بریده‌هایی از کتاب حلیة المتقین

گرامی‌ترین مردم کسی است که خیرش به آنها برسد و از مردم بی‌نیاز باشد و از آنها تقاضا نکند. و بعد از آن، گرامی‌ترین مردم کسی است که نیازمند باشد و درخواست نکند، چرا که اهل دنیا غالباً در پی مال هستند. هر کس با آنها در مورد مال مزاحمتی نداشته باشد نزد آنها عزیز است. و هر کس مزاحمت ندارد و از مال خود هم به آنها کمک کند، عزیزتر و گرامی‌تر است».

یا عَلِیُّ یا عَظیمُ، یا رَحْمـنُ یا رَحیمُ، یا سامِعَ الدَّعَواتِ، یا مُعْطِیَ الْخَیراتِ، صَلِّ عَلی مُحمّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاعْطِنی مِنْ خَیرِ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ما اَنْتَ اَهْلُهُ وَاصْرِفْ عَنّی مِنْ شَرِّ الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ ما اَنْتَ اَهْلُهُ وَاَذْهِبْ عَنِّی هَـذَا الْوَجَعِ

از امام صادق علیه السلام آمده است: «اهل آسمان خانه‌ای را که مسلمانی در آن قرآن می‌خواند به یکدیگر نشان می‌دهند، همان‌گونه که زمینیان ستارگان آسمان را به یکدیگر نشان می‌دهند»

قدرتمندترین مردم کسی است که دنیا نزد او ارزشی نداشته باشد.

از امام صادق علیه السلام روایت شده است که فرمود: «برای زن مسلمان شایسته نیست که روسری یا پیراهن بدن‌نما بپوشد»

. از حضرت علی علیه السلام روایت شده است که فرمود: «ایستاده شانه کردن موجب فقر و پریشانی می‌شود».

فلسفه سختی‌های دنیا از حضرت علی علیه السلام روایت شده است که فرمود: «خداوند متعال بر اثر علاقه‌ای که به برخی بندگانش دارد، دنیا را بر آنها تنگ گرفته و محبّت دنیا را از دل آنها برداشته است. ازاین‌رو آنان بر تنگی خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها < و سختی‌های دنیا شکیبایی ورزیده و به جهان آخرت و آنچه از کرامت ابدی که نزد خداست مشتاق و راغب‌اند و جان خود را در راه رضای خدایشان بر کف گرفته و سرانجام به شهادت می‌رسند و هنگام کوچیدن به جهان دیگر، خداوند از آنان خشنود است. چنین بندگانی نیک می‌دانند که مرگ دامنگیر همه می‌شود (وباید دنیا و هر آنچه را در آن است بگذارند و بگذرند)؛ به همین علّت، به فکر تهیه زاد و توشه برای جهان دیگرند. آنها به فکر گردآوری طلا و نقره نیستند، لباس‌های ساده می‌پوشند و بیش از ضرورت و نیاز غذا نمی‌خورند و اضافه بر آن را در راه خدا هزینه می‌کنند، تا توشه آخرتشان باشد.

از حضرت رسول صلی الله علیه و آله روایت شده است که فرمود: «هرگاه سفره گسترده شود، چهار هزار فرشته آن را احاطه می‌کنند. اگر کسانی که می‌خواهند غذا بخورند بسم الله بگویند ملائکه می‌گویند: خداوند برکاتش را بر شما و غذای شما نازل کند. سپس به شیطان می‌گویند: ای فاسق، از اینجا خارج شو که تو بر این افراد سلطه‌ای نداری. و چنانچه پس از فراغت از غذا الحمد لله بگویند، فرشتگان می‌گویند: اینها بندگانی هستند که خداوند به آنها نعمت داده و شکر نعمت پروردگار را به جا آورده‌اند.

خود را برای خودی‌ها بیارایید از امیر مؤمنان علی علیه السلام روایت شده است که فرمود: «همان‌گونه که به هنگام ملاقات با غریبه‌ها خود را می‌آرایید تا شما را در بهترین حال ببینند، برای برادران مؤمن نیز خود را بیارایید».

