بریده‌هایی از کتاب زندانیان جغرافیا

وقتی افراد سرشار از نفرت چیزی را می‌گویند، دقیقاً همان منظور را دارند.

در اینجا همچنین بزرگ‌ترین میدان‌های نفتی ایران قرار دارد. دیگر میدان‌ها در شمال و مرکز کشور هستند. برآوردها حاکی است که همهٔ این میادین مجموعاً سومین ذخایر نفتی جهان را در خود جای داده‌اند. به رغم این موضوع، ایران به دلیل مدیریت نامناسب، فساد، وضعیت کوهستانی که مانع ارتباطات از طریق حمل‌ونقل است و تحریم‌های اقتصادی که مانع مدرن شدن برخی از بخش‌های صنعت شده، نسبتاً فقیر است.

با توجه به تراکم جمعیتی، غزه بستر مناسبی برای جنگجویان خود فراهم کرده است، اما برای غیرنظامیانی که هیچ پناهگاهی برای گریز از جنگ یا ارتباطی با کرانهٔ باختری ندارند ـ گرچه فاصلهٔ بین این دو در کمترین نقطه تنها ۲۵ مایل است ـ یک کابوس به شمار می‌رود. تا زمانی که بر سر یک معاهدهٔ صلح توافق حاصل نشود، جایی برای ساکنان غزه وجود ندارد تا بروند و کار زیادی هم در موطن‌شان ندارند.

فلسطینی‌ها به خوبی می‌دانند اکثر کشورهای عربی که در قرن بیست‌ویکم به آنجا گریخته‌اند، از اعطای شهروندی به آن‌ها خودداری می‌کنند؛ این کشورها اصرار دارند که فرزندان و نوه‌های فلسطینی‌ها نیز در وضعیت پناهندگی باقی بمانند و سعی‌شان این است که اطمینان حاصل کنند آن‌ها در جامعهٔ میزبان ادغام نمی‌شوند.

امروزه مصر، سوریه و اردن نسبت به استقلال فلسطینی‌ها مشکوک هستند و اگر اسرائیل محو شود و فلسطین جای آن را بگیرد، هر سه کشور ممکن است مدعی بخش‌هایی از این سرزمین شوند.

تمرکز روی مسئلهٔ اسرائیل/ فلسطین گاهی اوقات عود می‌کند اما در نهایت، آنچه که در دیگر نقاط اتفاق می‌افتد، حداقل برخی از ناظران را به این باور می‌رساند که مشکلات منطقه ناشی از موجودیت (رژیم) اسرائیل نیست. این دروغی بود که دیکتاتورهای عرب از آن سوءاستفاده کردند تا اذهان مردم را از میزان قساوت خود منحرف کنند و بسیاری از مردم منطقه نیز پذیرای آن شدند. در عین حال، همین دیکتاتورها در غرب به عنوان احمق‌هایی مفید دیده می‌شوند. با وجود این، تراژدی مشترک اسرائیل و فلسطین ادامه دارد و پافشاری روی این سرزمین کوچک، ممکن است دوباره توسط بعضی‌ها به عنوان مهم‌ترین مناقشه در جهان در نظر گرفته شود.

یوان مخوف، نخستین تزار روسیه، وارد می‌شود. او مفهوم حمله به مثابه دفاع را به مرحلهٔ اجرا درآورد ـ به عنوان مثال: توسعه‌طلبی خود را از طریق تثبیت در داخل آغاز و سپس به سمت بیرون حرکت کنید. این نظریه، باعث عظمت شد. اینجا مردی ایستاده بود، حامی این نظریه که افراد می‌توانند مسیر تاریخ را تغییر دهند. اگر او دو ویژگی شخصیتی، بی‌رحمی کامل و آینده‌نگری را نداشت، تاریخ روسیه می‌توانست متفاوت باشد.

البته جغرافیا مسیر همهٔ وقایع را دیکته نمی‌کند. ایده‌های بزرگ و رهبران بزرگ بخشی از کشاکش تاریخ هستند. اما تمامی آن‌ها باید درون محدودهٔ جغرافیا کار کنند.

مغول‌ها در سدهٔ ۱۳۰۰ میلادی پس از عبور از چین و منچوری و از راه کره به ژاپن حمله کردند. در مرحلهٔ اول متحمل شکست شدند و سپس طوفانی درگرفت و ناوگان‌شان را نابود کرد. دریا در اطراف تنگهٔ کره سرکش است؛ چیزی که ژاپنی‌ها از آن با عنوان «باد الهی» یا به زبان ژاپنی «کامیکازه» یاد می‌کنند.

جغرافیا مقدر کرده است که اگر یک موجودیت سیاسی بتواند به زمینی دست یابد و سپس آن را «از دریا تا دریای درخشان» کنترل کند، تبدیل به یک قدرت بزرگ خواهد شد، بزرگ‌ترین قدرتی که تاریخ به خود دیده است.

پیش‌تر اکثریت مردم منچوری، مغولستان داخلی و سین‌کیانگ از لحاظ قومی منچوری، مغولی و اویغور بودند؛ در حال حاضر اکثریت با چینی‌های هان است، یا آن‌ها در حال تبدیل شدن به اکثریت هستند. در نتیجه همین اتفاق برای تبت نیز رخ خواهد داد. این بدان معنی است که ترس قوم هان از شورشی مانند رخدادهای سال ۲۰۰۸ همچنان ادامه خواهد یافت که در جریان آن، تظاهرکنندگان تبتی ضد چین در لهاسا، اموال هان‌ها را سوزاندند و غارت کردند، ۲۱ نفر کشته و صدها نفر زخمی شدند. سرکوب مقامات ادامه خواهد یافت، جنبش آزادیبخش تبت به راه خود ادامه می‌دهد، راهبان همچنان خود را آتش خواهند زد تا توجه جهانیان را به وضعیت دشوار تبت معطوف کنند و هان‌ها نیز همچنان پیش خواهند رفت.

