بریده‌هایی از کتاب دلایلی برای زنده ماندن

وقتی شما می‌هراسید و چیزی برای هراسان شدن وجود ندارد، مغزتان به تدریج دست به تهیه و تولید پدیده‌های هراس‌آور می‌زند.

افسردگی یک بیماری‌ست؛ اما با علائمی چون یک جوش صورت یا سرفه بروز نمی‌کند. این مرض مستتر است، بنابراین مشاهدهٔ علائمش نیز دشوار است.

من برای پایداری، دیگر دلایل محکمی داشتم. برای اینکه در موقعیت‌های خطیر قرار بگیرم، دیگر نیاز نبود کار خاصی انجام دهم. برای آب‌دیده شدن، نیاز است در شرایط خطیر قرار بگیرید؛ نیاز است درد بکشید.

دست‌کم در نسخهٔ فیلم شدهٔ زندگی هوارد هیوز چنین نشان داده می‌شود که تأکید لجوجانه بر تنها یکی از ابعاد وجودی انسان است که اختلال وسواس فکری- عملی در او را موجب می‌شود. همین اختلال روانی بود که باعث شد هوارد هیوز، به تدریج در یکی از اتاق‌های هتلی در لاس‌وگاس زندانی شود و بیرون نیاید. پس از فیلم آندریا به من گفت: «توی مت هیگ هم کلی مت هیگ وجود داره.» البته این مطلب را به شوخی بیان کرد؛ اما شوخی‌ای که واقعیتی نیز در آن نهفته بود. پس من، به هرآنچه از شدت «منِ افراطی‌ام» بکاهد و آن را کم‌رنگ‌تر سازد، خوشامد می‌گویم و از آن با آغوش باز استقبال می‌کنم. از زمان سفر به پاریس بود که دریافتم جهان‌گردی، یکی از آن عوامل تقلیل‌دهنده می‌تواند باشد.

پس اگر گاهی از چسبیدن به محیط زندگی همیشگی خود دست برداریم، ممکن است از شر حالت ناخوش روانی‌مان، دست کم برای مدتی خلاص شویم. هرچه نباشد حرکت، نقطهٔ مقابل سکون به شمار می‌رود و گاهی پاسخگوست؛ البته گاهی.

اگر از بیرون رفتن می‌ترسید، بیرون بروید. اگر از مکان‌های کوچک و دربسته واهمه دارید، کمی از اوقاتتان را صرف ماندن در آسانسور کنید. اگر به اضطراب جدایی دچارید، خود را وادار کنید که مدت کوتاهی تنها بمانید. هنگام افسردگی و اضطراب، ابعاد حاشیهٔ امن شما کوچک و کوچک‌تر می‌شود و از جهان، به تخت‌خوابتان تقلیل پیدا می‌کند. یا اساساً به جایی می‌رسید که هیچ حاشیهٔ امنی برایتان به جای نمی‌ماند.

درحالی‌که بسته‌های بزرگ پاپ‌کورن را با لذت نوش جان می‌کنید؛ با عشقِ زندگی‌تان چه قهقهه‌ها سر نخواهید داد و چه معاشقه‌ها که نخواهید کرد؛ کنار چه رودها که نخواهید دوید و چه گپ‌وگفت‌های شبانه‌ای که با عزیزانتان نخواهید داشت؛ چنان به خنده خواهید افتاد که اشک از چشمانتان جاری می‌شود. زندگی به انتظار شما نشسته است. ممکن است برای مدتی در این برهه گیر کنید، اما جهان همین‌جاست و جایی هم نمی‌رود. تا جایی که می‌شود سماجت بورزید و دست نکشید. زندگی ارزشش را دارد.

- روزی فرا می‌رسد که لذتی خواهید یافت؛ لذت و مسرتی که با درد و رنج کنونی‌تان درخواهد افتاد و آن را به آتش خواهد کشید. در اجرای هنری گروه بیچ بویز اشک شوق خواهید ریخت؛ به صورت دخترک نوزادتان خیره خواهید شد که در دامانتان به خواب رفته است؛ دوستان عزیزی خواهید یافت؛ غذای خوش‌مزه‌ای نوش جان خواهید کرد که هرگز امتحان نکرده بودید؛ قادر خواهید بود از فراز یک چشم‌انداز زیبا، به منظرهٔ دل‌انگیزِ زیر پایتان نگاه کنید، بی‌آنکه به مرگ ناشی از سقوط بیندیشید. چه بسیار کتاب‌هایی هستند که هنوز نخوانده‌اید و با مطالعه‌شان غنی خواهید شد. تماشاگر چه فیلم‌ها خواهید بود،

منِ پیشین: «چرا باید زنده بمونم؟ بهتر نیس به‌جای این همه درد و رنج، هیچی رو احساس نکنم؟ مگه عدد صفر بهتر از منفیِ هزار نیست؟» منِ کنونی: «گوش کن؛ فقط گوش کن ببین چی می‌گم: اینو تو مغزت فرو کن، باشه؟ تو تا الان دووم آوردی؛ اون روی سکهٔ این دووم آوردنت هم یعنی زندگی وجود داره؛ زندگی، می‌فهمی؟ یه چیزایی هم پیش میاد که تو رو خوشحال می‌کنه. پس این‌قدر دلواپسِ نگرانیات نباش. فقط یه‌کم دلواپس باش. یکم دلواپسی رو می‌تونی اداره کنی. اما سوپر- دلواپسی رو نه!»

