بریده‌هایی از کتاب توحید مفضل

چشم‌ها بسان چراغ‌هایی بر بلندای مناره، در سرْ جای گرفته‌اند تا بتوان با آنها به اشیاء نگریست و از آنها آگاه شد. چشم‌ها در اعضای زیرین همچون دست‌ها و پاها قرار نگرفته‌اند تا دچار آسیب نشوند

جنینِ در شکم ـ در حالی که در سه تاریکی، تاریکی شکم، رحم و بچه‌دان، پوشانده شده است ـ به‌وسیله آن پرورانده می‌شود

حیوان دو پا، وقت راه رفتن، یکی را می‌گذارد و یکی را برمی‌دارد، امّا چهار پا، دو پا را می‌گذارد و دو دیگر را برمی‌دارد، آنهم بر خلاف جهت یکدیگر. زیرا اگر مثلاً دو پای پیش را بردارد و بر دو پای عقب تکیه نماید، تعادلش به هم می‌خورد و می‌افتد، مانند تختی که دو پایه آن را از یک جهت ببُرند. چنین است که چهارپا، نخست پای راست جلو و پای چپ عقب، و آنگاه پای چپ جلو و پای راست عقب را برمی‌دارد و بدین ترتیب ثابت می‌ماند و هنگام قدم برداشتن سقوط نمی‌کند.