بریده‌هایی از کتاب هنر خوب زندگی کردن

منبع دوم من رواقی‌گری بود. فلسفه‌ای بسیار کاربردی که ریشه در یونان باستان دارد و قرن دوم پس از میلاد و در دوران امپراتوری روم به اوج شکوفایی رسید.

خیلی واضح بگویم هر کس که بیش از ۵ دقیقه در یک رابطه بوده باشد باید تا الآن فهمیده باشد که بدون تصحیح و تطبیق مداوم رابطه دچار مشکل می‌شود. باید از تمام رابطه‌ها به صورت مستمر مراقبت کرد. بیشترین سوءبرداشتی که با آن مواجه می‌شویم این است که زندگی خوب یک حالت یا وضعیت پایدار است، درحالی‌که زندگی خوب فقط با تطبیق مداوم حاصل می‌شود.

این‌جا سه استراتژی را معرفی می‌کنم که طبق تجربهٔ من امتحان خود را پس داده‌اند: یک: دفتریادداشتی تهیه کنید و اسم آن را کتاب بزرگ نگرانی‌های من بگذارید. زمان مشخصی را برای پرداختن به نگرانی‌های‌تان اختصاص دهید. در عمل، این یعنی روزانه ده دقیقه را به نوشتن هر آن‌چه شما را نگران کرده اختصاص دهید؛ بدون توجه به این‌که چه‌قدر قابل‌توجیه، احمقانه یا مبهم‌اند. به‌محض این‌که چنین کاری را انجام دهید، بقیهٔ روز شما خالی از نگرانی خواهد بود. چون مغز شما می‌فهمد که نگرانی‌هایش ثبت شده‌اند و به آن‌ها بی‌توجهی نشده. هر روز یک صفحهٔ جدید باز کنید و بنویسید. سرانجام متوجه خواهید شد که همیشه چند نگرانی ثابت دارید که شما را رنج می‌دهد. آخر هفته‌ها، یادداشت‌های هفتهٔ قبل خود را بخوانید و به توصیهٔ برتراند راسل گوش کنید: «هر وقت حس می‌کنید غصهٔ یک موضوع می‌خواهد شما را در بربگیرد؛ هر چه باشد، بهترین راه همیشه این است که بیشتر از حالت همیشگی به آن فکر کنید تا وسوسهٔ فکر کردن به آن از بین برود.»

من خودم را به صد کتاب برای ده سال آینده محدود کرده‌ام. یعنی به طور میانگین سالی ده کتاب که برای یک نویسنده تعداد ناامیدکننده‌ای است. ولی، همان‌طور که قبلاً گفتم، این کتاب‌های خوب را دو یا سه‌بار می‌خوانم. با لذتی بسیار زیاد و با ده برابر اثرگذاری بیشتر.

مهارت‌ها از حوزه‌ای به حوزهٔ دیگر منتقل نمی‌شوند. به عبارت دیگر، مهارت‌ها صرفاً متعلق به یک حوزه هستند. یک استاد شطرنج لزوماً نمی‌تواند یک استراتژیست برجستهٔ اقتصادی باشد. یک جراح قلب به‌خودی‌خود نمی‌تواند یک مدیر بیمارستان خوب باشد. یک کارشناس املاک حرفه‌ای نمی‌تواند لزوماً یک رئیس‌جمهور خوب باشد.

تا زمانی که هنوز جوان هستید سعی کنید تا جای ممکن، با نمونه‌های بسیاری برخورد داشته باشید. در اولین سال‌های بزرگ‌سالی، پول درآوردن یا ایجاد یک کسب‌وکار مهم‌ترین مسئله نیست. این سال‌ها فرصت خوبی برای آشنایی با دنیای احتمالات است. با کمال میل از تجربه‌ها استقبال کنید. طعم هر آن‌چه را که سرنوشت برای‌تان مقدر می‌کند بچشید. بسیار مطالعه کنید، چون رمان‌ها و داستان‌های کوتاه یک دنیای شبیه‌سازی‌شدهٔ عالی برای شما محسوب می‌شوند. فقط وقتی سن‌تان بالاتر رفت باید خط‌مشی خود را تعیین کنید و بسیار مشکل‌پسند شوید. از آن زمان به بعد دقیقاً می‌دانید چه چیزی دوست دارید و چه چیزی دوست ندارید.

در طول زندگی‌مان یاد می‌گیریم خودمان را از موقعیت‌های زودگذر و آنی رها کنیم. اگر در یک غروب گرم زمستانی هوس نوشیدنی کنم و با باز کردن یخچال متوجه شوم نوشیدنی تمام شده است، جیغ بنفش نمی‌کشم. تمرکزم را از نوشیدنی برمی‌دارم تا غصهٔ خالی بودن یخچالم از نوشیدنی، تأثیر ناچیزی روی حال خوب من داشته باشد و بعدازظهرم خراب نشود. اما متأسفانه رشد ما در این زمینه ناقص بوده است. برای ما بسیار دشوار است که وضعیت کنونی‌مان را از دریچهٔ لنزهای بسیار عریض ببینیم. اگر این گونه نبود، مسائل پیش‌پاافتاده این‌قدر ما را ناراحت نمی‌کرد.