بیماری مترادف است با درد و رنج. تابه‌حال خوب بودید و ناگهان دیگر نیستید.

خودِ سخن گفتنِ صرف نوعی درمان است. در جهانی که سخن گفتن امکان‌پذیر است، امید نیز تحقق‌پذیر خواهد بود.

اگر دچار افسردگی هستید، نه چیزی به زنانگی، مردانگی یا انسانیت شما افزوده و نه از آن کم می‌شود. همان‌طور که اگر دچار سرطان، ناراحتی‌های قلبی- عروقی بودید یا تصادف می‌کردید، از مردانگی یا زنانگی‌تان چیزی کم نمی‌شد.

منِ پیشین: «می‌خوام بمیرم.» منِ کنونی: «خب قرار نیست این اتفاق بیفته.» منِ پیشین: «این که وحشتناکه!» منِ کنونی: «نه! خیلی هم عالیه، بهم اعتماد کن.» منِ پیشین: «من اصلاً نمی‌تونم با رنج خو بگیرم.» منِ کنونی: «می‌فهمم. ولی این کار بایدیه و تو انجامش می‌دی. ارزشش رو داره.» منِ پیشین: «چرا؟ مگه قراره همه چی تو آینده بی‌عیب و نقص باشه؟» منِ کنونی: «نه! معلومه که نه! زندگی هیچ‌وقت بی‌عیب و نقص نیست. منم هر از چندگاهی افسرده می‌شم. اما حالِ الان من از قبل خیلی بهتره. رنج اون‌قدرا هم وحشتناک نیست. من الان خودمو پیدا کردم. من سرخوشم، همین الان حالم خوبه. طوفان بالاخره تموم می‌شه. باورم کن.»

از اینکه قادر نبودم سر سوزنی آرامش روانی به دست آورم، فرسودگی مطلق سراپای وجودم را فراگرفته بود. تا یک تفکر مثبت می‌آمد در ذهنم جان بگیرد، به بن‌بست می‌رسید و پایان می‌یافت. به گریه افتادم.

وقتی در پایین‌ترین حالت روحی خود قرار دارید، خیال می‌کنید هیچ انسان دیگری در جهان نیست که احساسی مانند شما داشته باشد

هر ساله حدود ده تا بیست میلیون نفر اقدام به خودکشی می‌کنند، و یک میلیون نفر موفق به انجام این کار می‌شوند. در سراسر جهان، نرخ خودکشی مردان سه‌برابر بیشتر از زنان است.

اگرچه سپری کردن نامساعدترین روزها جان‌کاه است، اما به کار اقدامات بعدی می‌آیند. شما آنها را انباشت می‌کنید؛ یک مخزن تلنبارشده از روزهای ناگوار. روزی که آذوقهٔ سوپرمارکتی‌تان به اتمام می‌رسد، روزی که از شدت اندوه، زبان در دهانتان نمی‌گردد، روزی که اشک والدینتان را درمی‌آورید، روزی که می‌روید تا خودتان را از صخره‌ها به پایین پرت کنید. این روزها که روی هم تلنبار می‌شوند، می‌توانید با خود بگویید: «خب؛ امروز که حالم افتضاحه، ولی از این بدترش رو هم دیدم.» حتی زمانی که گمان می‌کنید آن روز، بدترین روزی است که در عمرتان داشته‌اید، دست‌کم آگاهانه کوهی از این روزهای جان‌کاه دارید؛ کوهی که در حساب زندگی‌تان تلنبار شده است

زمانی که افسرده یا مضطرب هستید؛ قادر نیستید بیرون بروید، یا از روی کاناپه برخیزید، یا اساساً به چیزی جز اندوه بیندیشید، اوقاتتان به طرز استیصال‌آوری می‌تواند طافت‌فرسا شود. روزهای نامساعد به درجات مختلفی حادث می‌شوند. همهٔ آنها به یک میزان طاقت‌فرسا نیستند

اگر یک درد شدید کمر، زجرتان می‌دهد، می‌توانید بگویید: «درد کمرم داره پدرمو درمیاره.». میان شما و دردتان در این حالت، نوعی تفکیک و تمایز وجود دارد. درد از شما سواست. به شما حمله‌ور می‌شود، رنجتان می‌دهد و حتی جانتان را می‌خورد؛ اما با این همه شامل تمام وجود شما نیست.

افسردگی به نوعی فیزیک کوانتوم افکار و هیجانات است. هرآنچه در ذهن ما نهفته است را به نوعی محرز می‌سازد. تار و پود شما و درگیری‌های ذهنی‌تان را از هم باز می‌کند و می‌نمایاند.