رهبران چین مخالف هر گونه حضور دائم اروپاییان بودند، اما به شکل روزافزون دروازه‌های مناطق ساحلی خود را برای تجارت باز کردند. این موضوع همچنان به عنوان یکی از مشخصه‌های چین باقی مانده است که وقتی این کشور مرزهای خود را باز می‌کند، مناطق ساحلی رونق می‌یابند اما مناطق داخلی نادیده گرفته می‌شوند.

به مردم منکوب‌شده‌اش می‌گوید کشوری قدرتمند، قوی و سرافراز است که در برابر همهٔ دشمنان و شیاطین خارجی ایستاده و خود را جمهوری دموکراتیک خلق کره می‌خواند

از آنجا که اسرائیل بسیار کوچک است، هیچ «عمق استراتژیک» واقعی ندارد و در صورتی که در دفاع از خود شکست بخورد، جایی برای عقب‌نشینی ندارد؛ از نقطه‌نظر نظامی هم در تلاش است تا اطمینان حاصل کند کسی توانایی نزدیک شدن به آن را نداشته باشد. علاوه بر این، فاصلهٔ نوار مرزی کرانهٔ باختری تا تل‌آویو، در کمترین فاصله حدود ده مایل است. یک نیروی نظامی متعارف از نوار مرزی کرانهٔ باختری می‌تواند اسرائیل را دوپاره کند. به همین ترتیب، در مورد کرانهٔ غربی، (رژیم) اسرائیل مانع از قدرت گرفتن گروه‌هایی می‌شود که تهدیدی برای موجودیت آن به شمار می‌روند.

امروزه مصر، سوریه و اردن نسبت به استقلال فلسطینی‌ها مشکوک هستند و اگر اسرائیل محو شود و فلسطین جای آن را بگیرد، هر سه کشور ممکن است مدعی بخش‌هایی از این سرزمین شوند. با این حال، در این قرن، حس آتشینی از ملیت‌گرایی در میان فلسطینی‌ها وجود دارد و هر دیکتاتوری عربی که بخواهد به هر شکل یا اندازه‌ای لقمه‌ای از این کشور فلسطینی بگیرد، با مخالفت گسترده روبرو خواهد شد. فلسطینی‌ها به خوبی می‌دانند اکثر کشورهای عربی که در قرن بیست‌ویکم به آنجا گریخته‌اند، از اعطای شهروندی به آن‌ها خودداری می‌کنند؛

نبرد برای آیندهٔ خاورمیانهٔ عربی تا حدودی در پرتو جنگ اسرائیلی ـ عربی قرار گرفته است. تمرکز روی مسئلهٔ اسرائیل/ فلسطین گاهی اوقات عود می‌کند اما در نهایت، آنچه که در دیگر نقاط اتفاق می‌افتد، حداقل برخی از ناظران را به این باور می‌رساند که مشکلات منطقه ناشی از موجودیت (رژیم) اسرائیل نیست. این دروغی بود که دیکتاتورهای عرب از آن سوءاستفاده کردند تا اذهان مردم را از میزان قساوت خود منحرف کنند و بسیاری از مردم منطقه نیز پذیرای آن شدند. در عین حال، همین دیکتاتورها در غرب به عنوان احمق‌هایی مفید دیده می‌شوند. با وجود این، تراژدی مشترک اسرائیل و فلسطین ادامه دارد و پافشاری روی این سرزمین کوچک، ممکن است دوباره توسط بعضی‌ها به عنوان مهم‌ترین مناقشه در جهان در نظر گرفته شود.

در صورت تقسیم (عراق)، شیعیان از لحاظ جغرافیایی دارای بهترین موقعیت خواهند بود. منطقه‌ای که تحت سلطهٔ آن‌هاست مزایایی مانند میدان‌های نفتی، ۳۵ مایل خط ساحلی، آبراههٔ شط‌العرب، بنادر، دسترسی به دنیای بیرون و یک کشور همسایه به عنوان متحد مذهبی، اقتصادی و نظامی (ایران) را شامل می‌شود.

حافظ اسد در سال ۱۹۸۲ قیام اخوان‌المسلمین سنی را در حما سرکوب کرد و طی چند روز حدود سی هزار نفر قتل عام شدند

اساساً همه از تنش ناشی از حکومت رهبرانی از یک اقلیت کوچک بر اکثریت آگاهند. قبیلهٔ اسد، که رئیس‌جمهور بشار اسد از آن می‌آید، علوی است، اقلیتی که تقریباً ۱۲ درصد جمعیت سوریه را تشکیل می‌دهد. این خانواده پس از کودتای پدر بشار، حافظ اسد، در سال ۱۹۷۰ حکومت را به دست گرفتند

مسکو که بلندپروازی اروپایی‌ها برای کاستن از وابستگی‌شان به انرژی روسیه را پیش رو می‌بیند، به چین به عنوان یک مشتری جایگزین چشم دوخته است.