وقتی که روی یک مسئله میثاق می‌بندید، دیگر نیازی نیست هربار که وادار به گرفتن یک تصمیم شدید، مزایا و معایب آن را سبک‌سنگین کنید. تصمیم‌تان از قبل گرفته شده و انرژی ذهنی شما به هدر نمی‌رود.

زندگی خیلی آسان می‌بود اگر تمام دنیا دائماً و مصرّانه از ما نمی‌خواست که قلب‌مان را دنبال کنیم. «به احساسات‌تان اعتماد کنید! به صدای درون‌تان گوش بدهید!» توصیهٔ من؟ اصلاً درگیر این قضایا نشوید. اجازه ندهید که احساسات‌تان قطب‌نمای شما باشد. صدای درون‌تان (اگر بخواهیم با همین استعارهٔ قطب‌نما پیش برویم) تشکیل شده از تعدادی عقربهٔ مغناطیسی که بی‌وقفه به دور خود می‌چرخند و می‌چرخند. آیا حاضرید با چنین قطب‌نمایی راهی اقیانوس شوید؟ دقیقاً درست متوجه شدید. پس برای جهت‌یابی در زندگی‌تان هم از آن استفاده نکنید. با درون‌نگری به زندگی خوب نخواهید رسید.

زمانی که می‌پرسیم چه عواملی تأثیر منفی قابل‌توجهی بر زندگی خوب دارند و چه عواملی یک زندگی را به خطر می‌اندازند، می‌توانیم خیلی دقیق به آن‌ها اشاره کنیم: اعتیاد به الکل، اعتیاد به موادمخدر، استرس مزمن، سروصدا، رفت‌وآمدهای طولانی روزمره، شغلی که از آن نفرت دارید، بی‌کاری، ازدواج ناموفق، انتظاراتی که به شکل احمقانه‌ای دست‌نیافتنی‌اند، فقر، بدهکاری و وابستگی مالی، تنهایی، معاشرت بیش‌ازاندازه با افراد غرغرو، وابستگی بیش‌ازحد به تأیید شدن توسط دیگران، مقایسهٔ دائم خود با دیگران، این‌که فکر کنید یک قربانی هستید، حس تنفر از خود، کم‌خوابی مزمن، افسردگی، اضطراب، خشم و حسادت.

«برنامه هیچ ارزشی ندارد. برنامه‌ریزی مهم‌ترین چیز است.

«بعضی خلبان‌ها مسن هستند و بعضی خلبان‌ها جسور، ولی خلبان مسنِ جسور وجود ندارد.»

مطمئنم که در زندگی خود حداقل یک نفر را سراغ دارید که از نظر شما عاقل و بالغ است. نظر شما چیست: آیا این به خاطر تنظیم ابتدایی بوده؟ ژن‌های عالی، تربیت ایده‌آل و تحصیل درجه‌یک او را این‌چنین عاقل کرده؟ یا اصلاح، تلاش مدام برای حل مسائل و جبران کاستی‌ها و حذف تدریجی ضعف‌ها از زندگی؟

افرادی که توان اصلاح زودهنگام خودشان را دارند نسبت به کسانی که مدت‌ها وقت صرف پیدا کردن یک نقطهٔ شروع ابتدایی بی‌نقص می‌کنند و سپس امیدوارند که برنامه‌شان به نتیجه برسد، مزیت دارند.

خیلی واضح بگویم هر کس که بیش از ۵ دقیقه در یک رابطه بوده باشد باید تا الآن فهمیده باشد که بدون تصحیح و تطبیق مداوم رابطه دچار مشکل می‌شود. باید از تمام رابطه‌ها به صورت مستمر مراقبت کرد

بخشی از زندگی خوب این است که خودتان را به واقع‌گرایانه‌ترین شکل ممکن ببینید: تناقضات، ضعف‌ها، نیمه‌های تاریک و همه‌چیز. اگر واقع‌بینانه به خودتان نگاه کنید، شانسِ به‌مراتب بیشتری دارید که به خودی که دوستش دارید تبدیل شوید.

قانون اساسی ایالات متحدهٔ امریکا که اولین‌بار در ۱۷۸۷ تصویب شد، تاکنون ۲۷ بار اصلاح شده است. قانون اساسی فدرال کنفدراسیون سویس از سال ۱۸۴۸ تاکنون دوبار مورد بازنگری کلی و چندین‌بار مورد بازنگری‌های جزئی قرار گرفته است. قانون اساسی آلمان از سال ۱۹۴۹ تاکنون ۶۰ بار تغییر کرده. این نه‌تنها مایهٔ شرمساری نیست بلکه کاملاً هم معقول است. تصحیح‌پذیری، زیر بنای هر دموکراسی کارآمد است.

اگر این تلاطمِ بیهوده روح و جسم‌تان را نخورد، یک سال بیشتر عمر خواهید کرد. این یک سالِ اضافه، با اختلاف تمام زمان‌هایی را که در صف‌ها گذرانده‌اید، جبران خواهد کرد.