در روایتی صحیح و معتبر آمده است که کسی خدمت امام رضا علیه السلام عرض کرد: اهل خانه ما گوشت گوسفند نمی‌خورند زیرا معتقدند سودا را به حرکت درمی‌آورد و بر اثر آن، سردرد و دردهای دیگری تولید می‌شود. حضرت فرمود: «اگر گوشتی بهتر از گوشت گوسفند وجود داشت، خداوند فِدای اسماعیل را گوسفند قرار نمی‌داد».

در حدیثی صحیح و معتبر آمده است که امام رضا علیه السلام فرمود: «هرگاه در خانه غذا می‌خورید و چیزی از غذا بیرون سفره می‌ریزد آن را بردارید و بخورید، امّا اگر در صحرا باشید آن را برای پرندگان و حیوانات رها کنید».

در سخنی دیگر فرمود: «به هنگام خوردن غذا خدا را یاد کنید و بسیار سخن نگویید که آن طعام، نعمت و روزی خداست و بر شما لازم است که در وقت غذا خوردن یاد خدا، سپاس او و شکرش را به جا آورید».

۴. از امام صادق علیه السلام روایت شده است که فرمود: «انگشتر در دست راست کردن از سنّت پیامبران است»

اَلدّالُّ عَلَی الْخَیرِ کفاعِلِه

از امام صادق علیه السلام روایت شده است که فرمود: «هرگاه خداوند نعمتی به بنده خود دهد و آثار آن نعمت بر آن بنده آشکار شود، او ذاکر (و شاکر) نعمت پروردگار و دوست خداوند نامیده می‌شود، امّا اگر آثار نعمت در (گفتار و کردار) او ظاهر نشود، دشمن خدا و تکذیب‌کننده نعمت پروردگار شمرده خواهد شد».

بهترین رنگ برای لباس، سفید و سپس زرد، بعد سبز و پس از آن قرمز کم‌رنگ (صورتی) است. و پوشیدن لباس به رنگ کبود و عدسی و قرمز پررنگ، به ویژه هنگام نماز کراهت دارد. و پوشیدن لباس سیاه در همه حال کراهت شدید دارد؛ البتّه عِمامه و عبا و کفش سیاه از این حکم مستثناست، هرچند که عبا و عمامه سیاه نباشد بهتر است. (به روایاتی در این زمینه توجّه کنید: )

در روایتی معتبر آمده است که امام رضا علیه السلام هرگاه می‌خواست لباس نو بپوشد، لباس‌ها را در طرف راست خود می‌نهاد و پس از پوشیدن لباس، ظرفی آب می‌طلبید و هر یک از سوره‌های توحید و کافرون و آیة الکرسی را ده مرتبه بر آن می‌خواند، سپس آب را بر لباس می‌پاشید و می‌فرمود: «هر که چنین کند، همواره در وفور نعمت باشد تا وقتی که تار نخی از آن لباس باقی باشد».

بهترین رنگ برای لباس، سفید و سپس زرد، بعد سبز و پس از آن قرمز کم‌رنگ (صورتی) است. و پوشیدن لباس به رنگ کبود و عدسی و قرمز پررنگ، به ویژه هنگام نماز کراهت دارد. و پوشیدن لباس سیاه در همه حال کراهت شدید دارد؛ البتّه عِمامه و عبا و کفش سیاه از این حکم مستثناست، هرچند که عبا و عمامه سیاه نباشد بهتر است.

۲. در حدیثی امام رضا علیه السلام از حضرت رسول صلی الله علیه و آله آورده است که فرمود: «موی سفید در پیش سر میمون ومبارک است و در عارض‌ها علامت سخاوت و جوانمردی و در جای زلف علامت شجاعت و در پشت سر شوم است».

) مستحبّ است صبحانه را نزدیک طلوع آفتاب بخورد و ناهار نخورد و پس از نماز خفتن (نماز عشا)، بار دیگر غذا بخورد. و نیز مستحبّ است لقمه کوچک بگیرد و آن را خوب بجود و هنگام غذا خوردن، به چهره هم‌سفره‌ای‌ها نگاه نکند و غذای بسیار داغ نخورد و در غذای داغ فوت نکند، بلکه صبر کند تا سرد شود سپس آن را تناول کند. و نان را با کارد نبرّد و استخوان را (کاملاً)