاخره به ارج و اهميت بولگاكف اعتراف كردند و مقالاتى در نقد و ستايش مرشد و مارگريتا و ديگر آثار او نوشتند.

شنیدن کتاب مرشد و مارگریتا را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این کتاب را به تمام علاقه‌مندان به ادبیات داستانی جهان پیشنهاد می‌کنیم.

درباره‌ میخائیل بولگاکف

میخائیل بولگاکف متولد ۱۵ مه ۱۸۹۱ در کی‌یف اوکراین است. او در سال ۱۹۱۶ فارغ التحصیل پزشکی از دانشگاه کی‌یف شد. و برای خدمت به یک روستا‌ فرستاده شد. کتاب یادداشت‌های روزانه‌ یک پزشک جوان از خاطرات همین دوران نوشته شده است. در زمان جنگ‌های داخلی روسیه، بولگاکف به عنوان پزشک در جبهه‌ها خدمت می‌کرد. میخائیل بولگاکف در طول عمر خود سه‌بار ازدواج کرد. بسیاری از منتقدان همسرآخر او، یلنا شیلوفسکی را منبع الهام شخصیت مارگاریتا در کتاب مرشد و مارگاریتا می‌دانند. از میان کتاب‌های مشهور او می‌توان به مرشد و مارگاریتا، قلب سگی، برف سیاه، تخم‌مرغ‌های شوم و دست‌نوشته‌ها نمی‌میرند اشاره کرد.

میخائیل بولگاکف در ۱۰ مارس ۱۹۴۰ به دلیل یک بیماری کبدی درگذشت.

بخشی از کتاب مرشد و مارگریتا

بزدومنى سعى كرد با نگه‌داشتن نفس خود، جلو سكسكه‌هاى مزاحم را بگيرد ولى اين عمل او تنها باعث بلندتر و پر دردتر شدن سكسكه‌ها شد. در همان لحظه برليوز سخنرانى خود را قطع كرد، زيرا خارجى يكباره از جا برخاست و به دو نويسنده نزديك شد. بهت‌زده به او خيره شدند.

شخص ناشناس، با لهجه‌اى خارجى، ولى به زبان روسى سليس گفت: «مرا مى‌بخشيد كه بى‌آنكه خودم را معرفى كنم مزاحم مى‌شوم... ولى موضوع بحث فاضلانه شما آنقدر جالب بود كه...» در اينجا مؤدبانه كلاه بره‌اش را از سر برداشت و دو دوست ناچار از جا بلند شدند و سرى تكان دادند.

برليوز فكر كرد: «نه ظاهرآ بايد فرانسوى باشد.»

بزدومنى انديشيد: «لهستانى است!»

بايد اضافه كنم كه از همان نگاه اول، خارجى توى ذوق شاعر زده بود؛ اما برليوز از سر و وضع او خوشش آمده بود؛ يا اگر دقيقتر بگوييم، از او خوشش نمى‌آمد بلكه توجهش به او جلب شده بود.

خارجى محترمانه پرسيد: «اجازه هست بنشينم؟» و همينكه دو دوست با بى‌ميلى جابجا شدند او با ظرافت خود را در ميان آندو قرار داد و فورآ وارد بحث شد. در حاليكه چشم سبز خود را به طرف برليوز چرخانده بود، پرسيد: «اگر اشتباه نكنم، شما مى‌گفتيد كه مسيح هرگز وجود نداشته، درست شنيدم؟»

برليوز محترمانه جواب داد: «نه، اشتباه نكرده‌ايد. دقيقآ همين را گفتم.»

خارجى با تعجب گفت: «عجب جالب است!»

بزدومنى فكر كرد كه: «اين ديگر چه مى‌خواهد!» و سپس چهره در هم كشيد.

مرد ناشناس، به بزدومنى كه در طرف راست او نشسته بود، رو كرد و پرسيد: «و آيا شما با دوست خود هم‌عقيده‌ايد؟»

شاعر كه عاشق استفاده از عبارات متظاهرانه‌اى بود كه عدد و رقم داشته باشد گفت: «صد در صد!»

همصحبت ناخوانده فرياد زد: «شگفت‌انگيز است!» و سپس در حالى كه موذيانه به اطراف نظر مى‌انداخت، صداى خود را كوتاه كرد و گفت: «جسارتم را مى‌بخشيد، ولى آيا درست فهميدم كه شما به خدا هم ايمان نداريد؟» نگاه وحشت‌زده‌اى به آنها انداخت و افزود: «قسم مى‌خورم اين مطلب را به كسى نگويم!»

برليوز به واهمه‌هاى اين توريست خارجى لبخند محوى زد و جواب داد: «بله، ما هيچ‌كدام به خدا ايمان نداريم. البته مى‌توانيم در اين باره با آزادى كامل صحبت كنيم.»

خارجى به پشتى نيمكت تكيه زد و با صدايى كه به وضوح از شدت كنجكاوى مى‌لرزيد پرسيد: «شما... ملحد هستيد؟»

برليوز لبخندزنان جواب داد: «بله، ما ملحد هستيم.» و بزدومنى با عصبانيت فكر كرد: «خارجى لعنتى! مثل اينكه مى‌خواهد مرافعه‌اى راه بيندازد.»

خارجى شگفت‌آور، سرِ خود را به نوبت به دو طرف چرخاند و به هر يك از آنها مدتى خيره نگاه كرد و تعجب‌زده گفت: «چقدر جالب است!»